Misschien heb je het al gemerkt. Je googelt iets, stelt een vraag, zoekt een product of wil weten hoe iets werkt en Google komt dan niet terug met het vertrouwde overzicht met blauwe linkjes naar relevante websites. In plaats daarvan krijg je een dik blok tekst, automatisch gegenereerd door… iets. Er staat geen duidelijke afzender bij, soms wel bronnen, maar net zo vaak helemaal niets. Heb je een website, een blog of een goed lopende webshop, dan kan het zomaar zijn dat je met grote verbazing naar je scherm zit te kijken. Jouw site staat daar ineens helemaal niet meer bij. Als je boft helemaal onderaan, maar de kans is groter dat je nergens wordt genoemd.
Welkom in de nieuwe realiteit van het zoeken op internet. Google is stilletjes -nou ja…- overgestapt op een AI-gestuurde manier van antwoorden geven. En veel gebruikers én website-eigenaren hebben werkelijk geen idee wat er gebeurt.
Het voelt alsof je dashboard ineens knopjes mist, je navigatie volstrekt andere routes kiest en je ineens een soort automatische piloot hebt gekregen die zelf beslist wat jij moet zien. Google doet zijn eigen ding, zonder enige vorm van uitleg. ‘Ik ben groot, ik ben ‘gratis’ en weet beter dan wie dan ook wat jij zoekt, dus niet zeuren, dit is mijn (nieuwe) vorm van antwoord geven’.
Het is geen wonder dat ondernemers, shopeigenaren en content-creators, niet alleen spreekwoordelijk maar nu ook letterlijk met hun handen in het haar zitten. Want hoe zorg je ervoor dat je nog zichtbaar bent als Google zélf al het antwoord geeft? Wie tikt of klikt er dan nog door?
De complexiteit is dusdanig groot dat je er een boek over kunt schrijven. Het is complex, zeer complex, en dat allemaal omdat in november 2022 de wereld blij is gemaakt met een nieuw fenomeen, kunstmatige intelligentie, vooral bekend van ChatGPT. Een nieuwe wereld die zich in een moordend tempo ontwikkelt. En daar heeft Google heel veel last van. De zoekvolumes van de grootste en meest populaire zoekmachine ter wereld kelderen met een vaart omlaag die ze op 1600 Amphitheatre Parkway in Mountain View (het adres van Google in Californië) niet meer kunnen bijhouden. Dus moet het anders, fundamenteel anders, en wel per direct, dat is wat je ziet. We noemen het AI-antwoorden, gekozen en samengesteld door Google op basis van jouw data, ook dat nog.
Hoe dat werkt, vergeet het boek even, proberen we kort uit te leggen zonder al te veel tech-jargon, al lijkt dat vooralsnog onmogelijk. Wat zijn die AI-antwoorden nou precies? Hoe kiest Google wat erin komt te staan? Wat kun jij doen om niet uit beeld te verdwijnen? De korte uitleg.
De manier waarop Google vandaag zoekresultaten presenteert, verandert razendsnel, dat is inmiddels wel duidelijk en zichtbaar. Met de komst van generatieve AI, en vooral de introductie van de Search Generative Experience (SGE), verschuift het speelveld ingrijpend. Klassieke SEO blijft belangrijk, maar speelt nu samen met nieuwe lagen zoals AI Overviews, GEO-optimalisatie en het E.E.A.T.-framework. Wie online zichtbaar wil blijven, moet eerst snappen hoe deze onderdelen zich tot elkaar verhouden.
Google SGE is Google’s nieuwste speeltje, maar voor veel mensen voelt het eerder als een (ongewenste) vreemde indringer. Google is al sinds 2023 bezig met het testen van een AI-laag boven op de zoekresultaten. In plaats van meteen het bekende overzicht met websites te tonen, krijg je nu eerst een gegenereerd antwoord. Een samenvatting, door AI bij elkaar gebreid uit verschillende bronnen. Dit noemen we een AI-Overview. Klinkt netjes, maar in de praktijk betekent het dat Google zélf alvast antwoord geeft op je vraag nog voordat je ook nog maar één link hebt aangeklikt. En als jouw site niet in dat antwoord zit, heb je een probleem. In de meest extreme vorm heb je dikke pech en ziet de gebruiker jou misschien helemaal niet meer.
En dat is precies waarom SGE zo belangrijk is. Het bepaalt wat gebruikers wel en níet te zien krijgen. Het schuift jouw website zomaar opzij. Niet per ongeluk, volgens Google op relevantie bepaald, maar ook ‘by design’.
Een AI Overview is een automatisch stukje gegenereerde tekst die antwoord geeft op een zoekopdracht. Deze antwoorden (geen zoekresultaten) zijn niet uit één bron gekopieerd, maar samengesteld uit verschillende pagina’s die Google als relevant én betrouwbaar beschouwt. Welke content daar precies in terechtkomt, hangt van meerdere factoren af en het kan zo maar zijn dat jij daar onderdeel van bent. Alleen is dat niet zichtbaar.
Hoewel deze AI-lagen nieuw zijn, wordt de input nog steeds grotendeels bepaald door klassieke zoekmachineoptimalisatie, alleen dan met andere rankingfactoren:
Dit is misschien wel het belangrijkste element als je wilt weten wat de volgorde is waarin alles samenkomt, en de manier hoe Google je tracht te verrassen.
Wie inzet op vindbaarheid in deze nieuwe AI-gedreven zoekomgeving, moet vanaf nog veel meer doen dan alleen goede teksten schrijven. Denk in deze 3 lagen:
Door deze lagen op elkaar af te stemmen vergroot je de kans aanzienlijk dat jouw content niet alleen zichtbaar is, maar ook onderdeel wordt van Google’s AI-overviews. Jouw favoriete zoekmachine bestaat niet meer maar is nu het toegangspunt tot informatie. En dat omdat AI niet langer weg te denken is in onze maatschappij. Blijf dus vooral zelf denken en klikken, ook al probeert Google dat uit je hoofd te praten.
Dus, wat kun jij als gebruiker met al dat AI-geweld van Google? Nou, voorlopig niet veel meer dan toekijken hoe een digitale assistent met iets te veel zelfvertrouwen antwoord geeft alsof ’ie het zelf heeft meegemaakt. Soms midden in de roos (zero-click) maar ook soms net-niet. Je moet dus hopen dat je vraag goed genoeg is begrepen en dat de AI geen halve waarheden combineert tot een heel antwoord.
Het voelt een beetje alsof Google je vraagt om gewoon achterin te gaan zitten terwijl het op de chauffeursstoel plaatsneemt, maar dan zonder uit te leggen waar we heen gaan, wie de route bepaalt of waarom jouw favoriete site ineens nergens meer te vinden is. Maak je borst dus maar nat. Want als jij alleen nog AI-antwoorden leest en nergens meer op klikt, verdwijnen de onafhankelijke makers vanzelf uit beeld. Websites, blogs, shops: allemaal afhankelijk van een algoritme dat zelf is gaan praten.
Blijf dus vooral zelf denken. En klikken. Ook al probeert Google dat uit je hoofd te praten.
