Nieuws20.10.2022

Het probleem met het plasticlogo van de zielige schildpad


Wegwerpplastic is een groot probleem. Zo groot, dat we in Nederland zelfs wetgeving hebben om te zorgen dat het gebruik van dit soort wegwerpplastic wordt verminderd. Billendoekjes voor de baby? Die drinkbeker van de lokale koffietent? Ze moeten sinds kort allemaal zijn voorzien van een logo. Het logo dat aangeeft dat je het product vooral niet door de wc moet spoelen of op de straat moet gooien. Want -dat is tenminste wat het logo probeert uit te dragen- het komt dan in de oceaan terecht en daar worden schildpadden niet blij van. Maar stiekem de hele wereld niet.

Plasticlogo

Iedereen die de foto kent van de schildpad met het rietje in zijn neus weet dat het initiatief achter dit logo goed is. Hij staat op veel producten vrij prominent en dat zorgt er toch voor dat je even gaat nadenken over je keuzes. Had je niet beter zelf een afwasbare beker kunnen meenemen naar je koffietent? Zijn billendoekjes zo’n goed idee: wat is er mis met een wasbaar washandje? Er is echter nog een reden waarom dit logo je even aan het denken zet: het logo zelf is niet zo sterk.

Het impliceert namelijk iets wat het juist niet bedoelt. Doordat de linkerkant waarop iets slechts gebeurt, zoals plastic op straat of in de wc gooien, rood is, maar het gedeelte met de oceaan en de schildpad blauw, lijkt het alsof het logo wil aangeven dat het niet oke is om je plastic afval weg te gooien, tenzij je dit in de zee doet. Dat daar dan een schildpad met een hangend kopje zweeft, dat nemen we dan maar voor lief. Hoewel je je kunt voorstellen dat het in de wc gooien van je plastic als gevolg heeft dat het in de oceaan terechtkomt en het leefgebied van prachtige zeedieren verstoort, komt die boodschap door dit logo helemaal niet zo goed over.

Plastic soep

Zonde, want de plastic soep in de zee is een groot probleem. De dode zeeschildpad die op het logo prijkt, die is een direct slachtoffer van al die ‘even snel, even handig’-plastic producten die we vaak argeloos in onze winkelmand gooien. Het logo is er om ons erop te wijzen wat de negatieve gevolgen van het gebruik van wegwerplastic zijn. Maar: als je een ‘verbods’-logo over het foute gedrag zet, dan lijkt het logo te lezen dat wanneer je NIET je plastic in de wc gooit, het terechtkomt in het leefgebied van de schildpad. Klopt niet. Plastic heeft aan de ene kant een kruis erdoor, terwijl het aan de andere kant geen kruis heeft, waardoor dat wel goed lijkt te zijn.

Niet iedereen weet het, maar het hangt van het product af hoe het logo gekleurd is. Zo is het blauw-rode logo bestemd voor producten die slechts deels plastic bevatten, terwijl het witte logo met zwarte letters is bestemd voor producten die geheel van plastic zijn gemaakt, al mag het ook gegraveerd zijn of in reliëf worden weergegeven (al moet het dan wel grijs met witte letters zijn).

Overal zit plastic in

Sinds 3 juli 2021 zijn wegwerpplastics verboden en is dat nieuwe logo in ons leven gekomen. Die verboden wegwerpplastics zijn bijvoorbeeld plastic borden, ballonstokjes en plastic wattenstaafjes. Ook moeten producenten financieel bijdragen aan afvalinzameling. In 2024 gaat er ook nog iets veranderen, want dan moeten de doppen aan drinkflessen van minder dan 3 liter vastzitten aan het flesje. In 2025 moet er vervolgens minimaal 25 procent gerecycled materiaal in PET-flessen zitten en moet minimaal 77 procent van alle plastic drinkflessen worden ingezameld (wat in 2029 al 90 procent moet zijn).

Er moet nog veel gebeuren dus, maar dat is hard nodig. Waarom? Hierbij wat cijfers en feiten:

  • Van 2015 – 2019 had ruim 90 procent van de Noordse stormvogels op de Noordzee plastic in de maag
  • Als je mossels of vis eet, is de kans steeds groter dat je ook microplastics eet
  • Microplastics beïnvloeden de lichaamsfuncties van kleine zeedieren, zoals de ademhaling en voedselopname
  • In elke kilo zand op het Nederlandse strand zitten 250 stukjes plastic
  • De helft van alle plastic op Europese stranden komt van wegwerpplastics
  • Door wegwerpplastic te verbieden, zou een besparing van 6,5 miljard euro worden behaald voor consumenten (door verduurzaming en hergebruik van producten)
  • Er zou 3,4 miljoen ton minder CO2-uitstoot zijn door het verbod op wegwerpplastics
  • De meest voorkomende boosdoeners die als zwerfafval op het strand eindigen zijn: drinkflesjes en doppen, peuken, wattenstaafjes, chips- en snoepzakjes, babydoekjes en maandverband, plastic tasjes en bestek/bordjes/rietjes

Wat je zelf kunt doen

Net als dierlijke producten zit ook plastic bijna overal in. Zelfs sigaretten moeten dit logo hebben, omdat er vaak plastic in is verwerkt. Hetzelfde geldt overigens voor de zee: je ziet soms volledige plastic flessen in het water drijven, maar wat je niet ziet zijn de microplastics, soms zo klein dat ze écht niet waarneembaar zijn met het oog. Plastic zit van nature niet in de zee en hoort daar ook zeker niet thuis. Het komt in de vorm van visnetten en schilfers verf van boten, maar ook veelvuldig in de vorm van ons afval. Daar kunnen we iets aan doen. We hoeven echt niet spontaan alle plastic uit ons leven te bannen, maar net even wat andere keuzes maken hier en daar kan zeker geen kwaad.

