Hij staat bekend als de eerste gabber en als de baas van het nog altijd succesvolle muzieklabel Multigroove, maar Ilja Reiman is ook verantwoordelijk voor iets minder onschuldigs: hij is een van de eerste xtc-dealers in Nederland. Hoe dat is gegaan, maar ook wat zware jongens als Klaas Bruinsma en Thea Moear voor rol hadden in de Amsterdamse drugswereld is op SkyShowtime te zien in Amsterdam Narcos. We spreken Ilja Reiman over zijn aanwezigheid in deze docu over de Mokumse onderwereld.
Het kan natuurlijk geen beter moment zijn voor SkyShowtime om precies tijdens ADE, het Amsterdam Dance Event, met deze docureeks over de hoofdstad te komen. De hoofdstad die dit jaar 750 jaar bestaat en waar deze week honderdduizenden mensen naartoe komen om uit hun dak te gaan op elektronische muziek. Misschien wel op een pilletje? In ieder geval niet van Ilja Reiman, want die heeft zijn carrière als dealer aan de wilgen gehangen.
In Amsterdam Narcos blikt hij terug op zijn tijd als drugsdealer, die vrij onschuldig begon met een bezoekje aan een soort therapiesessie met xtc. Zijn vriend stal de doos met pillen en de mannen besloten die te verkopen op dancefeesten. En niet alleen te verkopen: Ilja vertelt in de documentaire heel levendig over wat die combinatie van elektronische muziek en xtc met hem deden. “Ik danste lekker licht,” zegt hij. Nu is dat anders: hij is al 8,5 jaar clean. Maar toch: zijn ogen lichten op als hij het over die periode gaat.
“Ik spreek op bepaalde plekken, ik spreek over het nachtleven, dat het meer verdwijnt en dat het meer overdag wordt. Morgen spreek ik over de love en health van house music. Het motto is dat niemand hoeft te sterven als avicii, aan een depressie en verslaving. Het is zo geaccepteerd dat een deejay een hele lijst heeft met alcohol die in de kleedkamer aanwezig moet zijn. Zelfs de lichtman heeft alcohol. Het is heel vrij, maar wat nou als het een probleem wordt en mensen in een depressie terechtkomen? Bekende artiesten komen spreken om het uit de taboesferen te halen. Er ligt zoveel druk op artiesten, ze zijn eenzaam: hoe gaan we daarmee om? Dat maken we bespreekbaar. Maar met ADE is er ook feest: zaterdag in de AFAS is er een event van Multigroove.”
“Vroeger waren we allemaal met illegale feesten bezig, dus uit handen van de politie blijven. Ik was een van de eerste xtc-dealers, dus we riskeerden het constant te worden opgepakt en in de gevangenis te worden gesmeten. Nu, jaren later, wordt die tijd geëerd en kijken we terug op hoe vet dat was. Wat zo’n pilletje allemaal teweeg heeft gebracht.”
“Het is tof dat er zo mee wordt omgegaan: ook hoe we die muziek eind jaren 80 en begin jaren 90 zo omarmd hebben. Dat die housemuziek wereldwijd zo groot is, vooral de Nederlandse kant ervan. De beste deejays komen al jaren uit Nederland. En de beste xtc!”
“Ik heb niet zozeer dat ik een bepaalde boodschap wil overbrengen. Het gaat vooral om het optekenen van het verhaal van xtc in Nederland. Hoe kwam het op de markt? Hoe was de xtc? Dat ene doosje, daar begon de ellende mee. Ik ben zelf een herstellende, nu 8,5 jaar clean. Dat is een boodschap die ik in mijn dagelijks leven wel verkondig. Ik houd het nuchter langer vol op feestjes dan de mensen met een pil op, ha ha.”
“Wel is het heel tof dat we nu zoveel erkenning krijgen voor wat we toe aan het doen waren. In de jaren 60 had je de Rolling Stones en de Beatles waarvan mensen schande spraken. In mijn tijd waren we op industriegebieden rond Amsterdam tot tien uur ’s ochtends aan het feesten: mensen met zulke grote ogen, elektrische dancemuziek… De politie vond ons dan in een industriegebied met onze illegale feesten en die hadden ook grote ogen van: wtf is dit!? Je moet je bedenken, er was nog geen elektronische plaat op de radio gedraaid, die hele house party kenden ze niet. We hebben heel hard gevochten om het van de grond te krijgen en nu heb je ADE, het grootste evenement ter wereld.”
“Ja, nee… Ja, dat zal wel anders gelopen zijn. Het kwam hand in hand met de house op. Ik weet nog wel mijn allereerste party, ik had nog nooit van xtc gehoord en de muziek pakte me niet. Toen kwam ik bij Bachman en kreeg ik xtc. Die vriend en ik hebben het toen op die feesten geïntroduceerd. Housemuziek is dan ineens wel heel erg tof. Het is uiteindelijk zo groot geworden en net als lsd en hasj gekoppeld aan een muzieksoort.”
“De romantiek van dat het nieuw was. Mijn dochter is 20, die gaat nu voor het eerst uit. Het experimenteren is fantastisch. Je hebt de leeftijd, de wereld gaat open. En ik was destijds ook nog getuige van een nieuwe muziekstroming die 35 jaar later nog steeds zo doorontwikkelt. En dan dat kat-en-muisspel met de politie. Het was veel meer underground, er kon veel meer. Als ik nu een feest geef, weet ik precies welke tijd welk lampje aangaat.
Toen kwam je met een vrachtwagen met aggregaat, je trapt het een loods in, dat is bloedspannend. Die romantiek van spanning mis ik wel.”
“Ik kan vooral over jaren 90 vertellen. Nu houd ik me er niet mee bezig. Ik bezorgde mensen toen een fantastisch leuke avond, met honderden, duizenden tegelijk. In 92/93 zat ik een deal te doen met heel bekende ontvoerders van een bekende ontvoeringszaak, met de president van een motorclub, toen ging de romantiek eraf. Het werd ook illegaal, de belangen werden groter. Toen dacht ik: ik heb een ander talent: feesten geven.”
“Nee, ik vind het niet spannend. Ik vind het leuk en exciting. Er is in 2017 een boek verschenen over mijn leven. Er zijn zelfs spin-offs verschenen zoals De Eerste Gabber en 30 Jaar Dutch Dance. Maar ik vind dit wel heel tof, zo’n groot platform. Er kwam een heel filmteam uit Engeland over. Er werd een dikke loods gehuurd. Je wordt gefilmd, er zijn lichteffecten. Het is een heel professionele ploeg, dat merk je aan alle kanten. Supertof om te doen, lekker terug naar het verleden.
“Het is in Rotterdam opgenomen, ha ha! Het werd precies vorig jaar opgenomen tijdens ADE in Amsterdam. Een dikke, vette warehouse. Dat vind ik wel heel grappig. En leuk om te zien dat sommige stukken gedramatiseerd zijn met acteurs.”
“Het is een mooie jongen die mij speelt, ha ha, dus blij mee!”
“Ja, Narcos blijft me aan het hart gaan. Drugs hebben veel betekend in mijn leven, ik behoor tot de founders van xtc en dance. Maar ook in die zin dat het voor mij cocaïne een probleem werd en ik nu clean ben en mensen help met het vinden van die vrijheid. Ik geef nu lezingen in rehabs en organiseer house parties en festivals. De cirkel is rond.”
Deze reeks, die Bafta’s won en eerder al draaide om Ibiza, Dublin en Liverpool, is vanaf 26 oktober exclusief te zien op SkyShowtime.
