Het gebeurt niet vaak, maar heel af en toe komt er wel eens een meteoriet neer op aarde. Dan is het natuurlijk de vraag: van wie is die ruimtesteen dan? En: wat doe je ermee? Er even van uitgaande dat er hopelijk niemand gewond raakt natuurlijk, vragen we ons af waar al die meteorieten naartoe gaan.
Het hangt ervan af waar de meteoriet neerkomt. In de meeste landen, ook in Nederland en België, geldt dat de ruimtesteen toebehoort aan de eigenaar van de grond. Komt het stuk steen dus in jouw tuin terecht en ben jij de eigenaar van die grond, dan is het jouw meteoriet en kun je er in principe mee doen wat je wil. Je kunt er dan voor kiezen om hem beschikbaar te stellen aan onderzoekers, maar je kunt hem ook aan een museum uitlenen of gewoonweg verkopen.
In Noordwijk gaat er bijvoorbeeld binnenkort een meteoriet onder de hamer: hij weegt 240 euro en is miljarden jaren geleden gevormd tussen Mars en Jupiter. Er zijn op veel plekken stukken van deze meteoriet gevonden, waarvan het grootste deel in Namibië neerstortte. De ruimtesteen was eerst in een lab in Arizona, daarna in 2004 ging het naar de Sterrenwacht in Dordrecht en die gaat hem nu veilen. Het wil met de opbrengst de sterrenwacht vernieuwen en een nieuw planetarium bouwen. Mogelijk kan deze steen wel een miljoen euro opbrengen, maar het is net als bij andere veilingen ook een kwestie van wat de gek ervoor geeft. Sotheby’s veilde vorige week nog een Mars-meteoriet die voor 5 miljoen euro van eigenaar wisselde.
Kortom, het eigenaarschap van zo’n meteoriet kan nog wel eens veranderen. Overigens zijn veel meteorieten helemaal nog niet gevonden, omdat ze diep onder het ijs liggen of ergens in zee of land zijn ingekapseld. Komt een meteoriet neer op openbare grond, dan wordt het gesteente eigendom van de overheid. De overheid zal misschien eerder kiezen voor een museum om het tentoon te stellen, maar er zijn in verschillende landen ook regels voor geologische vondsten.
Als je een meteoriet ergens vindt en je weet niet wie de eigenaar is, dan word je pas de eigenaar als de eigenlijke grondeigenaar onbekend blijft en niemand hem claimt binnen een bepaalde periode. Houd er wel rekening mee dat de Nederlandse overheid inkomstenbelasting berekend over deze verkoop-inkomsten. Ook telt de waarde van je ruimtesteen mee bij je totale vermogen. In Nederland zijn meteorieten niet zomaar ‘cultureel erfgoed’, maar dat is in landen als Frankrijk wel veel gebruikelijker. Mocht je dus deze zomer op vakantie je teen stoten tegen een meteoriet, dan mag je daar ook als je uiteindelijk de eigenaar wordt misschien niet alles mee doen wat je maar wil. Cultureel erfgoed mag bijvoorbeeld niet worden uitgevoerd naar het buitenland.
Mocht je een meteoriet hebben, zorg dan dat je documenteert waar je hem vond, onder welke omstandigheden en wanneer. Een wetenschappelijk instituut als Naturalis of de Space Expo in Noordwijk kan helpen het te authenticeren. Denk ook na over een verzekering, want meteorieten kunnen veel waard zijn.
