Technology09.10.2023

Niet Webb maar Hubble doet bizarre ontdekking


Je zou denken dat alle ogen gericht zijn op James Webb. De ruimtetelescoop doet al ruim een jaar geweldig werk en de plaatjes die het gevaarte schiet zijn indrukwekkend. Recent hebben we nog kunnen genieten van planetenparen. De James Webb was er in plaats van de Hubble-ruimtetelescoop, maar Hubble staat ook zijn mannetje nog, al die decennia later. Dat pensioen hoeft wat ons betreft nog even niet te komen, want het wetenschappelijke wonder doet nog steeds bijzondere ontdekkingen. Nu bijvoorbeeld, spotte het een kosmische explosie op een heel ongebruikelijke plek.

LFBOT’s

Astronomen zagen een blauwe flits op de beelden vanuit de Hubble. Dat is een uitbarsting, maar wel een vreemde. Een blauwe flits heet ook wel een Luminous Fast Blue Optical Transient (LFBOT) en ze worden vaker gespot: maar niet op deze plek. Meestal komen die voor op een plek waar sterren worden gevormd. Dat komt omdat daar allerlei gassen samenkomen en de druk soms zodanig hoog is dat er dan explosies ontstaan. Maar ditmaal spotte Hubble er dus eentje buiten zo’n sterrenkraamkamer. LFBOT’s zijn bijzonder, omdat ze een van de meest heldere zaken uit het universum zijn: ze blijven een paar dagen hangen en je moet ze dus maar net op de gevoelige plaat leggen. Iets wat Hubble goed is gelukt.

Je zou denken dat we al tientallen jaren LFBOT’s zien, maar eigenlijk is dat pas sinds 2018 en maar een keer per jaar. Dit exemplaar heet Vink: ze krijgen namelijk altijd dierennamen. Sommigen zijn raadsels, juist omdat ze maar zo kort te zien zijn. Vink is daarbij ook nog eens een raadsel omdat het op zo’n vreemde plek is ontstaan. Vink is 20.000 graden Celsius en valt precies tussen twee sterrenstelsels in. Wetenschappers denken nu dat Vink een explosie is van een razendsnelle ster, of dat er twee neutronensterren tegen elkaar aan zijn gebotst. Wat zich precies heeft voorgedaan is nog niet op beelden van een ruimtetelescoop ontdekt.

Hubble nog steeds waardevol

In ieder geval is er wel een ontdekking gedaan: dat we op aarde absoluut meer moeten leren over die LFBOT’s. Ze zijn veel feller dan supernova’s en er zijn er waarschijnlijk veel meer dan we denken. Iets dat we waarschijnlijk beter kunnen waarnemen als de Vera C. Rubin Observatory in Chili af is. Tot die tijd moeten we ons beroepen op het betere giswerk: wat zou zo’n explosie zoal kunnen hebben getriggerd? Nemen LFBOT’s toe in aantallen, of zien we ze simpelweg vaker, straks met die satelliet? We zijn ook benieuwd of James Webb hierin niet toch een rol kan spelen: die ziet met zijn veel moderne camera misschien meer dan Webb alleen, al is de last dat hij zich op een andere plek in het heelal bevindt.

Maar laten we ook Hubble niet afschrijven: we waren in 2021 bang dat we hem even kwijt waren, maar gelukkig is hij nog steeds hard aan het werk om ons van nieuwe informatie te voorzien. Informatie die soms ook veel vragen oproept, niet slechts antwoorden geeft, maar dat is niet erg: ook daarmee komen we verder.

​Wat er zoal misgaat bij de Hubble en de James Webb-telescoop​James Webb-telescoop vertrekt vandaag: lancering succesvol!​James Webb-telescoop kan veel langer door dan gedacht
Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Deel dit artikel

Verder lezen over Space

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Het is gedaan: de eerste ruimtewandeling door een privébedrijf en privépersoon is een feit. SpaceX kan over een succes spreken met Polaris Dawn.

Technology12.09.2024

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling
Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid
SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

SpaceX doet deze week een spannende missie waarvoor we allemaal onze adem inhouden. Nou ja, behalve de astronauten zelf: die moeten vooral doorademen tijdens hun ruimtewandeling.

Technology26.08.2024

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling
NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

SpaceX gaat het doen: de Starliner-astronauten thuisbrengen. Suni Williams en Butch Wilmore kunnen op die manier veilig naar huis keren.

