Ze staan in je kamer en ze luisteren mee, maar hoe gebruiken we zelf onze slimme speakers? Communicatiewetenschapper Rebecca Wald besloot het te onderzoeken. Zij keek hoe gezinnen met jonge kinderen met deze technologie omgaan en de uitkomst is verrassend.
Ten eerste is het feit dat ze in je kamer staan en meeluisteren voor veel mensen iets ingewikkelds: eigenlijk maken ze zich zorgen om hun privacy, maar ze gebruiken deze tech wel en denken zelfs niet aan het doen van aanpassingen om de privacy iets meer te beschermen. Hoe handig het ook is dat Google Assistent je boodschappenlijstje voor je bijhoudt: wil je wel dat er zoveel informatie over jou in een ‘cloud’ rondzingt?
Wald ondervroeg 800 Nederlandse ouders met kinderen tussen de 3 en 8 jaar oud. Ouders zetten in deze periode van het kinderleven de standaard voor welke technologie er mag worden gebruikt en hoe. Een derde van de ondervraagden heeft een slimme luidspreker in huis en dat is heel vaak Google. Dat heeft waarschijnlijk met de taal te maken: Google Assistent spreekt al sinds 2020 goed Nederlands: Alexa van Amazon kwam er bijvoorbeeld pas vorig jaar mee.
Haar conclusie is: de betrokkenheid van ouders bij het mediagebruik thuis is heel belangrijk. Ouders schaffen vaak een slimme luidspreker aan om twee redenen: gemak en plezier. Je kunt ze immers opdragen je lampen aan te zetten, maar ook om een grapje te maken of een verhaaltje te bedenken voor het slapengaan. Kinderen gebruiken de apparaten zelden alleen: dat komt in maar 10 procent van de gevallen voor: in 52 procent van de gevallen gebruiken ouders en kinderen het samen. Verder gebruiken ouders het vooral zelf.
Het moet een hele kluif zijn geweest voor Wald om dit onderzoek uit te voeren, want wat haar opvalt is dat er niet echt een lijn is: de ene ouder heeft betere techskills dan de ander en de meningen over het gebruik van dit soort online media van kinderen verschilt ook weer per ouder. De privacyzorgen zijn er wel, maar die zijn niet zo groot dat het mensen andere keuzes doet maken: ‘Ik vond geen verschil tussen gezinnen mét en zonder smart speaker of tussen gezinnen die de smart speaker meer of minder intensief gebruiken. Iedereen maakt zich soms zorgen om de privacy.”
Dat zien we bijvoorbeeld ook bij WhatsApp: mensen gingen daar weg om vervolgens naar Signal over te stappen, omdat ze Meta niet vertrouwden met hun data. Echte blijven ze alsnog van WhatsApp gebruikmaken omdat niet iedereen er weggaat. Hoe erg vinden mensen het dan echt? Hetzelfde geldt voor Facebook: veel mensen blijven er gebruik van maken, ook al vinden ook veel mensen dat er veel misgaat bij Meta.
Wald komt dan ook tot een belangrijke conclusie in haar onderzoek: ‘Het gaat er niet om of gezinnen wel of niet een slimme luidspreker hebben, maar of ouders en kinderen er bewust mee omgaan. Dat biedt de meeste kansen voor veilig gebruik én plezier in het gezin.’
