Frans van der Reep
Frans van der Reep is een visionary practitioner, inspirational counceler, media futurist en "triple thinker". Hij is verbonden aan Hogeschool Inholland (lector) & KPN (senior strategist).
“als je het eenmaal ziet, zie je het overal“, Johan Cruijff.
Er wordt mij af en toe gevraagd hoe ik aan mijn inzichten kom. Dit wordt dus een ander soort blog dan de vorige 28. Deze gaat namelijk over mij en met name over mijn antwoord op de vraag waar ik de inhoud van mijn blogs vandaan haal. Een methodologische verantwoording.
Dit is een manier die bij mij past. Ik hou mij er verre van te zeggen dat dit de beste manier is. Bij mijn werkwijze past weinig lezen meer, ondanks een opleiding in een aantal disciplines. Geen boeken. Geen artikelen. Wat ik wel veel doe is (onbevangen) kijken, referentiegesprekken voeren en heel veel luisteren naar heel veel en ook heel verschillende mensen op geheel verschillende maatschappelijke plekken. Iedereen heeft interessante dingen te melden.
Een kernvraag is wat de impact is van internet (en digitale media) op leven en werk. Dat kan gaan over impact op de macht en politiek, op de zorg, op onderwijs, op persoonlijke ontwikkeling en identiteitsvorming maar ook over business modellen, marketing en strategie, ICT, innovatie, organisatie en ‘finance’. Kortom, binnen deze vraagstelling komt alles voorbij. Door de onderzoeksvraag zo te stellen wordt ‘presencing‘, dat wil zeggen de vraag stellen in een bredere context, een natuurlijke houding en ontstaan er als vanzelf nieuwe combinaties en nieuwe invalshoeken voor onderzoek en begrip.
Het fascinerende is het op zoek gaan naar de interne logica van wat je waarneemt. Waarom zijn de ontwikkelingen zoals ze zijn? Wie heeft er belang bij? Wat is het patroon?
Vanuit die interne logica kom ik tot taxonomieën, simpele patronen die ordening brengen in de veelheid van observaties en die als organiserend handvat werken. Dat kan een “twee bij tweetje zijn”, of een “van.. naar uitspraak”. “Moeten wordt ont-moeten“, “hardware oplossingen worden steeds meer software oplossingen” (2002) of “virtual fosters physical” zijn hier voorbeelden van.
Metaforen verhelderen het beeld vaak. Bijvoorbeeld de metafoor “Terug naar de Middeleeuwen” (1995) om over te brengen op anderen wat ik meen te zien. Wanneer je bijvoorbeeld naar de pianist Wibi Soerjadi kijkt als internet ondernemer avant la lettre, of naar de Keukenhof als ‘branding platform’ dan zie en snap je veel concreter wat internet doet met business logica.
Om die patronen te zien maak ik graag gebruik van “consilience“. Consilience is het vermogen om patronen in het ene werkveld als bruikbaar te herkennen in het andere. Je kunt bijvoorbeeld de stromingsleer van vloeistoffen uit de natuurkunde toepassen op het rekenen aan files in het verkeer. Als je dit leest snap je ook onmiddellijk dat dit kan. Dit komt omdat de interne logica van het probleem hetzelfde is. In artikelen en bijdragen over diverse onderwerpen en vraagstellingen zul je dan ook de zelfde onderliggende kernfiguren en plaatjes aantreffen. In veelheid eenheid zien.
Natuurlijk zijn die bovenliggende patronen behoorlijk abstract en vormen eigenlijk een visie, zo je wilt een hypothese. In het verslag van een lezing in 2000, Business structures in the New Economy, zie je een voorbeeld van zo’n abstracte visie. Daarom praat ik veel met mensen en speur ik naar aardse, praktische vormen waarin je zo’n patroon terug ziet komen. Zo formuleerde ik in 2006 het einde van de banken en de komst van de moneyskype, Daar hebben we nu het begrip crowdfunding voor.
Repeteren van kennis en leren van consilience: patronen herkennen in andere contexten. Dat is de uitdaging. Heeft te maken met creativiteit, durven gaan naar andere contexten, zelfvertrouwen, visie. Ook intrinsiek leren: leren verbinden met jezelf. Daarbij staat eenieder deelname in het “”discourse” van de wetenschap vrij. De gevonden patronen staan open ter discussie. Wetenschap als discussieveld volgens de regels.
De stap van abstract patroon naar aardse vorm noem ik ook wel “jakobsladder“. Die ladder, een beeld uit het oude testament, wees naar de hemel (visie) maar stond wel met zijn voetjes op de grond.
Het punt dat ik wil maken is dat bij werkelijke vernieuwing er op dat moment nog niets concreets te zien is en dat het waarnemen van feiten niets oplevert. Die zijn namelijk er nog niet of de feiten zijn er wel maar die worden anders geïnterpreteerd, verkeerd begrepen of niet herkend. Wetenschap kan ook helemaal niets met echt nieuwe visie. Er zijn geen peer-2-peer referenties. Er is geen ondersteunend empirisch materiaal. Er is alleen de interne logica van de beweging, vaak ook nog gestuurd door nieuwe technologie. Heel vaak gaat het dus om “leren kijken” en opnieuw snappen wat je ziet.
De consequentie is dat artikelen en boeken niet in de bekende hokjes passen en in een veelheid van verschillende tijdschriften zijn gepubliceerd. Het lectoraat Digital World, maar ook het Next Practice Institute, waar ik onder meer aan verbonden ben, vormt een aardse vorm waarin we samen werken langs de zelfde lijnen en de zelfde principes als hierboven uiteengezet. We dagen elkaar uit te leren kijken, te “ver-staan“, anders te kijken, en we zoeken voortdurend naar aardse, praktische, vormen van eerder beschreven en herkende patronen. Dat levert onze boeken, artikelen, blogs en prikkelende vergezichten op in de tijd.
Artikelen zijn eigenlijk altijd oud nieuws. Het is belangrijk je gezichtspunt te durven loslaten voor een beter passend verklaringsschema en tegelijkertijd samenhang en eenheid te bewaren in ” the body of knowledge”. Zo bouwen onderzoeken en artikelen op elkaar verder: We maken school, hebben een bijdrage en zijn daarin extern en intern herkenbaar.
Verder lezen over Internet
Online16.04.2024
Nike komt met een 404 Error-schoen voor nerds
Nieuws11.04.2024
Steeds meer mensen twijfelen aan de waarheid van online informatie
Online18.03.2024
Digitaal mijmeren: Zullen AI’s op het internet op enig moment ontwaken?
Mogelijk ontwikkelen AI's een vorm van gedecentraliseerd interactiviteitsbewustzijn
Online19.01.2024
Op deze website spenderen mensen de meeste tijd
Online28.12.2023
Hoe Google in 2024 strijdt tegen third party cookies
Online25.12.2023
Tijdmachine: CU2 was hoe we leerden HTML’en
Online19.12.2023
Glasvezel nu op negen van de tien Nederlandse adressen
Alleen in 2023 kwamen er al 1,5 miljoen bij
Online15.12.2023