Het was een tijdje wat stiller vanaf Mars, maar dat is voorbij: Perseverance heeft zo’n interessante vondst gedaan op de rode planeet, dat NASA er een speciale video aan wijdde. Waarschijnlijk gaat het om biosignatuur, wat een duur woord is voor: sporen van leven. Dit is wat we nu weten: en waarom er een grote slag om de arm wordt gehouden.
Perseverance rijdt inmiddels al enige tijd rond op de planeet, waar hij in juli 2024 bij de rand van de riviervallei Neretva Vallis wat steen vond. Steen waarin mogelijk een teken van leven schuilgaat. Of het echt zo is, dat is moeilijk te zeggen, omdat er ook andere niet-biologische processen kunnen zijn die voor die bevindingen zorgen.
De rots bevat chemische kenmerken en structuren die mogelijk waren gevormd door oud microbieel leven. Er zijn verdere analyses geweest en NASA geeft aan: “Het monster, genaamd “Sapphire Canyon”, is vorig jaar genomen uit een rots genaamd “Cheyava Falls” en bevat volgens een artikel dat woensdag in het tijdschrift Nature is gepubliceerd, mogelijke biosignaturen.” Een mogelijke biosignatuur is een structuur of stof die een biologische oorsprong heeft, maar waarvoor meer onderzoek nodig is, voordat je echt kunt stellen dat het om leven gaat.
NASA schrijft dat we als aardbewoners nog nooit zo dichtbij zijn gekomen bij het ontdekken van leven op Mars. Het is een baanbrekende ontdekking die in ieder geval het begrip van Mars zal vergroten, stelt NASA. Het publiceert bewust over dit resultaat en stelt de gegevens beschikbaar, zodat de wetenschappelijke gemeenschap hierop voort kan borduren. Het wordt dus een soort ‘open source’-project waarbij andere mensen er zelf ook mee aan de slag kunnen.
Het klinkt allemaal vaag, maar wat er nou precies is gevonden, dat is in ieder geval dat het gesteente bestaat uit klei en slib, wat op aarde een soort perfecte Tupperware-doos is gebleken om microbieel leven uit oude tijden te bewaren. Er zit bovendien nog meer in de vondst van Perseverance: koolstof, zwavel, roest en fosfor. Het lijkt een goede plek voor microbiële stofwisselingen uit het verleden, maar er is dus meer onderzoek nodig om dat zeker te stellen. En ja, dat onderzoek betekent misschien toch dat de Mars-monsters op aarde moeten worden geanalyseerd, in plaats van alleen de ‘luipaardvlekken’ op basis van Perseverance’s harde werken.
Om te bevestigen dat het echt tekenen van leven zijn, heeft NASA bovendien een zevenstappenproces om te bepalen of het buitenaards leven is. Dit heet ook wel de CoLD-schaal en de detectie van de vlekken met roest, fosfor, enzovoort, is de eerste stap. Er is dus nog een lange weg te gaan. Wetenschappers moeten elke niet-biologische mogelijkheid uitsluiten en er moeten andere signalen worden getoond om te kunnen bewijzen dat het buitenaards leven is. Het is de vraag of het wetenschappers lukt om echt alles uit te sluiten: misschien dat dit nieuws daarom niet breed uitgemeten op televisie is verschenen: het zou goed kunnen, maar hoe gaan we straks bewijzen dat het het echt is?
Veel zal afhangen van de Mars Sample Return-missie van NASA, waarbij de monsters naar aarde worden gehaald. De enige crux is: dat doe je niet zo makkelijk. De stijgende kosten zorgen ervoor dat het wel 8 tot 11 miljard dollar gaat kosten en de lancering zou pas in 2030 plaats gaan vinden, waarbij de monsters pas dan weer een paar jaar later naar aarde zullen terugkeren. Dat duurt dus erg lang. Wederom reden voor NASA om weer ‘het publiek’ om hulp te vragen: het vraagt of mensen een oplossing kunnen bedenken om de Mars-rotsen voor minder dan 11 miljard dollar en voordat 2040 begint naar aarde te brengen. Zeven bedrijven doen hier nu serieus onderzoek naar: ze zijn geselecteerd door NASA.
In ieder geval heeft het ruimtebedrijf er zin in: “NASA blijft zich inzetten voor het uitvoeren van Gold Standard Science terwijl we ons doel nastreven om Amerikaanse voetstappen op de rotsachtige bodem van Mars te zetten.” Wij zijn vooral benieuwd welk organisme de mensheid voor was met die ‘voetstappen’, dus hopelijk ontdekken de onderzoekers binnenkort meer.