Technology24.08.2024

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis
ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden

ESA heeft succesvol zijn AI-satelliet gelanceerd die de aarde in de gaten moet gaan houden. Misschien met verregaande gevolgen voor rampen: in de positieve zin.

Technology21.08.2024

ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden
NASA moet een van de moeilijkste beslissingen ooit nemen

Het klinkt heel tof om hooggeplaatst te zijn bij NASA, maar we zouden momenteel niet willen ruilen met de mensen die die positie bekleden. Er is nogal een heet hangijzer dat moet worden aangepakt.

Technology13.08.2024

NASA moet een van de moeilijkste beslissingen ooit nemen
Wetenschappers willen broeikaseffect maken op Mars

Mars is onbewoonbaar, dat weten we allemaal uit de films. Maar zal de planeet altijd zo onbewoonbaar blijven? Niet als het aan deze wetenschappers ligt.

Technology09.08.2024

Wetenschappers willen broeikaseffect maken op Mars

Is de planeet dan bewoonbaar?
Wetenschappers willen dieren beschermen door hun DNA op de maan op te slaan

Wetenschappers willen dat er binnenkort buisjes met het DNA van dieren naar de maan gaan. Daar kunnen ze veilig worden gesteld om de biodiversiteit van de aarde te kunnen redden.

Technology06.08.2024

Wetenschappers willen dieren beschermen door hun DNA op de maan op te slaan

Verder lezen over Wetenschap

Dronken wormen en dode vissen: de Ig Nobelprijzen zijn uitgereikt

De Ig Nobelprijzen worden elk jaar vlak voor de echte Nobelprijzen uitgereikt aan wetenschappelijk onderzoek dat verrassend is, origineel en mensen laat lachen.

Nieuws16.09.2024

Dronken wormen en dode vissen: de Ig Nobelprijzen zijn uitgereikt
Last van datacenters? Dan bouwen we ze gewoon in zee

Er is veel spanning als het om datacenters gaat. Is het in de zee laten zakken van de cloud een optie?

Technology12.09.2024

Last van datacenters? Dan bouwen we ze gewoon in zee
Dungeons & Dragons spelen helpt je met sociale interactie omgaan

Uit een studie blijkt dat het spelen van D&D autistische spelers helpt bij sociale interacties. Maar niet alleen autisten, denken we.

Entertainment07.09.2024

Dungeons & Dragons spelen helpt je met sociale interactie omgaan
Langer slapen in het weekend doet wonderen voor je hart

Wil je wat langer slapen in het weekend, maar staat je partner het niet toe? Gebruik dit artikel om toch je zin te krijgen.

Nieuws30.08.2024

Langer slapen in het weekend doet wonderen voor je hart
Kun je van microplastics in je lichaam afkomen?

Microplastics: ze zitten in je bloed, in je organen en zelfs in je testikels. Kun je er nog vanaf komen?

Nieuws26.08.2024

Kun je van microplastics in je lichaam afkomen?
ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden

ESA heeft succesvol zijn AI-satelliet gelanceerd die de aarde in de gaten moet gaan houden. Misschien met verregaande gevolgen voor rampen: in de positieve zin.

Technology21.08.2024

ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden
De stollingsgesteenten cyclus op aarde

De meeste mensen kunnen zich wel voorstellen dat onze planeet van binnen naar buiten is opgebouwd overeenkomstig een aflopend dichtheidsprofiel. Met van binnen naar buiten een nikkelijzeren vaste binnenkern, een nikkelijzeren vloeibare buitenkern, een vaste ondermantel van silicaatarmere gesteenten, een vaste bovenmantel van silicaatrijkere gesteenten en 'last but not least' onze geliefde aardkorst.

Nieuws21.08.2024

De stollingsgesteenten cyclus op aarde
De explosieve wetenschap van supervulkanen belicht

Het opvallendste gegeven over supervulkanen betreft het feit.....dat ze zo ONopvallend zijn! Ik ben pas aan dit artikel over supervulkanen begonnen, nadat ik mij voorafgaand uitgebreid heb verdiept in de processen en mechanismen van 'gewoon' vulkanisme. De processen en mechanismen van 'gewoon' vulkanisme heb ik vervolgens beschreven binnen dit artikel.

Nieuws15.08.2024

De explosieve wetenschap van supervulkanen belicht