Technology03.02.2023

Ruimtetelescoop Hubble meet hoeveel een dwergster weegt

Het is nog nooit gelukt om direct de massa van een dwergster te meten, maar het is nu toch zover. Niet de Webb, maar ruimtetelescoop Hubble kreeg het voor elkaar om zo’n ster te wegen. Maar, hoe pak je zoiets aan?

Wat werd gemeten is een witte dwergster. Dat is een ster is is opgebrand, namelijk een soort zombiester. Het klinkt alsof de ster dan nog weinig interessant is, maar hij gloeit dan juist wit. Er zijn er waarschijnlijk 10 miljard in alleen al ons melkwegstelsel. Dit soort witte sterren geven een tof inkijkje in de evolutie van sterren. Het is bijvoorbeeld ook het voorland van de zon.

Een ster wegen

Je hebt in de ruimte natuurlijk geen weegschaal hangen, dus je moet dat creatief oplossen. De onderzoekers hebben gekozen voor de relativiteitstheorie van niemand minder dan Albert Einstein. Onderzoekers hebben het eerder ook gedaan, maar dan met de gravitatiewet van Newton bij een witte dwerg in een dubbelstersysteem. Hierbij werd dan de ene ster die naast de andere ster stond vergeleken. Dat gaat nu niet lukken, want dit was slechts één witte dwerg die op zichzelf staat. De ster heet LAWD 37. De zombiester brandde 1 miljard jaar geleden uit. Hij staat op vijftien lichtjaar afstand bij ons vandaan, dat is heel kort.

De dwergster is gewogen door de zogeheten gravitationele microlensing van de ster te bekijken. Je gebruikt het licht van sterren die verder staan. Elke keer dat de ster die je wil onderzoeken voor zo’n ster langsgaat, zorgt zijn zwaartekracht dat het licht buigt van de verder staande, lichtgevende ster. Het licht wordt daardoor minder helder. De onderzoekers gebruikten volgens Scientias de ruimtetelescoop Gaia om te kijken wanneer dat gebeurde. Via de ruimtetelescoop Hubble werd de positie van de verre ster voor mindere jaren bekeken en werden de afbuigingen gemeten om zo het gewicht van LAWD 37 te bepalen.

Massa

Hoe zwaar een ster is, dat geef je niet aan in kilo. Dat geef je aan in massa: LAWD 37 is 0,56 keer de massa van onze zon. En de massa van de zon is 1,989E30 kg, dus dat is flink wat massa. De onderzoekers hebben meteen de smaak te pakken: ze zijn ook bezig om de LAWD 66 te meten. Echter gaat daar waarschijnlijk jaren overheen. Maar het idee is wel tof: zowel Gaia, Hubble als hun eigen knappe koppen te combineren om zo als een soort weegschaal te dienen voor sterren. What’s next, een soort wearable creëren?

Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Deel dit artikel

...

Verder lezen over Onderzoek

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Online marketingcampagnes zorgen voor aanzienlijk meer nieuwe klanten, zonder dat de bestaande klanten worden geactiveerd. Uit onderzoek blijkt dat campagnes op bijvoorbeeld social media zorgen voor 170 procent nieuwe klanten.

Marketing01.10.2024

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

Elke zichzelf respecterende data-wetenschapper weet dat je niet zonder meer verschillende datasets uit verschillende onderzoeken met elkaar kunt vergelijken. Op dergelijke verschillende datasets kunnen namelijk onvergelijkbare omstandigheden van toepassing zijn die onderlinge vergelijkingen een uiterst heikele zaak maken.

Nieuws17.09.2024

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

Denk je echt dat je in één dag rijk kan worden door wat domme trucjes van een of andere zelfverklaarde influencer? Ze beloven gouden bergen, maar hoe zit het nu echt? In deze nieuwe achtdelige televisieserie ‘Trap er Niet Influencer’ onderzoeken presentatoren Filemon Wesselink, Mark Baanders, Vera Verzijl en Sarah Bakker verschillende trends en invloeden van social media met een kritische en humoristische blik.

Social Media04.09.2024

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

De stollingsgesteenten cyclus op aarde

De meeste mensen kunnen zich wel voorstellen dat onze planeet van binnen naar buiten is opgebouwd overeenkomstig een aflopend dichtheidsprofiel. Met van binnen naar buiten een nikkelijzeren vaste binnenkern, een nikkelijzeren vloeibare buitenkern, een vaste ondermantel van silicaatarmere gesteenten, een vaste bovenmantel van silicaatrijkere gesteenten en 'last but not least' onze geliefde aardkorst.

Nieuws21.08.2024

De stollingsgesteenten cyclus op aarde

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Er wordt steeds vaker gesproken over een AI-bubbel, zeker nu de aandelen van techbedrijven enorme dips tonen. Barst die bubbel straks echt? Het is niet zo dat AI-chatbots ons niets hebben gebracht. Zo is er onderzoek gedaan naar of ChatGPT onze levens echt heeft veranderd en daar komt positief nieuws uit.

