Social Media30.03.2022

Ruim tweederde van de mensen denkt nepnieuws te kunnen herkennen


Slechts 22% kan het echt

Fakenews! Het was één van de favoriete woorden van voormalig president Donald Trump. In zijn ambtsperiode werden we dan ook regelmatig met de neus op de feiten gedrukt, en juist niet. Social media namen meer maatregelen om nepnieuws tegen te gaan, maar nog steeds gonst het ervan. Dat is een groot probleem, want het blijkt dat eenderde van de mensen niet in staat is om vast te stellen dat iets mogelijk nepnieuws is.

Nepnieuws

De Britse telecomautoriteit Ofcom deed onderzoek naar nepnieuws en legde hiervoor 13.000 Britten het vuur aan de schenen. 69 procent van de ondervraagden meende het wel te kunnen zien wanneer er feitelijk onjuist nieuws wordt gebracht, terwijl eenderde zegt geen idee te hebben wanneer ze te maken hebben met echt nieuws of nepnieuws. Ook shockerend: van die ruime tweederde wist maar 22 procent het ook daadwerkelijk voor elkaar te krijgen het fake news eruit te halen.

Het is een gevaarlijke conclusie die uit het onderzoek naar voren komt, want juist nu is de wereld onvoorspelbaarder dan ooit tevoren. We hadden drie jaar geleden niet kunnen denken dat we ineens mondkapjes zouden dragen als we op straat liepen, of dat we massaal zonnebloemolie zouden inslaan omdat er een grote oorlog is in Oekraïne. Social media mogen dan goede invloed hebben op de wereld (en zelfs op een oorlog), er is ook veel slechte invloed. Het beste voorbeeld daarvan is nepnieuws.

Deepfakes op social media

Zo heeft Rusland allerlei nepnieuws en deepfakes ingezet om mensen in Oekraïne te manipuleren, en zal het dit mogelijk ook kunnen inzetten om eigen burgers te beïnvloeden. Nepnieuws kan er zelfs voor zorgen dat verkiezingsuitslagen anders zijn dan eigenlijk de bedoeling was, zoals we bijvoorbeeld hebben gezien in het Cambridge Analytica-schandaal bij Facebook. Nepnieuws moet dus absoluut bestreden worden, maar ook voor algoritmes en moderators is het niet altijd te herkennen.

Onder kinderen is dit nog veel erger: maar 1 op de 10 kinderen kan vaststellen dat iets nepnieuws is. 6 procent van de kinderen geloofde zelfs alles te geloven wat ze online zien en lezen. Zo blijkt maar hoe belangrijk het is om ofwel met je kind te internetten, ofwel gesprekken te hebben over wat wel realistisch is en wat niet. Het mag dan teleurstellend zijn voor kinderen, het beschermt ze en helpt ze minder naïef te zijn.

Fake news!

Maar de vraag is: hoe spot je dat nepnieuws? Het belangrijkste is om te kijken naar de bron van het bericht. Ken je die bron en staat die bekend als een betrouwbare bron? Is het één individuele persoon of een complete organisatie die het plaatst? Daarnaast moet je volgens Ofcom ook bij jezelf te rade gaan: hoe graag wil je iets geloven?

Dit is bijvoorbeeld iets waar loterijen vaak slim gebruik van maken. Je wil graag geloven dat je een geldprijs hebt gewonnen in een loterij, dus is de onderwerpregel van een e-mail vanuit een loterij: “Uw geldprijs”, zelfs als je niet eens lid bent van die loterij dan wil je een bericht dat impliceert dat je een prijs hebt gewonnen natuurlijk graag lezen.

Spot wat nep is

Zo werkt nepnieuws uiteindelijk ook: het speelt in op een bepaald gevoel of een sterke mening die je hebt, waardoor je heel graag wil dat het echt is. Ook kun je er al een ‘te-mooi-om-waar-te-zijn’-gevoel bij hebben: als je dat hebt, dan is dat ook vaak zo. Check op social media dan ook goed wie de bron is, maar ook hoe mensen erop reageren.

