Het huidige internet is niet meer veilig. Dat is het probleem van waaruit QCINed, het Nederlandse nationale programma dat mede gefinancierd wordt door de Europese Commissie, werkt aan een oplossing. Die oplossing komt er in de vorm van het veilige Quantum Communication Infrastructure. Dit zijn quantum-netwerken die zijn opgewassen tegen huidige en toekomstige gevaren.
Waar we begin deze eeuw nog fors in kabels en satellieten investeerden om het internet op te bouwen, daar bieden deze technologieën in de nabije toekomst niet meer voldoende mogelijkheden om data veilig te houden. De opkomst van quantum-computers is de oorzaak hiervan. Deze krachtige computers worden in de toekomst steeds meer de norm. Dat is niet alleen enorm spannend op het gebied van de mogelijkheden die ze bieden, maar ook om het feit dat ze relatief gemakkelijk onze huidige internetbeveiliging kunnen omzeilen.
Het wordt zo steeds moeilijker om persoonsgegevens, data en communicatie privé te houden. Dat resulteert in de mogelijkheid dat allerlei gevoelige informatie, van medische dossiers tot bankgegevens en zelfs overheidscommunicatie, op straat komen te liggen. Tijd dus voor verandering voordat het echt fout gaat.
Nederland neemt het voortouw met de ontwikkeling van een nieuw soort internet: het quantum-internet. Het project Quantum Communication Infrastructure Nederland (QCINed) werd in 2023 in het leven geroepen en wil netwerken beveiligen met Quantum Key Distribution (QKD). Deze versleutelingstechniek moet communicatie beveiligen tegen afluisteraars.
Om dit project te realiseren, worden er drie testnetwerken opgezet in Nederland. Het gaat om de volgende netwerken:
Hoe werk QKD nou precies? Er wordt in feite een geheime sleutel gemaakt op basis van individuele lichtdeeltjes. Zodra deze lichtdeeltjes gemeten worden, veranderen ze ook, waardoor een potentiële afluisteraar sporen achterlaat. QKD ziet die veranderingen meteen, waarna de communicatie bij een te grote verandering wordt stopgezet en de sleutel wordt weggegooid. Als de foutmarge voor deze veranderingen laag blijft, wordt de quantum-veilige sleutel wel behouden, waarmee de informatie ontsleuteld kan worden door de ontvanger.
“Met QCINed zetten we een nationale primeur neer: de eerste operationele quantum-netwerken van Europa”, aldus Pieter de Witte, bestuurder bij QKDNL. “Hiermee nemen we het voortouw in Europa en beschermen we de privacy van burgers, de continuïteit van bedrijven en het vertrouwen in onze digitale overheid. Zo investeren we in de veiligheid en soevereiniteit van morgen én in innovatie en nieuwe banen vandaag.”
QCINed wordt gesteund door de Europese Commissie en het Ministerie van Economische Zaken. Onder de deelnemers vallen allerlei technologiebedrijven, overheidsorganisaties en instellingen, waaronder TU Eindhoven, Quantum Delta NL, TU Delft en Brainport Eindhoven.