Artificial Intelligence14.08.2024

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Binnen dit en binnen een vervolgartikel ga ik nader in op de beschrijving van enkele typen van vulkanen. Daarbij beperk ik mij hoofdzakelijk tot de typische vulkanen die ontstaan als gevolg van de subductie van tektonische aardplaten of als gevolg van mantelpluimen (hotspots). Dit betreffen voornamelijk stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen.

Nieuws12.08.2024

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Mijmeren over de ontstaansvoorwaarden van leven

De zoektocht naar leven elders in het universum wordt met enige regelmaat beschreven in populair wetenschappelijke artikelen. Concreet wetenschappelijk onderzoek hiernaar vindt hoofdzakelijk plaats op grond van ruimtemissies, ruimtetelescopen en op aarde gestationeerde grote telescopen.

Online05.08.2024

Mijmeren over de ontstaansvoorwaarden van leven

vanuit een gewijzigde metafysische uitgangspositie

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Deze week is in Brussel de eerste Factcheck-marathon van de Lage Landen van start gegaan. Pointer (KRO-NCRV) gaat samen met 6 redacties 10 dagen lang beweringen van politici controleren. Naast partner AD doen dit keer 5 Belgische partijen mee: VRT, RTBF, Factcheck Vlaanderen, Knack en deCheckers.

Nieuws27.05.2024

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Verder lezen over Space

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Het is inmiddels al een tijdje wat stiller rondom de maanmissies Artemis, maar nu is het Prada-pak onthuld.

Technology21.10.2024

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

et ruimtebedrijf schoot om ongeveer half 3 vanmiddag (Nederlandse tijd) Starship met de Super Heavy de ruimte in, om de twee vervolgens uit elkaar te laten gaan, waarna Super Heavy met de twee armen werd opgevangen.

Technology13.10.2024

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Een astronaut genaamd Matthew Dominick, die keek vanuit het raam van de Dragon Endeavour bekeek het Noorderlicht eens van de andere kant.

Technology10.10.2024

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Het is gedaan: de eerste ruimtewandeling door een privébedrijf en privépersoon is een feit. SpaceX kan over een succes spreken met Polaris Dawn.

Technology12.09.2024

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

SpaceX doet deze week een spannende missie waarvoor we allemaal onze adem inhouden. Nou ja, behalve de astronauten zelf: die moeten vooral doorademen tijdens hun ruimtewandeling.

Technology26.08.2024

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

SpaceX gaat het doen: de Starliner-astronauten thuisbrengen. Suni Williams en Butch Wilmore kunnen op die manier veilig naar huis keren.

Technology24.08.2024

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden

ESA heeft succesvol zijn AI-satelliet gelanceerd die de aarde in de gaten moet gaan houden. Misschien met verregaande gevolgen voor rampen: in de positieve zin.

Technology21.08.2024

ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden

Verder lezen over Wetenschap

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

De webshooters van Spider-Man kun je straks gewoon kopen. Niet die van de speelgoedwinkel die je zelf even later meer moet oprapen, maar zo goed als echte die 80 keer zijn eigen gewicht kan tillen.

Technology23.10.2024

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

De onvoorspelbaarheid zit hem in de extremen die extremer worden en korter op elkaar plaatsvinden. Hoe kunnen we erop anticiperen?

Nieuws10.10.2024

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Wraakporno richt de meeste schade aan in de eerste 48 uur. Dat is problematisch, want zo snel kun je het vaak niet offline laten halen.

Social Media09.10.2024

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Waarom goede tattoos steeds duurder worden

Heb je tatoeages? Als je antwoord ja is, dan is de volgende vraag: weet je wel wat je in je lichaam hebt laten prikken?

Nieuws03.10.2024

Waarom goede tattoos steeds duurder worden

Bizar: Deze robot heeft een hand als Thing van de Addams Family

Robots hebben vaak handen die gewoon aan hun arm zitten: handig met alle elektriciteitsdraden natuurlijk. Een nieuwe robot doet het helemaal anders: hallo Thing!

Technology30.09.2024

Bizar: Deze robot heeft een hand als Thing van de Addams Family

Robot met losse handjes

Hoe oceanische lithosfeer en mariene sedimenten op continenten beland(d)en

Ten gevolge van de stollingsgesteentencyclus op onze planeet is er in de loop van de geologische geschiedenis een vrij strikte scheiding ontstaan tussen oceanische lithosfeer enerzijds en continentale lithosfeer anderzijds.

Online27.09.2024

Hoe oceanische lithosfeer en mariene sedimenten op continenten beland(d)en

Fietsers, wind mee maakt je uiteindelijk niet sneller

Wind mee blijkt een facade te zijn. Bij everesten blijkt dat als je op de weg naar beneden wind tegen hebt, je absoluut geen voordeel meer hebt.

Nieuws27.09.2024