Misschien stellen sommigen al vast dat iets nepnieuws is, misschien zelfs met foto van hoe het onderwerp van het nieuws er echt bijstaat. Het belangrijke bij nepnieuws is dus om naar je eigen gevoel te luisteren, maar ook om je oren en ogen goed open te houden. Klopt het wat je hoort en ziet, of kan het fotobewerking of videobewerking zijn?

Er zijn ook verschillende quizzes waarin je je eigen gevoel voor fake news kunt testen, zoals die van Deakin of die van Pew Research. Een ander goed idee is om het er vaker over te hebben met vrienden of je partner, zodat jullie allebei betere voelsprieten kweken wanneer je op Facebook, Twitter of Snapchat weer eens nepnieuws geserveerd krijgt. Niet opeten, maar wegschuiven dus.

Zo herken je nepnieuws over het coronavirusMaar liefst 159 miljoen keer politiek nepnieuws op Facebook getoondNepnieuws gaat niet meer verdwijnen van het internetDe aanpak van nepnieuws over het coronavirus door de grootste techbedrijven ter wereld
Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Deel dit artikel

Verder lezen over Facebook

​Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads

De wereld van social media verandert steeds meer. Enerzijds omdat Meta nu eenmaal de meeste succesvolle social media-platforms in handen heeft, anderzijds omdat de EU ook zijn zegje doet. En dat zegje komt met veel regel...

Social Media22.02.2024

​Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads
Raar geluid bij het scrollen op Facebook? Zo zet je het uit

Facebook kampt met een technisch probleem waardoor het ineens een heel vervelend voortbrengt wanneer je door je tijdlijn scrollt. Het is ontzettend vreemd en je vraagt je in eerste instantie misschien wel af of het aan j...

Social Media14.02.2024

Raar geluid bij het scrollen op Facebook? Zo zet je het uit
​Facebook, Instagram en Threads geven AI-afbeeldingen een label

Meta gaat op zijn platforms Facebook, Instagram en Threads een label geven aan content die is gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie. Dit moet voor meer transparantie zorgen, en hopelijk minder social media-los...

Online07.02.2024

​Facebook, Instagram en Threads geven AI-afbeeldingen een label
​Mark Zuckerberg zegt sorry voor mentale schade social media

Er is een klein mirakel gebeurd. Meta-CEO Mark Zuckerberg heeft zijn excuses aangeboden voor de geestelijke problemen die social media kunnen veroorzaken bij vooral jongeren. Sowieso is het vrij uniek dat hij überhaupt...

Social Media02.02.2024

​Mark Zuckerberg zegt sorry voor mentale schade social media
​Social medium Facebook wordt 20 jaar: is het nog vernieuwend?

Het kopieert van anderen en het komt zelf met weinig nieuws: het wordt regelmatig gezegd over Facebook, het social medium dat geleid wordt door Mark Zuckerberg. Is dat helemaal terecht, is Facebook inderdaad niet vernieu...

Social Media29.01.2024

​Social medium Facebook wordt 20 jaar: is het nog vernieuwend?

Feestboek, maar dan echt
Bewust omgaan met social media overload: 8 tips voor mindful telefoongebruik

In de drukte van het TikTokken, het delen van Stories en het uitdelen van likes, eisen de uren die we op sociale media doorbrengen hun tol. Een verlaagd zelfbeeld, voortdurende druk om het 'perfecte leven' te leiden en m...

Social Media12.01.2024

Bewust omgaan met social media overload: 8 tips voor mindful telefoongebruik
​Waarom je even geen Bumble-ads op Instagram ziet

Bumble is het vrouwvriendelijke antwoord op Tinder, maar het bleek niet zo vriendelijk op Instagram te staan. Tinder ook niet trouwens. Moederbedrijf Match heeft daarom besloten om zich geheel terug te trekken van Instag...

