Een moeilijk jaar voor fotobedrijf Kodak. Het gaat waarschijnlijk stoppen. Kodak, dat inmiddels 133 jaar bestaat, worstelt al bijna 15 jaar met financiële problemen. Veel mensen wijten het aan het feit dat Kodak te lang vasthield aan zijn fotorolletjes, in plaats van te investeren in digitalisering.
Het Kodak-moment: nog steeds wordt dit in sommige gezinnen gebruikt om aan te duiden dat het tijd is voor een groepsfoto. Hoe hoog Kodak ook vloog in de jaren ‘90, toen we nog volop fotorolletjes volschoten en het bovendien veel succes had met zijn weggooicameraatjes, daar hebben hele generaties inmiddels niet eens een notie van wat Kodak is, behalve een mooie berensoort en een rapper.
Het lijkt niet meer lang te duren voor het einde van Kodak nadert. Het fotobedrijf heeft 500 miljoen dollar schuld en heeft laten weten aan zijn investeerders dat het de middelen niet heeft om deze schulden te betalen. Dit is niet voor het eerst dat we horen hoe slecht het gaat met Kodak. In 2012 vroeg het al faillissement aan, maar het zag toen toch nog een kans op de markt. Nu zijn we veel jaren en veel meer digitalisering verder en is de conclusie dat Kodak gewoon te laat is geweest met meegaan in die trend.
Mensen maken geen foto’s meer met fotorolletjes: er zijn ook steeds minder plekken om die te laten ontwikkelen en als je het laat doen, is het enorm duur. Daarnaast is er natuurlijk Fujifilm, dat ook een fotografiebedrijf is van weleer, maar de slimme keuze heeft gemaakt om een volledig nieuwe Polaroid-achtige camera uit te vinden in de vorm van Instax. Een apparaat dat, ironisch genoeg, juist wel fysieke foto’s maakt. Dat gat is dus ook al gevuld: wat blijft er dan over voor Kodak? Waarschijnlijk stoppen dus.
In 1879 kreeg George Eastman, oprichter van Kodak (die van K’s hield en het gewoon lekker vond klinken), zijn eerste patent voor een machine om platen van een laagje te voorzien: foto’s dus. De eerste Kodak-camera werd in 1888 op de markt gebracht en kostte destijds 25 dollar, wat voor die tijd natuurlijk een vermogen was. Tegenwoordig kun je daar met geluk twee pakjes Instax-foto’s voor kopen. Kodak wilde in die tijd fotografie breder beschikbaar maken en dat is goed gelukt. In de jaren ‘70 had Kodak 90 procent van de filmrolletjes- en 85 procent van de camera-verkopen in handen in de Verenigde Staten. Paul Simon maakte zelfs een nummer over Kodak: Kodachrome in 1973.
Het meest trieste aan het verhaal van Kodak is dat het bedrijf stiekem helemaal niet te laat was: het was juist te vroeg. In 1975 introduceerde het de eerste digitale camera. Het is echter nooit gelukt om dat voor Kodak groot te maken, omdat het dat zelf niet wilde: het was bang dat het zijn filmrolletjesbusiness negatief zou beïnvloeden. Het hield de focus op fotorolletjes, terwijl steeds meer consumenten die juist achter zich lieten.
Na 2012 heeft Kodak zich meer toegelegd op druktechnologie, commerciële printoplossingen en zo bleef het toch hangen in dat ouderwetse fysieke beelden maken. Het heeft nog wel geprobeerd een soort Instax-succes te bereiken met de Kodak Mini Shot, maar dat sloeg nog geen deuk in een pakje boter: daarvoor had de Instax veel meer leuke kleurtjes en speelsheid, vergeleken met de zwartgele, serieuzer lijkende Mini Shot.
Had Kodak in de jaren ‘70 voor een andere strategie gekozen en geloofd in de toekomst, dan zou er misschien helemaal geen sprake zijn van een naderend einde, dan liepen we misschien wel met een OnePlus-telefoon met Kodak-beeldtechnologie in plaats van Hasselblad.
