​Raad van State geeft advies over reclameverbod voor online gokken

Het ontwerpbesluit voor het verbod op ongerichte online casino reclames voor hoog-risico kansspelen is gedeeld met de Raad van State. Deze is nauwkeurig doorgenomen door de adviesgever en inmiddels is er een reactie naar buiten gebracht.

De Raad van State adviseert de regering om de maatregelen over gokken bij een online casino beter toe te lichten, omdat de maatregelen die nu in het ontwerpbesluit staan niet genoeg duidelijkheid scheppen. Dit kan voor verwarring zorgen en dit moet worden voorkomen. Een toelichting op de maatregelen is dus nodig, vindt de Raad van State.

In juli 2022 werd het ontwerpbesluit voor het verbod op ongerichte reclames voor hoog-risico kansspelen al gepubliceerd. Partijen die hierbij betrokken waren konden een reactie geven en hun mening delen. Voor het reageren op het ontwerpbesluit kregen betrokken partijen online 8 weken de tijd.

Minister Franc Weerwind van Rechtsbescherming bracht in oktober 2022 naar buiten dat hij het ontwerpbesluit aan de Raad van State voor had gelegd. Een reactie van het adviesorgaan had hij toen nog niet ontvangen. Ook werd er niet verteld of de ingediende versie verschilde van het ontwerpbesluit die in juli 2022 al werd gedeeld. Wel was helder dat minister Weerwind de eerst ingestelde ingangsdatum van 1 januari 2023 wat vroeg vond. Het verbod voor gokreclames zou volgens de minister naar alle waarschijnlijkheid pas in maart 2023 in kunnen gaan.

Al op 21 december 2022 gaf de Raad van State een advies over gokreclames aan de regering over het ontwerpbesluit voor het verbod op ongerichte reclame voor hoog-risico kansspelen. Deze categorie bestaat niet alleen uit tafelspellen zoals roulette online, maar ook gokkasten en verschillende poker variaties vallen onder het hogere risico. Inmiddels is het advies van de Raad van State nu ook online gepubliceerd op haar eigen website.

Meer toelichting voor gokken online casino reclames

De regering heeft van de Raad van State het advies gekregen om meer toelichting te geven waarom een verbod op ongerichte reclame voor het gokken nu al nodig is. Volgens het adviesorgaan zijn de effecten van de opening van de online gokmarkt en de reclames die daarvoor gemaakt worden door kansspelaanbieders nog niet bekend. De regering kan dit dus ook niet weten en dat zorgde al vlug voor vragen bij andere partijen. Zo riep de directeur van de Nederlandse Loterij laatst al op om beslissingen te maken ‘’gericht op data en niet gericht op emotie’’.

Heeft de legalisering van online kansspelen voor een groei gezorgd in het totaal aantal spelers? Dat is een vraag waarvan het antwoord volgens de Raad van State niet eenduidig is vast te stellen. Hier heerst ook wat onduidelijkheid over. Ipsos was een onderzoek gestart hiernaar en bracht naar buiten dat het aantal spelers, na het openen van de online gokmarkt, niet was gestegen in de eerste vijf maanden. Dit is dus de periode van 1 oktober 2021 tot en met 1 maart 2022. Enkele maanden na deze publicatie kwam Kantar met cijfers naar buiten waaruit bleek dat het aantal spelers wél was gegroeid.

Omdat er hier wat onduidelijkheid over geschept werd kwam de Raad van State met een reactie. De adviesgever zei het volgende:

‘’Het is duidelijk dat het cijfermatig inzicht in het behalen van doelstellingen van het kansspelbeleid beperkt is op dit moment. Er wordt bevestigd dat een bepaald deel van de spelers overgestapt is van de illegale gokmarkt naar de legale gokmarkt, maar het is niet duidelijk om hoeveel spelers dit precies gaat. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat het aantal nieuwe spelers sinds de opening van de online gokmarkt is toegenomen, maar ook daar ontbreken eenduidige cijfers. Voor de ernst en omvang van de verslavingsproblematiek geldt hetzelfde’’.

Het ontbreken van duidelijke cijfers waar vanuit gegaan kan worden moet vlug worden veranderd, liet de Raad van State weten. In 2023 moeten de definitieve cijfers gepubliceerd worden, omdat in 2024 een beoordeling van de Wet Kansspelen op Afstand op het programma staat. Voor deze beoordeling zijn deze gegevens van groot belang. Het is voor de beoordeling van de Wet Kansspelen op Afstand dus belangrijk dat de gegevens tijdig bekend worden gemaakt, maar voor het ontwerpbesluit waar de Raad van State nu advies voor heeft gegeven is dit niet ogenblikkelijk nodig. Wel moet er daarom meer duidelijkheid gegeven worden waarom het verbod op ongerichte gokreclames nu al ingevoerd moet worden.

Verbod op online casino reclames: wat mag wel en wat mag niet?

Reclame op internet valt volgens het ontwerpbesluit onder het verbod voor ongerichte reclame, maar daar geldt een uitzondering op. Volgens de Raad van State wordt er in dit ontwerpbesluit niet duidelijk uitgelegd wat wel en niet mag.

Nu wordt er opgevat dat reclame voor het online gokken bij een casino op internet, waaronder op social media, e-mail en affiliate websites, niet is toegestaan. Maar dat is dus niet het geval, want gerichte reclame op internet blijft toegestaan. Dit advies was dus goed nieuws voor partijen zoals onlinecasinotje.nl, affiliate websites waarvan het inkomstenmodel is gebaseerd op het doorsturen van spelers naar online casino’s.

In het ontwerpbesluit dat in juli 2022 ter consultatie werd aangeboden stond al dat gokreclames op internet toegestaan zouden blijven, op voorwaarde dat er verzekerd kon worden dat de personen die onder de risicodoelgroep vallen niet bereikt zouden worden door de wervings- en reclameactiviteiten.

