“Okay, so you’re a rocket scientist? That don’t impress me much”: Shania Twain zong het al in de jaren ‘90: raketwetenschapper zijn, dat is helemaal niet zo indrukwekkend. Nu had zij het vooral over dat ze vooral meer nodig had dan een slim brein. Maar: zijn raketwetenschappers ook daadwerkelijk slimmer? Daar werd onderzoek naar gedaan met een verrassend resultaat.
We zeggen het vaak over onszelf: “Nou, ik zou het zo proberen, maar goed, ik ben ook geen raketwetenschapper hè?” Er wordt vaak gedacht dat raketwetenschappers een soort ultiem intelligent zijn. Bij NASA werken er een heleboel en ze werken aan enorm dure projecten: logisch dus dat NASA wel mensen uitzoekt die weten waar ze mee bezig zijn.
Er is een onderzoek geweest om uit te zoeken of je als raketwetenschapper inderdaad bovengemiddeld intelligent bent. Onderzoekers van University College London besloten de intelligentie van maar liefst 329 raketgeleerden en 72 hersenchirurgen te testen. Er werd gekeken naar zes cognitieve zaken: het geheugen, het probleemoplossend vermogen en de concentratie bijvoorbeeld.
De ruimtevaartingenieurs en hersenchirurgen deden allemaal fanatiek mee, maar toen de scores van deze mensen naast de ‘gewone man’ werden gelegd, was de conclusie toch een beetje anders dan iedereen had verwacht. Raketgeleerden scoorden zelfs op geen enkel vlak beter dan een willekeurige mens. Hersenchirurgen hadden iets betere scores op het gebied van probleemoplossing (al waren hersenchirurgen langzamer met het ophalen van herinneringen), maar voor raketchirurgen geldt dus dat ze niet per se slimmer zijn dan de rest.
De onderzoekers schrijven in hun conclusie dan ook: “Beide beroepen zijn wellicht ten onrechte op een voetstuk geplaatst. Uiteraard betekent dat niet dat een hersenchirurg niet bijzonder is, of een raketgeleerde: als zij een dagje ziek zijn, kun je als gewone burger maar beter niet proberen hun baan een dagje over te nemen. Maar goed, dat geldt natuurlijk voor veel beroepen. Alleen hebben die van hun ook wat sneller een dodelijke afloop. Tegelijkertijd is de studie ook niet perfect: de ondervraagden zijn allemaal uit hetzelfde gebied afkomstig en is ongeveer 400 mensen testen niet per se heel veel om een échte representatie te zijn van deze beroepsgroepen.
Natuurlijk kun je nu niet zeggen: ach, die mensen zijn alleen goed in hun werk omdat ze er zo veel jaren voor studeren: je zal ook zeker aanleg moeten hebben op bepaalde gebieden om deze vakken goed te kunnen uitoefenen en dat kan zeker niet iedereen. De mate van precisie, maar ook de bereidheid om zoveel jaren keihard te studeren, dat is niet voor iedereen. Waarschijnlijk moet het gezegde ook daarover gaan: dat je bepaald advies geeft zonder dat je er veel ervaring in hebt of op hebt gestudeerd, in plaats van dat je meteen je eigen intelligentie naar beneden haalt. Ook een stuk positiever, toch?