Social Media28.11.2023

​Waarom je even geen Bumble-ads op Instagram ziet
​WhatsApp-stickers bewijzen dat AI altijd moet worden gecheckt

WhatsApp is tegen een beschamend probleem aangelopen: als je de WhatsApp-sticker-AI gebruikt om nieuwe stickers te laten genereren, dan voegt het als je op Palestijnse kinderen zoekt geweren toe aan de figuurtjes van kin...

Social Media06.11.2023

​WhatsApp-stickers bewijzen dat AI altijd moet worden gecheckt

Verder lezen over Fake

Steeds meer mensen twijfelen aan de waarheid van online informatie

In 2023 heeft 67 procent van de bevolking van 12 jaar of ouder aangegeven op internet informatie gezien of gelezen te hebben die volgens hen niet waar was, of waarbij ze twijfelden aan de waarheid ervan.

Nieuws11.04.2024

Steeds meer mensen twijfelen aan de waarheid van online informatie
​Het verwijderen van nep-reviews: hoe doe je dat?

Een van de beste vormen van reclame die je als ondernemer kunt hebben, zijn tevreden klanten die zich positief uitlaten over jouw diensten. Met de komst van digitale platformen als Google en Trustpilot, wordt het steeds...

Online09.04.2024

​Het verwijderen van nep-reviews: hoe doe je dat?
UPDATE: Overname Twitter blijft voorlopig ‘on hold’ staan

Vorige week, zie het oorspronkelijke bericht hieronder, tweette Elon Musk al dat hij de overname van Twitter ‘on hold’ gezet had. De reden daarvoor was het onverwacht hoge aantal fake accounts waar het sociale netwer...

Social Media17.05.2022

UPDATE: Overname Twitter blijft voorlopig ‘on hold’ staan

Musk denkt dat meer dan 20% van de accounts fake is
Facebook verwijdert deepfake ‘overgave’ video van Zelensky

Dat de, doorgaans bekende, personen die in deepfake video’s ‘optreden’ vrijwel niet meer van echt te onderscheiden zijn is al langer bekend. Het meest recente spraakmakende voorbeeld daarvan is een video van de Oek...

Nieuws17.03.2022

Facebook verwijdert deepfake ‘overgave’ video van Zelensky
Meer nep-webshops dan ooit actief: pas op

We hebben al vaker gewaarschuwd voor nep-webshops, maar criminelen weten van geen ophouden. Nog steeds worden consumenten namelijk massaal opgelicht omdat ze een bestelling plaatsen bij een niet-bestaande webwinkel. En d...

Cybercrime25.11.2021

Meer nep-webshops dan ooit actief: pas op
Facebook geeft bekende mensen vrijbrief om zich niet aan regels te houden

Het lijkt wel of Facebook nooit meer zonder actuele schandalen zit. Nu is het bedrijf van Mark Zuckerberg alweer in opspraak gekomen om een gevoelige kwestie. Volgens The Wall Street Journal knijpt Facebook een oogje toe...

Social Media14.09.2021

Facebook geeft bekende mensen vrijbrief om zich niet aan regels te houden
Zoeken met een foto: hoe doe je dat?

Niet iedereen gebruikt online eigen foto's. Zo kan het gebeuren dat je op een datingapp of social media te maken krijgt met een catfish. Iemand die de foto's van een ander gebruikt en zich voordoet als die persoon. We ke...

Search12.09.2021

Zoeken met een foto: hoe doe je dat?

Handig voor meer dan het ontmaskeren van een catfish
Facebook treedt nauwelijks op tegen fake news en misbruik in kleine landen

The Guardian heeft na een knap staaltje onderzoeksjournalistiek weten bloot te leggen dat facebook nog altijd niet alles doet om de verspreiding van fake news en het lastig vallen van gebruikers aan te pakken. Sterker no...

Nieuws13.04.2021

Facebook treedt nauwelijks op tegen fake news en misbruik in kleine landen

Overheden en politici kunnen vrijuit fake accounts aanmaken en tegenstanders lastig vallen

Verder lezen over Instagram

Instagram gaat gevraagd én ongevraagd naakt blurren

Instagram wil je beschermen tegen ongewilde dickpics. Je ontvangt ze misschien nog wel: ze worden geblurd.

