Martijn Steinpatz
Martijn Steinpatz schrijft al jaren over games en speelt ze nog veel langer. Wil meer dan alleen standaard artikelen schrijven.
Weinig vriend en menig vijand is het er over eens: de microtransacties blijven in opmars. De nieuwe manier om geld aan games te verdienen is zeer controversieel. Uitgevers proberen ze nu op een andere manier te introduceren, maar of ze daarmee populairder worden…
Director Jeff Kaplan had zich dit jaar een andere Blizzcon voorgesteld. Over de beta van Overwatch geen kwaad woord, de fans bleken lyrisch. De beursganger maakten zich echter over één ding heel veel zorgen en die vraag kreeg Kaplan continue te horen: Wat is het businessmodel van de game?
De twijfels kwamen niet zo maar. Blizzard maakte op Blizzcon bekend dat Overwatch geen free-to-play game wordt, maar gewoon in de winkel zal liggen. Aangezien de game puur om de multiplayer draait, vroegen gamers zich af of er een addertje onder het gras zat, zoals microtransacties.
Microtransacties. Veel gamers hangen al in de gordijnen als ze deze term horen. De gemeenschap associeert het met ongure praktijken waarin de speler tot de laatste druppel moet worden uitgemolken. En het afgelopen jaar zijn velen alleen maar achterdochtiger geworden.
Hoe duivels het ook klinkt, in principe hoeft er niets mis te zijn met het idee. Zolang de speler geen oneerlijk voordeel krijgt en de balans van de game niet wordt verstoord kan het prima werken. Er zijn ook zat spellen waar microtransacties een geaccepteerde optie zijn.
MOBA’s als League of Legends geven je bijvoorbeeld de mogelijkheid om nieuwe karakters met in-game of echt geld te kopen en roteren wekelijks gratis karakters. Dead or Alive en Team Fortress verkopen al jaren outfits voor hun personages. Daar wordt hard om gelachen, maar niet geklaagd.
Voor ieder goed voorbeeld zijn er echter drie zeer discutabele. Neem onderstaande voorbeelden:
- De mobiele versie van Dungeon Keeper maakte het creëren van je kerker bijna onmogelijk zonder te betalen.
- Metal Gear Solid 5 gaf je de mogelijkheid om je basis te “verzekeren” tegen online rovers.
- Payday 2 verkocht wapen “skins” die ze krachtiger maakten.
- In Assassin’s Creed: Unity kan je voor 100 dollar aan Helix credits kopen, terwijl je niet meer dan $44 nodig hebt.
- Destiny: the Taken King krijgt boosts die een subclass naar het maximale level brengt – voor 30 dollar per stuk welteverstaan.
Dat is nog maar het topje van de ijsberg. Sommige mensen zien de mobiele gamesindustrie, die overloopt van de microtransacties, niet meer als een afzetmarkt, maar als een markt vol afzetters. De vrees bij veel gamers bestaat dat hun geliefde tak hetzelfde lot wacht.
Veel geruststelling krijgen ze niet. De laatste maanden is er een nieuw trucje bijgekomen: microtransacties pas na uitgave van de game introduceren. Forza 6, Call of Duty: Black Ops III, Metal Gear Solid 5, Killing Floor 2, Destiny: The Taking King en Pay Day 2 maakten zich hier schuldig aan.
Onder de loep genomen zijn ze niet allemaal discutabel. Killing Floor 2, Forza 6 en (het huidige) Destiny: The Taken King, blijken in de praktijk mee te vallen. Dat neemt niet weg dat developers zo bang lijken voor de toorn van de gamer dat ze het dan maar stiekem doen.
Neem Payday 2 bijvoorbeeld. De makers bezworen dat ze nooit microtransacties erin zouden verwerken. Het afgelopen half jaar brak Overkill Software die belofte. Tweemaal. En de ontwikkelaar lijkt er niet op terug te willen komen.
Het zorgt voor een afnemend gebrek aan vertrouwen in de gamersgemeenschap. Als DICE belooft niet aan monetizing te doen in Star Wars Battlefront, klinkt het van ‘eerst zien dan geloven’. Vooral als collega Marnix Suilen in onze Game of the Year podcast meldt dat ‘er praktisch alleen nog een knop voor het kopen van in-game geld toegevoegd hoeft te worden’.
Gamers worden al onrustig. In het geval van Payday 2 besloten zelfs de moderators van de gemeenschap te staken na de nieuwe serie microtransacties. Bungie moest door de knieën nadat een van hun bazen had geuit dat Destiny spelers binnenkort ‘geld naar het scherm zouden gooien’.
Toch zien we ze niet verdwijnen. Monetization consultant, Ethan Levy, deed onderzoek naar 2700 spelers en concludeerde dat 11% van de gamers wel eens microtransacties in een AAA en 14% van een mobiele game kocht. De ondervraagden speelden gemiddeld 18 uur per week en zijn 25-34 jaar. Geen casuals dus.
Dat blijkt wel. Echte verkoopcijfers van monetization ontbreken, maar af en toe licht iemand een tipje van de sluier op. De Warzone kaarten van Halo 5 leverden bijvoorbeeld binnen twee weken 750.000 dollar op. Activision kocht de grootste monetizer van allemaal: King, maker van Candy Crush Saga, voor 5,9 miljard dollar.
Geen wonder dat iedereen op Whales (de grootste koper in een game) wil jagen. Zelfs AAA developers die al zestig euro voor een game vragen (en dan rekenen we de seasonpass of pre-orders niet eens mee), zien in microtransacties een steeds interessantere inkomstenbron.
Geld dat ze hard nodig hebben. Met alle eisen op grafisch, online, marketing en service gebied is games ontwikkelen een dure zaak geworden. De inkomsten voor disc verkopen bleven echter al jaren hetzelfde. Zestig euro klinkt misschien veel, voor uitgevers wordt dat bedrag dankzij inflatie steeds minder waard. Levy zegt ook dat het niet om geldzucht, maar overlevingsdrang draait.
(Of dat in het geval van Activision geldt is een ander verhaal.)
Er is ook goed nieuws. Het geld komt regelmatig terug naar de gamer. Studio’s als 343 Industries en Tripwire Software zeggen zo nieuwe content voor hun games te kunnen financieren. Tot nu toe zien we in Halo 5 en (in mindere mate) Killing Floor 2 weer nieuwe maps en modes verschijnen.
Microtransacties zijn daarom een blijvertje, stelt Levy. Ondanks alle schandaaltjes en schichtige tactieken lijken de harde cijfers hem gelijk te geven. Andere stekeligheden zoals de verkoop van pre-orders en seasonpassen zijn dit jaar ook gestegen.
Blijft dat echter zo? Een stunt zoals die van Konami met Metal Gear Solid 5, blijft langer hangen dan welk positief verhaal dan ook. De Grote Witte Walvisjacht kan daardoor wel eens slecht uitvallen voor al te gretige Ahabs. Overkill Software kent nu bijvoorbeeld een PR nachtmerrie met Payday 2.
Uiteindelijk draait het om de balans en om transparantie. Zolang de game eerlijk blijft en alle gamers precies weten waar ze aan toe zijn, zal er weinig worden gemord. Beginnen overmoedige uitgevers echter aan het concept te sleutelen, dan beginnen de problemen.
Blizzard is inmiddels de schok te boven. Na BlizzCon melden ze dat ze nog niet uit waren over het uiteindelijke businessmodel, maar dat alle toekomstige nieuwe karakters en maps van Overwatch gewoon gratis zullen zijn. Ze houden de gemeenschap verder met video’s op de hoogte. Zoals het hoort.