Je wil weten of je salaris al is gestort, dus je pakt je telefoon om naar de bank-app te gaan. Een kwartier later leg je je telefoon weer weg, zonder dat je bank-app ooit is geopend. Waarom? Meldingen. De kans is groot dat je afgeleid raakte omdat TikTok je op een video wees of iemand je een WhatsApp stuurde, en je dat op je telefoon zag en dus eerst ging doen. Het lijkt onschuldig, maar is dat zeker niet altijd: je zou notificaties op je smartphone zelfs het nieuwe roken kunnen noemen. Dit is waarom.
De rokers op kantoor kennen altijd de roddels. Sterker nog, in veel kleine bedrijven waarin de directeur ook rookt, weten rokers zelfs eerder welk belangrijk zakelijk nieuws er te vertellen is dan de mensen die niet roken en gefocust doorwerken. In dat opzicht is een melding ook een beetje als een sigaret: het trekt je vaak terwijl je gefocust met iets bezig bent even dat gesprek in. Je bent dan weer op de hoogte, maar je bent waarschijnlijk wel je concentratie van waar je mee bezig bent een tijdje zoek.
FOMO ligt een beetje in het verlengde van het punt hierboven, maar dan gaat het niet zozeer om het weten wat er speelt, wat de actualiteiten zijn, maar wel dat sociale. Als anderen roken, dan hebben ze misschien wel onderonsjes waarnaar later op de werkvloer aan gerefereerd wordt, terwijl jij dan mist waar het over gaat. En misschien wil je gewoon ook gezellig even in de zon staan met je collega’s of vrienden, en voel je dus dat je dat mist als je niet mee gaat roken. Hetzelfde geldt voor die meldingen: zeker als je ze wel ziet binnenkomen maar je er om wat voor reden dan ook even niks mee kan doen, dan kun je een enorm gevoel krijgen dat je iets mist.
Ook als je het sociale stuk even weglaat, dan zal je merken dat je door meldingen te bekijken echt een stukje dopamine ‘vrijspeelt’. Roken stimuleert de dopamineproductie ook, maar dat doet het ontdekken van nieuwe dingen ook. Of eigenlijk: je nieuwsgierigheid bevredigd zien worden. Die dopamine-shotjes krijg je bijvoorbeeld ook van het scrollen op sociale media: je wil meer zien, je wil steeds weer dat fijne gevoel als je iets hebt gezien. Dat maakt die video’s die uiteindelijk nergens toe blijken te leiden ook zo irritant.Die dopamineshots kijg je ook als je je notificaties bekijkt: je ziet dat er allerlei dingen voor je klaarstaan en die ga je bekijken.
De meest voor de hand liggende reden om te stellen dat meldingen het nieuwe roken zijn, dat is dat het moeilijk is om ermee te stoppen, ook al weet je dat het niet per se goed voor je is. Als je voor school of werk een presentatie moet maken, maar je laat afleiden door je telefoon, dan weet je dat dat niet goed voor je is, want je moet met iets anders bezig. Nou ja, dat roken niet goed voor je is en waarom, dat is natuurlijk oud nieuws.
Er zijn veel dingen die je het nieuwe roken kunt noemen, maar het moge duidelijk zijn dat meldingen op je telefoon daar ook toe behoren, of in ieder geval erg dicht tegen veel facetten van roken aanschuren. Maar dan zonder grote waarschuwing erop.