Social Media11.04.2024

Instagram gaat gevraagd én ongevraagd naakt blurren
​TikTok lanceert straks een Instagram-copycat: TikTok Notes

Instagram heeft zijn eigen Twitter-alternatief gelanceerd en TikTok denkt: dat kan ik ook. Het komt met TikTok Notes, wat echter geen alternatief is voor Twitter, maar voor Instagram. TikTok Notes klinkt als een app waar...

Social Media09.04.2024

​TikTok lanceert straks een Instagram-copycat: TikTok Notes
1 april 2024: dit zijn de leukste inhakers en grappen

Het is weer bijna 1 april, de dag om leuke grappen en grollen uit te halen. Wist je dat de oudst bekende 1 april grap voor het eerst werd vermeld in een Franse bron in het jaar 1508. In Engelstalige landen viert men Apri...

Nieuws01.04.2024

1 april 2024: dit zijn de leukste inhakers en grappen
Deze week viral: vriendelijke voetballers en verwarde pup

Deze week hebben we natuurlijk heel veel 1-aprilgrappen viral zien gaan, maar daar besteden we morgen apart aandacht aan in ons 1-april-artikel. Deze week viral gaat ditmaal om andere dingen, waaronder sympathieke sporte...

Social Media31.03.2024

Deze week viral: vriendelijke voetballers en verwarde pup
​Je kind van 13 op social media? Het is op deze plek verboden

Je kinderen onder de 14 jaar op TikTok? In Florida kun je daarvoor worden gestraft. Er is een wet aangenomen die het strafbaar maakt voor kinderen onder de 14 om zich op social media te begeven. De wet gaat pas per 1 jan...

Social Media27.03.2024

​Je kind van 13 op social media? Het is op deze plek verboden
Deze week viral: Drentse Beyoncé en Star Wars op Empire State

Deze week viel het mee met de gekte rondom viral posts, maar alsnog zijn er een paar pareltjes te noemen: geen zorgen. Daarnaast komt er ook iemand die we al eens eerder bespraken voorbij. Schilderen met handen en voete...

Social Media23.03.2024

Deze week viral: Drentse Beyoncé en Star Wars op Empire State
Threads toont eindelijk de trending topics

Threads had bij lancering heel veel vrij standaard social media-opties niet, maar daar komt steeds meer verandering in. Zo is binnenkort op Threads de optie om de trending topics te zien live. In de Verenigde Staten zien...

Social Media20.03.2024

Threads toont eindelijk de trending topics
Tijdreizen op Instagram: posten in het verleden straks mogelijk

Wil je op vakantie in verband met kans op inbraak liever niet posten, maar vind je het qua dagboek wel leuk als de posts op de dag zijn geplaatst dat je daar ook echt was? Binnenkort schijn je te kunnen terugposten op In...

Social Media18.03.2024

Tijdreizen op Instagram: posten in het verleden straks mogelijk

Instagram laat je tijdreizen

Verder lezen over Onderzoek

Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen

Uit onderzoek blijkt dat veel mensen zich zorgen maken over nepnieuws in het kader van verkiezingen. Iets wat veel voorkomt op social media.

Social Media23.04.2024

Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen
Neemt de interesse in elektrische auto’s af? [Infographic]

De interesse in elektrisch rijden is aan het dalen. Voor het eerst in jaren is de groep die niet (28%) van plan is elektrisch te gaan rijden, groter dan de groep die dit binnen vijf jaar wel (27%) van plan is.

Automotive17.04.2024

Neemt de interesse in elektrische auto’s af? [Infographic]

ANWB zegt van wel
​Sommige mensen zien de wereld echt in een andere framerate

Wetenschappelijk onderzoek bewijst dat sommige mensen de wereld echt in een andere framerate zien. Het zou specifiek bij gamers zelfs een kleine voorsprong geven, stellen de onderzoekers.

Nieuws03.04.2024

​Sommige mensen zien de wereld echt in een andere framerate

Sneller zien
Pacemaker-batterijen nooit meer vervangen dankzij je eigen lijf

Als je een pacemaker hebt, dan ben je niet na één operatie klaar. Je moet regelmatig opnieuw onder het mes, namelijk om de batterij van het essentiële apparaat te vervangen. Daar komt in de toekomst mogelijk veranderi...

Technology01.04.2024

Pacemaker-batterijen nooit meer vervangen dankzij je eigen lijf
Dit plaatje uit de Playboy is niet meer welkom in de tech

Is het een 1 april-grap, of is het echt? Het snijdt in ieder geval een belangrijk punt aan: Lenna, een vrouw die in 1972 in de Playboy stond als centerfold en eigenlijk Lena Forsén heet, wil niet meer worden gebruikt in...

Technology01.04.2024

Dit plaatje uit de Playboy is niet meer welkom in de tech
Het nieuwe plastic-alternatief komt van dit verrassende materiaal

Er wordt nog steeds volop gezocht naar alternatieven voor plastic. We hebben bijvoorbeeld in de supermarkt al geen weggooibordjes meer van plastic, maar alleen van karton. Weggooi-messen? Die zijn van hout. Bomen geven o...

Nieuws29.03.2024

Het nieuwe plastic-alternatief komt van dit verrassende materiaal
NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen

NASA is zich de afgelopen tijd bijna volledig aan het focussen op Artemis, de maanmissies die ervoor gaan zorgen dat we veel meer ontdekken over wat wij met de maan kunnen. Maar ook de eerste keer dat een vrouw en een zw...

Technology29.03.2024

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen
De grootste hyperloop van Europa ligt in Nederland

Het is 420 meter lang en daarmee de langste hyperloop van Europa. We hebben het over het gloednieuwe European Hyperloop Center in Veendam. Het is te vinden bij Husa Logistics en kostte 7,5 miljoen euro om te bouwen. Spec...

Technology28.03.2024

De grootste hyperloop van Europa ligt in Nederland

Verder lezen over Social Network

Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen

Uit onderzoek blijkt dat veel mensen zich zorgen maken over nepnieuws in het kader van verkiezingen. Iets wat veel voorkomt op social media.

Social Media23.04.2024

Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen
Twitch kopieert van social media: komt met TikTok-achtige feed

Twitch gaat de social media kant op. Het kopieert een functie van TikTok waarmee je waarschijnlijk aanzienlijk meer streams ontdekt.

Social Media18.04.2024

Twitch kopieert van social media: komt met TikTok-achtige feed
Nieuwe X-gebruikers moeten straks betalen voor ze mogen posten

Elon Musk wil nog meer geld vragen voor het gebruik van X. Maar het is niet wat je denkt. Het is een keer per jaar, een dollar, en mogelijk alleen voor nieuwe gebruikers.

Social Media17.04.2024

Nieuwe X-gebruikers moeten straks betalen voor ze mogen posten
TikTok betaalt mensen 38 cent per uur om TikTok te kijken

Wil je geld verdienen met TikTok, maar wil je niet zelf video's maken? Dat hoeft ook niet. Mogelijk komt binnenkort de TikTok Coin-app naar Nederland, waarmee je 0,36 euro kunt verdienen voor 1 uur kijken.

Social Media17.04.2024

TikTok betaalt mensen 38 cent per uur om TikTok te kijken
Deze week viral: een paleisje, Boer Harm en de Zweedse prins

Soms zijn we als mensheid enorm dom, maar gelukkig ook regelmatig enorm creatief. En vooral dat laatste zien we graag voorbij komen, bijvoorbeeld in de Deze Week Viral.

Social Media13.04.2024

Deze week viral: een paleisje, Boer Harm en de Zweedse prins
Je kunt op X niet meer verbergen dat je voor de dienst betaalt

Trots op je badge op X, dan is er voor jou niks aan de hand. Premium-gebruikers die dat liever privé houden hebben echter pech.