Probeer bijvoorbeeld kleding te kopen van duurzame materialen zoals katoen, in plaats van synthetische kleding. Bij synthetische kleding komt bij het maken en het dragen, maar ook het wassen en drogen, allemaal microplasticvezels vrij. Niet alleen slijt de kleding daarbij nog meer, die plastics komen ook in de lucht van je huis en dat is niet gezond. Heeft een kledingstuk veel polyester, acryl of fleece, probeer het dan te mijden en was het zo min mogelijk. Als je wast, was dan met vloeibaar wasmiddel, want hierbij zouden minder vezels loskomen.

Weg met dat logo

Naast zorgen dat je zo min mogelijk producten gebruikt die dit logo hebben, zijn er meer dingen die je kunt doen tegen de plasticsoep. Zorg bijvoorbeeld dat je broodjes smeert en in een Tupperware-bakje meeneemt, zodat je niet op het station een (duur!) broodje hoeft te kopen dat wederom in plastic zit (en waarvan je ook nog de kans loopt dat het wegwaait en op straat belandt). Ga je naar het strand, zorg dan dat je een tas meeneemt waar je al je afval indoet. Zorg dat deze tas stevig kan liggen, zodat er niets uit kan waaien.

Vergeet ook niet dat plastic flesjes tegenwoordig statiegeld bevatten en dat je ze dus het beste kunt bewaren en naar de supermarkt kunt brengen voor recycling (en je geld). Denk tot slot ook aan het meebrengen van een tasje als je boodschappen gaat doen. En: denk vooral niet dat er toch allemaal grote fabrieken en andere mensen zijn die het veel erger doen. Elk snoeppapiertje dat niet in de zee (of sterker nog: in een zeedier) belandt, is er een. Maar uiteindelijk is elk wegwerpplasticproduct dat we kunnen elimineren ook flinke winst. Al is het maar om van dat verwarrende logo af te komen.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over Duurzaam

Dit is wat er gebeurt met microplastics die je eet en drinkt

Je eet ze niet bewust, maar je krijgt ze toch volop binnen: microplastics. Waar denk je dat die uiteindelijk terechtkomen? Ja, daar ook. Maar niet alleen daar...

Nieuws24.04.2024

Dit is wat er gebeurt met microplastics die je eet en drinkt

Het is niet wat je denkt
Earth Day 2024: Waarom zijn bijen eigenlijk zo belangrijk?

Happy Earth Day 2024! Deze maandag staat geheel in het teken van de aarde en vooral het behoud van onze planeet. Onder andere dankzij bijen.

Nieuws22.04.2024

Earth Day 2024: Waarom zijn bijen eigenlijk zo belangrijk?

2024 is hét jaar om te investeren in een thuisbatterij

Weet je hoeveel van de stroom die je zonnepanelen opwekken je zelf gebruikt? 30 procent. De rest gaat terug het net op.

Technology12.04.2024

2024 is hét jaar om te investeren in een thuisbatterij

En dit is waarom
135.000 voetstappen voor een duurzame boodschap in de sneeuw

Marketing12.04.2024

135.000 voetstappen voor een duurzame boodschap in de sneeuw

in de strijd tegen plastic
Het nieuwe plastic-alternatief komt van dit verrassende materiaal

Er wordt nog steeds volop gezocht naar alternatieven voor plastic. We hebben bijvoorbeeld in de supermarkt al geen weggooibordjes meer van plastic, maar alleen van karton. Weggooi-messen? Die zijn van hout. Bomen geven o...

Nieuws29.03.2024

Het nieuwe plastic-alternatief komt van dit verrassende materiaal

​Zonneplan gaat je zonnepanelen uitschakelen op piekmomenten

Zonneplan heeft iets nieuws bedacht om te zorgen dat het elektriciteitsnetwerk minder snel overbelast raakt: het schakel tijdelijk de omvormers van de zonnepanelen van klanten uit als het te veel wordt. Het gaat dan om d...

Nieuws22.03.2024

​Zonneplan gaat je zonnepanelen uitschakelen op piekmomenten

Benzine, diesel of elektriciteit: wat is milieuvriendelijker?

Vandaag de dag is een auto niet meer weg te denken uit onze wereld. En hoeveel problemen er ook aan verbonden zijn (files, brandstofprijzen, milieuschade, ongelukken, enzovoort), de mensheid blijft steeds meer nieuwe voe...

DC Business21.03.2024

Benzine, diesel of elektriciteit: wat is milieuvriendelijker?

Correlatie tussen prijs en milieuvriendelijkheid van brandstof in Nederland
​Nvidia maakt een tweede planeet aarde om levens te redden

Nvidia is bekend van chips, maar ook van intelligentie. Het heeft nu een tweede versie van aarde gecreëerd: een digitale tweeling, die kan laten zien hoe klimaatverandering eruitziet. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het...

Technology20.03.2024

​Nvidia maakt een tweede planeet aarde om levens te redden