Een brandbrief vanuit Wikipedia. De online encyclopedie heeft enorm veel last van kunstmatige intelligentie en maakt zich zorgen over het voortbestaan van het platform. Het heeft gekeken hoeveel menselijk verkeer er nog naar de website gaat en dat is flink afgenomen in een heel korte tijd.
Wikipedia schrijft: “Vanaf mei 2025 merkten we een opvallende toename van wat op menselijk verkeer leek, voornamelijk uit Brazilië. Hierdoor zijn we gaan sleutelen aan ons systeem voor het opsporen van bots. (…) We ontdekten dat een groot deel van dit uitzonderlijk hoge verkeer in mei en juni afkomstig was van bots die speciaal waren ontwikkeld om detectie te omzeilen.” Wikipedia strijdt tegen AI-bots, mede omdat het ziet dat er steeds minder mensen op het platform komen.
In het eerste half jaar van 2025 waren er 8 procent minder mensen te vinden op Wikipedia. Daarnaast zijn er vooral veel bots die naar Wikipedia gaan en dat is ook niet zo gek: de meeste AI-platforms worden getraind op Wikipedia, het is immers een heel makkelijke bron, hoewel het samenhangt van de input van mensen die het niet altijd helemaal juist hebben. Doorgaans is Wikipedia mede dankzij zijn moderators wel een redelijk betrouwbare bron voor AI.
Alleen is het de vraag of die moderators er straks nog wel zijn. Nu wordt Wikipedia gerund door vrijwilligers en is het niet zozeer een geldkwestie, maar een kwestie van: wil je als vrijwilliger wel schrijven voor AI? Zeker als die AI niet, of nagenoeg niet, verwijst naar het harde werk dat jij hebt verricht.
Wikimedia, het bedrijf achter Wikipedia, stelt dat het vooral door AI is die de informatie van Wikipedia gebruikt waardoor mensen niet meer naar de encyclopedie zelf gaan. Als je een vraag stelt en het antwoord hebt, dan is er in veel gevallen weinig reden om nog de bron te onderzoeken, tenzij je meer diepgang wil. Maar ook voor die diepgang kun je op AI terecht, want je kunt AI-chatbots gewoon opvolgende vragen stellen.
Wikipedia wijst niet per se een vinger naar een bepaald AI-bedrijf, maar het likt erop dat AI-chatbots, Google’s AI Overview en dat soort toepassingen voor de afname in verkeer zorgen. Iets waar Wikipedia niet de eerste in is: veel sites zien dat het verkeer flink afneemt, wat waarschijnlijk door AI komt. Google doet er niet echt uitspraken over: dat stelt vooral dat de kwaliteit van kliks enorm omhoog is geschoten. Met andere woorden: mensen die echt interesse hebben in het onderwerp klikken wel door en blijven dan ook langer op je site hangen.
Wikimedia ziet ook wel dat een systeem nog moeilijk te stoppen is, maar zou wel graag zien dat AI-bots beter gaan verwijzen naar Wikipedia, wanneer ze hiervan informatie gebruiken. Als er al een linkje wordt geplaatst, dan is dat vaak klein en een beetje weggemoffeld. Bij sommige AI-chatbots zie je bijvoorbeeld niet eens de naam van de site waar het vandaan komt, alleen maar een klein knopje met het linkjesteken erop. Dat is toch een stuk minder transparant.
Hoewel Wikimedia het goed vindt dat er nieuwe manieren ontstaan om informatie tot ons te nemen, is het ook nodig dat mensen nog steeds naar Wikipedia blijven gaan. Het zegt: “Minder bezoeken aan de site betekent mogelijk dat minder vrijwilligers de content nog zullen uitbreiden en verrijken. Ook zullen minder donateurs ons werk steunen.” Problemen dus, en ook al is het nu ‘nog maar’ 8 procent, de prognoses voor de online encyclopedie tonen aan dat die daling nog lang niet stabiliseert.
