Technology01.06.2023

Amateur sterrenkijker spot supernova


Hij keek met zijn telescoop 21 miljoen lichtjaar de ruimte in

Het is geen unicum maar het gebeurt hoogst zelden dat een amateur astronoom een supernova spot. En al zeker niet in een sterrenstelsel dat meer dan 20 miljoen lichtjaar van onze aardkloot verwijderd is. Daarvoor hebben we meer dan 30 jaar geleden de Hubble telescoop de ruimte in geschoten. En in 2022 kwam daar de James Webb space telescope nog bij die zelf ook al anderhalf miljoen kilometer van de aarde zijn werk doet vanuit een donker hoekje in ons eigen zonnestelsel.

Supernova in Windmolenstelsel

Toch is het precies dat wat een Japans amateur astronoom op 19 mei ontdekte. Een supernova van een ster in het zogenoemde ‘Windmolenstelsel’ (Spinwheel), M101, dat zich, om precies te zijn, op 21 miljoen lichtjaar van onze aarde bevindt. Dat lijkt super ver weg, en dat is het ook, maar deze supernova is de meest dichtbij zijnde die de afgelopen vijf jaar gespot is.

Dat de eer van deze ontdekking ten deel vil van precies deze Japanse amateur astronoom, Koichi Itagaki, is ook geen toeval. Het zoeken naar supernova’s is namelijk al sinds 2000 de favoriete ‘ruimtehobby’ van Koichi. Naar eigen zeggen heeft hij sinds die tijd er al 172 gespot.

Nog een paar maanden te zien

Wetenschappers zijn uiteraard enthousiast over de vondst. Zo zelfs, dat velen van hen de afgelopen dagen elke beschikbare telescoop opgesteld hebben om getuige te zijn van het hemelse vuurwerk en te genieten van de stroom van binnenkomende waarnemingen. “Ik was eerlijk gezegd te opgewonden om te slapen. Het verzamelen van gegevens is nu het belangrijkste”, zegt Yvette Cendes, een astronoom bij het Center for Astrophysics.

Dat enthousiasme komt voort uit wat de supernova eigenlijk is – en wat het voorbestemd is om te worden. Deze gebeurtenis was een type II supernova, die optreedt wanneer een massieve ster – minstens acht keer zo groot als onze zon – zonder brandstof komt te zitten. Zonder die brandstof kan een ster de kracht van zijn eigen zwaartekracht niet meer weerstaan, Het gevolg is dat hij in elkaar klapt en puin en straling de ruimte in blaast.

Naar verwachting zal de supernova nog een paar maanden te zien zijn. Je moet dan uiteraard wel een goede telescoop beschikken. De modellen die je bij de Mediamarkt of andere elektronicawinkels koopt kunnen niet zo ver kijken.

Foto’s: NASA

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist, blogger en tekstschrijver. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. De Mobile Cowboys is back! Met lasso en zweep in de aanslag om de ingeslapen telecommarkt weer eens goed wakker te schudden en met scherp te schieten!

Verder lezen over Space

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Voyager 1 heeft een teken van leven gegeven. Niet spontaan, maar door de noeste arbeid van NASA.

Technology23.04.2024

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Ruimtepuin van NASA gaat dwars door huis heen

Een gezin in Florida had de schrik van hun leven: ruimtepuin afkomstig van het ISS kwam dwars door hun huis heen vallen. Het stuk puin weegt maar een kilo, maar gezien waar het vandaan komt, komt dat hard aan. Het komt...

Technology02.04.2024

Ruimtepuin van NASA gaat dwars door huis heen

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen

NASA is zich de afgelopen tijd bijna volledig aan het focussen op Artemis, de maanmissies die ervoor gaan zorgen dat we veel meer ontdekken over wat wij met de maan kunnen. Maar ook de eerste keer dat een vrouw en een zw...

Technology29.03.2024

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen