Technology15.12.2023

​Wat is een zonnevlam en is het gevaarlijk?


Het was vrij groot nieuws: wetenschappers namen deze week een zonnevlam waar: een explosie op de zon. Maar een flinke: NASA’s ruimtesonde Solar Dynamics Observatory wist de klap op beeld vast te leggen. Zo’n stevige zonnevlam hadden wetenschappers sinds 2017 niet gezien. Maar wat is dat nu precies, zo’n zonnevlam, en wat heeft het voor de aarde te betekenen?

Magnetische velden

In de magnetische velden die als een soort deken om de zon liggen, zit energie opgeslagen. Wanneer die energie plots vrijkomt, dan heb je te maken met een explosie die we zonnevlam noemen. Zo’n zonnevlam zorgt meteen voor resultaat op de zon zelf: er komt straling door het hele elektromagnetische spectrum (alle elektromagnetische straling). De zonnevlam is daardoor merkbaar.

Zoals we het eerder wel eens hebben gehad over hoe zonnewinden voor veranderingen zorgen in het elektromagnetisch spectrum. En dat spectrum is niet zomaar iets dat zich in de ruimte bevindt en daarmee uit. Het heeft invloed op satellieten en ruimtevaartuigen. Klinkt dat nog steeds ver-van-je-bed? Het is ook van toepassing op radiocommunicatie en navigatiesystemen. Kortom: dingen die op de zon, 150 miljoen kilometer bij ons vandaan gebeuren, zijn dus wel degelijk van invloed op aarde.

Zonnevlam

Die explosies op de zon zijn ook wel enigszins te voorspellen. Waar wij elke zeven jaar volledig uit nieuwe cellen bestaan, heeft de zon elke 11 jaar zo’n soort cyclus. Het einde van die 11 jaar wordt het zonnemaximum genoemd en daar stevenen we nu op af: in 2025 belooft het helemaal een spektakel te worden. NASA houdt het scherp in de gaten: niet alleen omdat het interessant wetenschappelijk materiaal is, maar dus ook omdat het daadwerkelijk ons leven op aarde kan beïnvloeden.

Zo ook de zonnevlam die eerder deze week werd waargenomen: die zorgde ervoor dat golfradioverbindingen boven Amerika tijdelijk wegvielen. In dit geval werden radiosignalen van 30 MHz en lager voor een half uur verstoord. Dat is best lang en dat maakt dus wel indruk. Deze klasse was een variant van klasse X2,8: de hoogste klasse die er is. De X-klasse kan radioverbindingen en zelfs elektriciteitscentrales doen uitvallen. Er zijn nog twee andere klasses: C, dat zijn kleine uitbarstingen die we eigenlijk niet merken, en M, die een kleine radioverstoring veroorzaken.

Noorderlicht

Het heeft echter meer invloed. Zo komen er energiedeeltjes en magnetische velden in de ruimte terecht die waarschijnlijk op 17 december de aarde bereiken. Dit heten coronale massa-ejecties en die kunnen best gevaarlijk zijn, want ze zijn de veroorzakers van geomagnetische stormen die elektriciteitsnetwerken kunnen verstoren. Het heeft ook een mooie bijkomstigheid, want het noorderlicht, het aurora, wordt hierdoor versterkt. Wie weet zien we zelfs in Nederland dit weekend dus wel weer een noorderlicht. En dat heb je dan waarschijnlijk te danken aan de zon.

​Het einde van de zon betekent niet per se het einde van de aardeHoe zit het toch met de gaten in de zon?Er is een nieuwe, bewoonbare planeet gevonden
Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Deel dit artikel

Verder lezen over NASA

NASA stopt met rover om water op de maan te vinden: ding half af

Het was de bedoeling dat de rover mee zou reizen naar de maan om op het wat minder bekende gedeelte te zoeken naar water, maar NASA trekt de stekker eruit.

Technology18.07.2024

NASA stopt met rover om water op de maan te vinden: ding half af
NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten

De Starliner-astronauten kunnen nog niet naar huis. Volgens NASA valt het allemaal wel mee: de astronauten zitten helemaal niet vast op het ISS, meent de ruimteorganisatie.

Technology01.07.2024

NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten
NASA en SpaceX zouden ruimtepuin onderschatten

NASA en SpaceX hebben grote plannen in de ruimte, maar daarin zouden de bedrijven ruimtepuin onvoldoende meenemen, zegt de Amerikaanse Aerospace Corporation.

Technology29.06.2024

NASA en SpaceX zouden ruimtepuin onderschatten
Astronauten Starliner zitten voorlopig vast op ISS

Nadat het al extreem lang duurde voordat Starliner met bemanning kon vertrekken, is het nu een probleem om ze terug naar aarde te halen.

Technology24.06.2024

Astronauten Starliner zitten voorlopig vast op ISS
NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Voyager 1 is weer helemaal up and running nadat de knappe koppen van NASA het op tientallen miljarden kilometers hebben gefikst.

Technology17.06.2024

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder
Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

Er is meer onderzoek nodig naar het menselijk lichaam in de ruimte en ruimtetoerisme. Maar in hoeverre mag je dat verwachten?

Technology14.06.2024

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?
Boeing heeft het gedaan: Starliner is goed en wel gelanceerd

Na veel tegenslagen een succes voor Boeing. De vliegtuigbouwer heeft succesvol zijn Starliner met bemanning gelanceerd naar het ISS.

Technology05.06.2024

Boeing heeft het gedaan: Starliner is goed en wel gelanceerd
Boeing Starliner-lancering gaat waarschijnlijk 1 juni gebeuren

Terug naar de garage. Daar staat Boeing Starliner langer dan we hadden verwacht, want Boeing mag het pas op 1 juni weer proberen.

Technology23.05.2024

Boeing Starliner-lancering gaat waarschijnlijk 1 juni gebeuren

Verder lezen over Space

Je kunt deepfakes spotten dankzij ruimtetechnologie

Online23.07.2024

Je kunt deepfakes spotten dankzij ruimtetechnologie

Alles is te zien in de poppetjes van je ogen
SpaceX-lancering faalt voor het eerst in bijna 10 jaar

Sinds 2016 doet SpaceX volledig succesvol de ene lancering na de andere, maar nu is er voor het eerst weer een met de Falcon-9 mislukt.

Technology12.07.2024

SpaceX-lancering faalt voor het eerst in bijna 10 jaar
De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?
ESA’s bewijs om op de maan te bouwen is een LEGO-steentje

Het ziet er bijna uit alsof het uit een 3D-printer komt rollen. En een kleine spoiler: zo ziet het er niet alleen uit, het is ook zo. 

Technology05.07.2024

ESA’s bewijs om op de maan te bouwen is een LEGO-steentje
NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten

De Starliner-astronauten kunnen nog niet naar huis. Volgens NASA valt het allemaal wel mee: de astronauten zitten helemaal niet vast op het ISS, meent de ruimteorganisatie.

Technology01.07.2024

NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten
NASA en SpaceX zouden ruimtepuin onderschatten

NASA en SpaceX hebben grote plannen in de ruimte, maar daarin zouden de bedrijven ruimtepuin onvoldoende meenemen, zegt de Amerikaanse Aerospace Corporation.

Technology29.06.2024

NASA en SpaceX zouden ruimtepuin onderschatten
Astronauten Starliner zitten voorlopig vast op ISS

Nadat het al extreem lang duurde voordat Starliner met bemanning kon vertrekken, is het nu een probleem om ze terug naar aarde te halen.

Technology24.06.2024

Astronauten Starliner zitten voorlopig vast op ISS
NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Voyager 1 is weer helemaal up and running nadat de knappe koppen van NASA het op tientallen miljarden kilometers hebben gefikst.

Technology17.06.2024

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Verder lezen over Wetenschap

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe

Het is een eeuwenoud cliché dat je goed moet slapen, maar net als dat beweging essentieel is, is slaap dat absoluut ook.

Nieuws24.07.2024

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe
De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?
Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren

Nu is dat vooral omdat een kunstenaar dit eist, maar wist je dat een wit dak bijvoorbeeld echt een verschil maakt in temperatuur?

Nieuws05.07.2024

Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren
Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?

Er zijn dan minder ongelukken en je komt sneller op je bestemming aan met een zelfrijdende auto. Klopt dat?

Automotive20.06.2024

Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?
We hebben geen idee wanneer we met een robot praten

Jij denkt dat je op de chat de robot er altijd uitpikt? Vergeet het maar, we blijken gesprekken te hebben met robots zonder dat we het weten.

Online20.06.2024

We hebben geen idee wanneer we met een robot praten
NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Voyager 1 is weer helemaal up and running nadat de knappe koppen van NASA het op tientallen miljarden kilometers hebben gefikst.

Technology17.06.2024

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder
Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

Er is meer onderzoek nodig naar het menselijk lichaam in de ruimte en ruimtetoerisme. Maar in hoeverre mag je dat verwachten?

Technology14.06.2024

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?
De kern van de aarde remt af

De kern van de aarde doet het steeds wat rustiger aan. Hoe beïnvloedt dat ons? En: hoe weten wetenschappers dit?

Nieuws13.06.2024

De kern van de aarde remt af