Omdat op deze consultatie gereageerd kon worden door betrokken partijen, kwamen er al vlug reacties op het feit dat het woord ‘’verzekerd’’ gebruikt werd. Door diverse partijen werd aangegeven dat het voor bedrijven niet mogelijk is om te ‘’verzekeren’’ dat iemand geen gokverslaving heeft of jonger is dan 18 jaar.

Daarom heeft de Raad van State het advies gegeven om dit woord te vervangen voor ‘’aantoonbare maatregelen getroffen’’. De zin wordt daarmee verlengd met: ‘’maar niet als aantoonbare maatregelen zijn getroffen waarmee wordt voorkomen dat kwetsbare personen door wervings- en reclameactiviteiten worden bereikt.’’

Om duidelijk te krijgen wat er straks wel en niet toe is gestaan aan online casino reclames vindt je hieronder een overzicht:

Niet toegestaan

• Radioreclame
• Televisiereclame
• Reclame in kranten en tijdschriften
• (Buiten)reclame in openbare ruimte

Toegestaan

• Internet (Met de nodige voorwaarden)

Meer duidelijkheid over ongerichte en gerichte reclame

Door de Raad van State werd advies over gokreclames gegeven aan de regering om meer duidelijkheid te geven over ongerichte en gerichte reclames. De affiliates zijn hiervoor een duidelijk voorbeeld. Affiliates zijn voor gokbedrijven een vorm van reclame. Veel vergelijkingswebsites vallen onder deze affiliates.

Deze websites worden bezocht door mensen die interesse hebben en/of informatie willen over (online) kansspelen, ze zijn daarmee al gericht opzoek naar bijvoorbeeld de roulette regels of de beste manier om blackjack te spelen. Dit valt meer onder gerichte reclame dan onder ongerichte reclame, omdat de bezoeker al opzoek was naar informatie over onder andere kansspelen.

Het adviesorgaan benadrukte dan ook de volgende uitspraak in het ontwerpbesluit:

‘’Reclames die op websites, denk aan nieuws- en vergelijkingssites voor kansspelen, zichtbaar zijn en gericht worden aan mensen die geïnteresseerd zijn in kansspelen, blijven toegestaan. Bezoekers van deze websites besluiten zelf om dit op te zoeken en daar reclame te bekijken. Daarnaast is het mogelijk voor de bezoekers om bij deze websites via voorkeuren of instellingen aan te geven dat zij geen of minder reclame over online casino kansspelen willen zien. Bij mediadiensten is deze aanpassing mogelijk op aanvraag.’’

Er moet dus meer duidelijkheid komen over het onderscheid tussen ongerichte en gerichte gokreclame op het internet. Naast het feit dat het voor de kansspelaanbieders helder moet zijn wat er van hun verwacht wordt, moet er ook duidelijk worden gemaakt welke en hoe de Kansspelautoriteit haar taken zal moeten uitvoeren op dit gebied.

Sponsorcontracten onder de loep

Sportsponsoring wordt na inkijk op het ontwerpbesluit ook onder de loep genomen door de Raad van State. Op de door ons opgesomde vormen van reclame zal in 2023 een verbod komen. Een jaar daarna zal er een verbod ingevoerd worden voor het sponsoren van evenementen door kansspelaanbieders. Weer een jaar later wordt het voor kansspelaanbieders verboden om sportclubs te sponsoren. Tussen het verbod op gokreclame en het verbod op sportsponsoring zit dus twee jaar. Hier is bewust voor gekozen, omdat deze periode sportclubs de ruimte geeft om nieuwe sponsoren te zoeken.

Toch zorgt dit voor enige verwarring, liet de Raad van State weten. Er is nog steeds een mogelijkheid voor sportclubs en gokbedrijven om een contract af te sluiten binnen deze overgangsperiode. Mocht het reclameverbod op de verwachtte datum 1 maart 2023 ingaan, wil dat zeggen dat op 1 maart 2025 het verbod op sportsponsoring van kracht zal worden. In de tussentijd kunnen er nieuwe samenwerkingen aangegaan worden tussen sportclubs en gokbedrijven, zolang de samenwerking maar op 1 maart 2025 ten einde komt.

De Raad van State gaf dus het advies over gokreclames aan de regering om uit te leggen waarom het nog steeds mogelijk is om in de tussentijd samenwerkingen aan te gaan, of om deze mogelijkheid uit te sluiten.

Advies gokreclames Raad van State samengevat

Het gegeven advies gokreclames van de Raad van State aan de regering is om meer duidelijkheid te scheppen over ongerichte en gerichte gokreclame. Wat mag straks wel en wat mag er straks niet? Welke voorwaarden gelden er voor reclame op het internet, omdat dat wel toegestaan blijft? Dat zijn allemaal punten waar nu nog niet genoeg duidelijkheid over is gegeven, vindt Raad van State. Daar moet de regering wat aan doen om het straks voor alle betrokken partijen helder te krijgen en te houden.

Ondanks dat er veel advies gegeven is door de Raad van State, zal de spoedige ingang van het reclameverbod naar verwachting niet verhinderd worden. Op dit moment wordt het advies van de Raad van State bestudeerd door de brancheverenigingen. Zoals het er nu naar uitziet kan de verwachtte datum 1 maart 2023, wat minister Franc Weerwind van Rechtsbescherming eerder al aannemelijker vond, gewoon aangehouden worden voor de ingang van het verbod op gokreclames.

Wil je het complete advies doorlezen? Het advies is op 2 januari 2023 gepubliceerd onder kenmerk W16.22.00132/II op Raad van State website.

[Fotocredits – Dana.S & motortion © Adobe Stock]