Zou jij je kind een speeltje geven waar mogelijk giftige stoffen inzitten? Waarschijnlijk niet, maar de kans dat je het doet, bestaat. Wel als je spullen op AliExpress koopt, zo lijkt de EU te concluderen. Het zegt dat het Chinese winkelplatform onvoldoende actie onderneemt om de verkoop van illegale producten tegen te gaan.
Producten kunnen illegaal zijn om allerlei redenen. Denk aan een neppe Louis Vuitton-tas of Labubu-sleutelhanger, maar ook een product dat onveilig is omdat er materiaal wordt gebruikt dat in ons werelddeel als giftig wordt bestempeld. Of het is kinderspeelgoed dat afbreekt en waardoor kinderen kunnen stikken. Maar ook artikelen met een batterij die een schok geven: het zijn allemaal voorbeelden van producten die bij AliExpress in de winkel kunnen liggen.
AliExpress is niet helemaal een eigen winkel: het biedt het platform waarop andere mensen verkopen. Toch ziet de EU graag dat AliExpress zelf meer actie onderneemt tegen illegale producten. Het zou de risico’s onderschatten, zijn eigen beleid niet naleven en een moderatiesysteem hebben dat niet goed werkt. Dingen die volgens de Digital Services Act van de EU wel in orde moeten zijn. Apple en Meta weten maar al te goed hoe het voelt om een boete te krijgen naar aanleiding van die DSA: Apple en Meta kregen in april nog 500 miljoen en 200 miljoen euro boete voor een overtreding ervan.
Toch is de EU tegelijkertijd ook weer niet de moeilijkste: AliExpress weet al enige tijd dat dit het bedrijf boven het hoofd hangt, want een onderzoek neemt veel tijd in beslag, dus het had al wat kunnen aanpassen. Dat heeft het ook gedaan: het stelde een aantal maatregelen voor die inmiddels bindend zijn geworden. Denk aan het stoppen van de verkoop van medicijnen, pornografie en voedingssupplementen die illegaal zijn (die waren eerder via verborgen links te koop op AliExpress) en het verbeteren van het klachtensysteem dat intern bestaat om zaken die verkeerd gaan aan de kaak te stellen. Ook heeft het de onderzoekers toegang gegeven tot data en heeft het gezorgd dat handelaren sneller kunnen worden gelokaliseerd.
Er is dus al een reactie geweest, maar dan nog is de EU vrij mild: zelfs na deze conclusie van de EU dat er inderdaad illegale spullen worden aangeboden, krijgt AliExpress alsnog mogelijkheid om met een reactie te komen. Maar na die reactie wordt er wel een boete verwacht, al kan de Europese Commissie er ook voor kiezen andere vervolgstappen te nemen.
In ieder geval is het voor mensen die winkelen bij AliExpress goed om je te bedenken dat een gekocht product mogelijk gevaarlijk kan zijn. Een nep-Louis Vuitton-tasje kan wat dat betreft weinig kwaad, maar als je je kind iets geeft dat kan afbreken en voor stikking kan zorgen, of je hond een speeltje geeft waar giftige stoffen inzitten die hij eruit kauwt: dan kan het fout aflopen. Bedenk dus goed wat je bestelt en ga er niet vanuit dat het de EU is binnengekomen dus dat het dan vast in orde is: het moge duidelijk zijn uit deze conclusie van Europa dat dat juist helemaal niet zo vanzelfsprekend is.
