Sociale media zorgen voor veel verbinding en gezelligheid, maar er is ook wel degelijk grote problematiek die erbij komt kijken. Mensen die elkaar juist online pesten, algoritmes waardoor je in een hele tunnel raakt met alleen maar eenzelfde naar onderwerp en iedereen wil er beroemd op worden, maar het is maar aan een paar mensen gegund. Het is niet de meest gezonde plek van het internet en dat zal niet snel veranderen.
Er worden wel wat aanpassingen gedaan en pogingen om sociale media gezonder, leuker en prettiger te maken, maar die blijken helemaal niet te helpen. Dit blijkt uit een onderzoek over sociale media. En je kunt daar natuurlijk het algoritme de schuld van geven, of de feeds die alleen maar om populariteit draaien, maar dat is toch niet de oorzaak. Dat zijn gevolgen, gevolgen van iets wat structureel is doorgevoerd in elk social medium, zo stelt het onderzoek, dat is uitgevoerd door Petter Törnberg en Maik Larooij van de Universiteit van Amsterdam.
Ze waren nieuwsgierig naar welke mechanismen er bestaan die dit soort slechte aspecten aan sociale media veroorzaken, zoals die tunnelvisie die mensen krijgen. De onderzoekers besloten hiervoor agent-gebaseerde modelen te gebruiken met large language models om zo AI-personen te maken die social media-gedrag vertoonden. Wat blijkt? Er hoeft helemaal geen algoritme aan te pas te komen, het model heeft geen invloed nodig: ook al is het zo groen als gras en zo onschuldig als het maar kan, de dynamieken die sociale media zo negatief maken komen voort uit sociale media zelf.
Vervolgens lieten ze er zes ‘oplossingen’ op los: de chronologische feed inschakelen en het terugdraaien van algoritmes die juist op engagement geënt zijn zodat ze niet meer van die heel sensationele filmpjes en posts lieten zien. Ook werden statistieken over likes en reposts niet meer getoond en ze haalden biografieën uit profielen zodat er echt zo min mogelijk duidelijk was over de identiteit van de AI-gebruiker.
Dat en nog een paar dingen bleken allemaal op hetzelfde uit te komen: sociale media blijven mensen voeden met negativiteit. Geen enkele oplossing kon echt iets veranderen aan de effecten. Sommigen maakten het zelfs erger, zoals het chronologisch zetten van de feed. Klinkt onschuldig, maar het zorgde juist dat er veel meer extreme content voorbijkwam.
Is de voorzichtige conclusie dat sociale media kwaadaardig zijn? We weten niet of je dat kan stellen. Immers is de content die erop te zien is daadwerkelijk gemaakt door mensen, dus is het altijd iets dat voortkomt uit een mens. En dan is er ook nog geld. De onderzoekers stellen zelf ook: als je geld wil verdienen met je platform, dan wil je waarschijnlijk de echt impactvolle oplossingen niet implementeren, omdat je sociale netwerk dan mogelijk saai wordt en minder bezoekers krijgt.
Kortom, sociale media gaan echt niet veranderen en hoe veel je er ook tegen probeert te doen: het zal waarschijnlijk altijd een negatieve impact blijven houden. Nogmaals, dat is natuurlijk niet altijd, je kunt er ook veel vermaak en verbondenheid uithalen, maar zelfs als je nog zo onschuldig en als een tabula rasa aan sociale media begint, dan ontkom je dus niet aan die zuigende werking ervan die je juist naar de dark side trekt. Je doet er niks aan, maar het is wel goed om je er tenminste bewust van te zijn.