Social Media12.04.2024

Je kunt op X niet meer verbergen dat je voor de dienst betaalt
Instagram gaat gevraagd én ongevraagd naakt blurren

Instagram wil je beschermen tegen ongewilde dickpics. Je ontvangt ze misschien nog wel: ze worden geblurd.

Social Media11.04.2024

Instagram gaat gevraagd én ongevraagd naakt blurren
​TikTok lanceert straks een Instagram-copycat: TikTok Notes

Instagram heeft zijn eigen Twitter-alternatief gelanceerd en TikTok denkt: dat kan ik ook. Het komt met TikTok Notes, wat echter geen alternatief is voor Twitter, maar voor Instagram. TikTok Notes klinkt als een app waar...

Social Media09.04.2024

​TikTok lanceert straks een Instagram-copycat: TikTok Notes

Verder lezen over Twitter

Deze week viral: ninjakat, crookie en meer

Heb je wel eens van de cronut gehoord? Of de Crompouce? Natuurlijk. Maar nu is er wat nieuws: de crookie. Lees meer in deze week viral.

Social Media21.04.2024

Deze week viral: ninjakat, crookie en meer
Nieuwe X-gebruikers moeten straks betalen voor ze mogen posten

Elon Musk wil nog meer geld vragen voor het gebruik van X. Maar het is niet wat je denkt. Het is een keer per jaar, een dollar, en mogelijk alleen voor nieuwe gebruikers.

Social Media17.04.2024

Nieuwe X-gebruikers moeten straks betalen voor ze mogen posten
Je kunt op X niet meer verbergen dat je voor de dienst betaalt

Trots op je badge op X, dan is er voor jou niks aan de hand. Premium-gebruikers die dat liever privé houden hebben echter pech.

Social Media12.04.2024

Je kunt op X niet meer verbergen dat je voor de dienst betaalt
X wil Not Safe For Work-communities toestaan

Over het algemeen kun je Twitter/X vrij veilig openen als je op je werk bent: je hoeft niet bang te zijn dat er ineens heel schokkende beelden te zien zijn, of pornografie. Daar komt een einde aan, maar alleen als je lid...

Social Media01.04.2024

X wil Not Safe For Work-communities toestaan
​Neuralink gaat full circle voor Musk: man tweet met gedachten

Nadat hij vorige week al schaak speelde met zijn brein alleen, heeft hij nu ook een tweet de wereld ingeslingerd. De vanaf zijn schouders verlamde Noland Arbaugh is de wereldberoemde eerste mens met Neuralink-chip in zij...

Technology25.03.2024

​Neuralink gaat full circle voor Musk: man tweet met gedachten
Deze week viral: Max Verstapp’une en Doctor Who

Welkom in de nieuwe Deze week viral, waarin we op zoek gaan naar de hits op social media deze week, naast uiteraard de dingen die we zelf al veelvuldig voorbij zagen komen. Daar gaan we. Max Verstapp'une Max Verstappen...

Social Media16.03.2024

Deze week viral: Max Verstapp’une en Doctor Who
​X wil het plekje van YouTube innemen met lange video’s op tv

Eerst waren het sociale netwerken die het op televisie gemunt hadden, maar nu zijn het de sociale netwerken. Elon Musk wil natuurlijk dat X een ‘alles’-app wordt en het is dan ook niet gek dat er binnenkort de optie...

Social Media13.03.2024

​X wil het plekje van YouTube innemen met lange video’s op tv
Valentijnsdag 2024: de leukste nieuwtjes, tweets en inhakers

Het is Valentijnsdag. Een liefdesdag, maar ook een zeer gehate dag. Jammer, want er is heel veel om van te genieten. Gek nieuws en grappige inhakers bijvoorbeeld. AI zou Valentijnsdag verpesten Een onderzoek van McAfee...

Social Media14.02.2024

Valentijnsdag 2024: de leukste nieuwtjes, tweets en inhakers

Ook voor Valentijnhaters