Technology10.12.2021

​Nasa gaat met röntgentechnologie op zoek naar zwarte gaten


Zwarte gaten zijn nog steeds één van de meest mysterieuze dingen uit de ruimte. Het zijn grote zwarte tunnels die alles opzuigen in hun weg, maar tegelijkertijd zie je eromheen de prachtigste kleuren. Wetenschappers vinden zwarte gaten heel interessant, omdat ze veel kunnen zeggen over hoe het heelal is ontstaan.

Reden genoeg om er nog meer onderzoek naar te doen en dat doet NASA graag van dichtbij. Niet te dichtbij, want ze schijnen een grote aantrekkingskracht te hebben… Nu heeft NASA hiervoor een nieuwe telescoop in de ruimte gelanceerd, met een beetje hulp van SpaceX.

SpaceX en NASA

SpaceX is de laatste tijd wat minder positief in het nieuws met Elon Musk die te machtig zou zijn en SpaceX dat failliet zou kunnen gaan als die Raptor-motoren niet wat sneller gemaakt worden, maar het heeft ook iets goed gedaan. De NASA-telescoop voor het onderzoek is goed gelanceerd dankzij het private ruimtebedrijf.

Die telescoop moet de röntgenstralen rondom zo’n zwart gat in kaart gaan brengen. Dit zou wetenschappers namelijk meer handvatten bieden wanneer ze conclusies trekken over hoe zo’n zwart gat nu precies ontstaat. Ook kan er zo gekeken worden hoe een supernova tot stand komt.

Het verschil tussen die twee is dat een zwart gat een grote massa is die in een te kleine oppervlakte is gepropt (een beetje zoals YouTube-kat Maru), en een supernova is een gigantische bal met exploderend gas. Kortom, de verschillen zijn groot, maar in hoe ze ontstaan zijn volgens wetenschappers veel overeenkomsten te vinden.

IXPE-telescoop

Vandaar dat die telescoop genaamd IXPE (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) van NASA tot veelzeggende bevindingen kan leiden over beide ruimteverschijnselen. Zo wil het zien of het nou vooral het zenden of het absorberen is van röntgenstraling rondom zo’n zwart gat. De telescoop gaat daarbij niet al te ver: hij gaat in een baan van 550 kilometer boven ons. Sterker nog, het zijn er eigenlijk drie, want samen kunnen ze van verschillende kanten een ‘beeld’ maken.

Nu denk je wellicht: röntgen is toch niet zo heel modern, hoezo bestond dit nog niet? Er zijn wel degelijk telescopen van NASA die met röntgen werken, maar deze pakt het net even anders aan. De richting van stralen is in dit onderzoek juist belangrijk en dat kon bij eerdere varianten niet worden aangetoond. Het is de bedoeling dat de IXPE volgende maand live gaat en dan twee jaar actief is. Bij verlenging van de missie kan dit zelfs wel twintig jaar worden.

Zwarte gaten

Kijkend naar de Hubble die maar niet met pensioen lijkt te gaan, is het aannemelijk dat NASA het niet bij slechts twee jaar laat. De IXPE is ook al sinds 2017 in ontwikkeling (en kostte maar liefst 166 miljoen euro). Zonde om dat zo snel al weg te doen. Bovendien weet je maar nooit wat zo’n telescoop nog tegenkomt na die twee jaar, wat wetenschappers op een heel ander pad zou kunnen zetten als het om zwarte gaten gaat.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over NASA

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

LEGO heeft er zelf nog geen boekje over opengedaan, maar het moge duidelijk zijn: er komt een set aan van de maanrover, en nog Technic ook.

Entertainment01.05.2024

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

James Webb heeft zijn scherpste infraroodfoto tot nu toe aangeleverd. Maar, klopt dat wel met die kleuren? Dit is hoe het werkt.

Technology30.04.2024

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Voyager 1 heeft een teken van leven gegeven. Niet spontaan, maar door de noeste arbeid van NASA.

Technology23.04.2024

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Verder lezen over Space

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

LEGO heeft er zelf nog geen boekje over opengedaan, maar het moge duidelijk zijn: er komt een set aan van de maanrover, en nog Technic ook.

Entertainment01.05.2024

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

James Webb heeft zijn scherpste infraroodfoto tot nu toe aangeleverd. Maar, klopt dat wel met die kleuren? Dit is hoe het werkt.

Technology30.04.2024

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Voyager 1 heeft een teken van leven gegeven. Niet spontaan, maar door de noeste arbeid van NASA.

Technology23.04.2024

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA