Technology14.07.2022

Maakt James Webb-telescoop kleurenfoto’s of zijn ze ingekleurd?


Iedereen heeft het erover: de eerste foto’s van de James Webb-ruimtetelescoop. Google wijdde er zelfs zijn Doodle aan deze week. Het zijn prachtige plaatjes, maar zijn die echt zo uit de ruimtetelescoop gekomen of zijn ze bewerkt? Met andere woorden: maakt James Webb wel kleurenfoto’s?

James Webb

James Webb is de opvolger van de Hubble-ruimtetelescoop. De Hubble is nog steeds in gebruik, maar is sinds we de eerste foto’s vanuit Webb zagen iets minder interessant geworden. Mede omdat het een veel langzamere telescoop is: het duurt soms wel twee weken om een foto te maken, waar James Webb er maar eventjes voor nodig heeft.

Om te weten of James Webb kleurenfoto’s maakt, is het goed om stil te staan bij hoe het 6,5 meter brede gevaarte fotografeert. In eerste instantie moet de ruimtetelescoop een bepaalde kant op staan, zodat hij een foto maakt van het juiste gedeelte van het universum. Vervolgens moet hij worden gekalibreerd, zodat er geen bewogen foto ontstaat maar een scherp kiekje.

Infrarood

Dat kiekje maakt James Webb met behulp van infrarood. Er wordt soms van dichtbij infrarood gebruik gemaakt, maar het komt ook voor dat er iets verderaf infrarood wordt ingezet. Infrarood is belangrijk, omdat het zorgt dat er ook licht kan worden gezien dat je met het menselijk oog niet ziet. Hierdoor kunnen astronomen dieper de kosmos in kijken.

Is het kalibreren eenmaal gelukt, dan wordt de foto gemaakt. Hoe roder het licht, hoe meer energie er op die plek zit. Vervolgens maakt de telescoop foto’s met verschillende filters: rood, groen en blauw. Het komt dus vooral door die filters dat er kan worden gezien wat de kleur kan zijn van het inkomende licht. Dat is echter met het menselijk oog niet goed te zien. De meeste objecten in de ruimte laten licht door dat ons oog helemaal niet kan zien. Daardoor zijn wetenschappers soms genoodzaakt om toch wat te helpen inkleuren, om goed te kunnen tonen wat er op de foto staat.

Filters

James Webb maakte de diepste foto, de eerste die werd onthuld, met behulp van zijn Near-Infrared Camera (NIRCam). Het is een samenstelling van afbeeldingen op verschillende golflengten, waarbij de telescoop in totaal in 12,5 uur het shot kon maken. Het zijn de kleurenfilters die worden gebruikt waardoor de kleuren worden toegevoegd: het is dus niet zo dat iemand gaat zitten Photoshoppen. De kleuren in de afbeelding zijn synthetisch, want telescopen nemen beelden op in zwart-wit, door gekleurde filters.

Daarom wordt met verschillende filters gewerkt om hetzelfde object te fotograferen op verschillende golflengten. Alleen dan kan worden getoond hoe ze eruit zouden hebben gezien voor het menselijk oog, hoewel het kleurenpalet altijd tot op zekere hoogte kunstmatig zal zijn, aangezien veel van het licht in het infrarood onzichtbaar is. Bij de eerste afbeelding van de James Webb zijn zes filters gebruikt: twee in verschillende tinten blauw, twee in groen en twee in rood. Hierdoor konden voor het eerst kleurenfoto’s worden gemaakt van het universum.

De tools van Webb

Wil je het nog specifieker weten, dan kan dat. James Webb is uitgerust met vier krachtige optische instrumenten die gegevens verzamelen in specifieke bereiken van elektromagnetische straling (licht) golflengten. Het zijn het Mid-Infrared Instrument (MIRI) voor spectroscopische observatie voor straling met golflengten van 4,9 tot 28,8 micrometer. Dan is er de Near Infrared Camera (NIRCam), gericht op golflengten van licht van 0,6 tot 5,0 micrometer en voor de spiegeluitlijning van het apparaat. Dan zijn er ook nog de Near Infrared Imager en Slitless Spectrograph (NIRISS) om golflengten tussen 0,6 en 5,0 micrometer waar te nemen en tot slot de Near Infrared Spectrograph (NIRSpec) voor spectroscopie van 0,6-5,3 micrometer.

Er wordt dus wel degelijk nabewerkt, maar niet zoals we dat doen bij het bedenken welke kleur een dinosaurus heeft. Dat is gokken: bij James Webb is het geen gokken. Het is alleen de kleur die versterkt wordt in het beeld. James Webb kan veel, maar hij heeft dus ondanks al zijn tools wel een klein beetje hulp nodig om ons menselijk oog te helpen.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over Fotografie

Deze TikTok-fotografiesensatie heeft een opvolger

Fujifilm kondigde gisteren de X100VI aan, een nieuwe camera en de opvolger van de X100V. Die laatste is nu een soort collector’s item geworden, want mede door TikTok is het zo’n populaire camera geworden dat hij niet...

Gadgets22.02.2024

Deze TikTok-fotografiesensatie heeft een opvolger

7 redenen om voor de OnePlus 12 te kiezen

In onze review kon je al lezen wat we van de OnePlus 12 vinden: het is een zeer goed toestel dat klaar is voor de toekomst. Maar wil je graag nog even horen wat nu echt de zeven hoofdredenen zijn om voor dit toestel te k...

