James Webb kiekte beginnende supernova

James Webb kiekte beginnende supernova

Vorig artikel Volgend artikel

Sterren hebben, net als wij mensen, niet het eeuwige leven. Ok, ze leven doorgaans iets langer dan wij, scheelt een paar miljard jaar, maar uiteindelijk gaan ze ook ‘dood’. Bij een ster ziet dat er wel een stuk spectaculairder uit dan bij het gemiddelde levende wezen. De ‘dood’ van een ster wordt ook wel een supernova genoemd. Let wel, niet alle sterren eindigen als supernova. Daarvoor moeten ze wel groot genoeg zijn. Ruwweg minimaal acht keer zo groot, of zoveel massa, als onze ster. Bij die sterren explodeert aan het eind van hun leven de buitenste schil. Dat fenomeen wordt veroorzaakt door een implosie van de kern van de ster.

James Webb kiekt stervende ster

Foto’s van supernova’s zien er spectaculair uit. James Webb, de ruimtetelescoop die sinds de zomer van vorig jaar actief is, heeft enkele maanden geleden een foto gemaakt van een stervende ster. Dat kiekje is deze week door de NASA aan de wereld getoond.

Het bijzondere aan deze foto is dat de betreffende ster nog het supernova stadium nog niet bereikt heeft, maar daar wel heel dicht tegenaan zit. Het plaatje dat dat opleverde laat een bijzonder en spectaculair beeld zien.

De massieve sterren die in een supernova eindigen, racen door hun levenscyclus. Enkele van die sterren gaan vlak voordat ze een supernova worden door een korte zogenoemde Wolf-Rayet-fase. Die sterren zijn in die fase bezig hun buitenste lagen af te werpen, wat resulteert in karakteristieke halo's van gas en stof. De door James Webb gefotografeerde ster, WR 124, heeft 30 keer de massa van de zon en heeft inmiddels al voor 10 zonnen aan materiaal afgestoten. Terwijl het uitgestoten gas van de ster weg beweegt en afkoelt, vormt zich kosmisch stof en gloeit het in het infrarode licht dat door Webb kan worden gedetecteerd. Dat resulteerde dus in onderstaande foto.

JamesWebb-Supernova-a
De stervende ster WR 124, zoals die door de James Webb ruimtetelescoop gefotografeerd werd. Bron: NASA, ESA, CSA, STScI, Webb ERO Production Team.

15.000 lichtjaar

Wij hoeven ons overigens geen zorgen te maken dat puin van deze stervende ster ons zonnestelsel bereikt. WR 124 staat op 15.000 lichtjaar van onze zon, in het sterrenbeeld Sagitta.

Webb's gedetailleerde foto van de stervende ster WR 124 toont ons de korte, turbulente tijd van transformatie die deze sterren doormaken.

Foto header: NASA James Webb galery

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist,...