Mobile06.02.2024

7 redenen om voor de OnePlus 12 te kiezen

adv
​Betalen voor een smartphone-update? Sony doet ‘t al met camera’s

Sony is van plan om een nieuw soort abonnement te introduceren voor zijn camera’s. Het is vergelijkbaar met een season pass voor een game: je betaalt van tevoren een bedrag en daarmee weet je al dat je een x aantal upd...

Gadgets29.11.2023

​Betalen voor een smartphone-update? Sony doet ‘t al met camera’s

Waanzinnige roadtrips: avontuurlijke en prachtige routes die je wilt gaan rijden

Het kan niemand zijn ontgaan, wij maken nu eenmaal graag roadtrips en dan het liefst ook nog eens op plekken die niet zo vanzelfsprekend zijn. Roadtrips zijn veel leuker dan welke andere manier van reizen ook. Ik geef to...

Online24.10.2023

Waanzinnige roadtrips: avontuurlijke en prachtige routes die je wilt gaan rijden

Bestel het boek nu!
​Inspiratie voor je verlanglijst: 10 luxe techgadgets

Misschien wil je het gewoon een keer voor jezelf kopen als je jezelf wil verwennen, of misschien zet je het op je verlanglijst in de hoop dat iemand die vaak wat luxere cadeautjes koopt er iets mee doet: we hebben tien l...

Gadgets19.10.2023

​Inspiratie voor je verlanglijst: 10 luxe techgadgets

​5 x waarom stockmedia voor je eigen website heel handig zijn

Je ziet het wel eens op het NOS Journaal: heel willekeurige beelden van mensen die op straat lopen, of handen die tikken op een toetsenbord. Het zijn stockbeelden: beelden die vaker worden gebruikt en wat algemener zijn....

Marketing13.10.2023

​5 x waarom stockmedia voor je eigen website heel handig zijn

​Ruimtetelescoop James Webb fotografeert bijzondere planetenparen

Zijn planeten net als zwanen? Als ze eenmaal hun levenspartner hebben gevonden, dan laten ze die niet meer los? Je zou het bijna denken als je de nieuwe bevindingen hoort op basis van de kiekjes van de James Webb ruimtet...

Technology05.10.2023

​Ruimtetelescoop James Webb fotografeert bijzondere planetenparen

Astronomen snappen er niks van
Party animals: 4 instantcamera’s om toffe kiekjes mee te schieten

Je ziet ze wel eens op feestjes, en daar zijn ze eigenlijk altijd wel een succes. Ze drukken direct af op stickerpapier, of op een gewoon fotopapiertje en je kunt het meteen meenemen. Erg leuk, die instantcamera’s. Er...

Gadgets22.09.2023

Party animals: 4 instantcamera’s om toffe kiekjes mee te schieten

Verder lezen over NASA

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Ruimtepuin van NASA gaat dwars door huis heen

Een gezin in Florida had de schrik van hun leven: ruimtepuin afkomstig van het ISS kwam dwars door hun huis heen vallen. Het stuk puin weegt maar een kilo, maar gezien waar het vandaan komt, komt dat hard aan. Het komt...

Technology02.04.2024

Ruimtepuin van NASA gaat dwars door huis heen

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen

NASA is zich de afgelopen tijd bijna volledig aan het focussen op Artemis, de maanmissies die ervoor gaan zorgen dat we veel meer ontdekken over wat wij met de maan kunnen. Maar ook de eerste keer dat een vrouw en een zw...

Technology29.03.2024

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen

​James Webb-ruimtetelescoop spot iets lekkers voor in de cola

De ruimtetelescoop James Webb maakt nog steeds veel foto’s en laat wetenschappers grote ontdekkingen doen, maar de laatste tijd lijkt het wel wat stiller rondom het gevaarte. Tot nu, want de ruimtetelescoop heeft een i...

Technology15.03.2024

​James Webb-ruimtetelescoop spot iets lekkers voor in de cola

Verder lezen over Space

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Ruimtepuin van NASA gaat dwars door huis heen

Een gezin in Florida had de schrik van hun leven: ruimtepuin afkomstig van het ISS kwam dwars door hun huis heen vallen. Het stuk puin weegt maar een kilo, maar gezien waar het vandaan komt, komt dat hard aan. Het komt...

Technology02.04.2024

Ruimtepuin van NASA gaat dwars door huis heen

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen

NASA is zich de afgelopen tijd bijna volledig aan het focussen op Artemis, de maanmissies die ervoor gaan zorgen dat we veel meer ontdekken over wat wij met de maan kunnen. Maar ook de eerste keer dat een vrouw en een zw...

Technology29.03.2024

NASA: Dit is wat astronauten straks op de maan moeten doen

Leuk date-idee: dineren op het randje van de ruimte

Eten in het donker al gedaan? Een drie-sterren-restaurant geprobeerd? Als je op zoek bent naar een nieuwe, grensverleggende manier van dineren, dan hoef je niet verder te zoeken. Je kunt straks namelijk op grote hoogten...

Technology19.03.2024

Leuk date-idee: dineren op het randje van de ruimte