Technology07.11.2021

​Kan een robot een gevoel van ethiek hebben?


We weten inmiddels dat robots snel informatie kunnen verwerken en dus snel beslissingen kunnen nemen. Maar wat daarbij wel eens vergeten wordt, dat is dat wij niet alleen beslissingen nemen op basis van feiten. We hebben emoties en ethiek. Precies twee dingen die je moeilijk kunt toevoegen aan een robot. Dit is hoe een robot toch een gevoel van ethiek kan hebben.

Ethische dilemma’s

Stel dat een robot een piloot is. Hij weet hoe hard hij mag vliegen, welke kant op, misschien ook nog wel wat hij moet doen om botsingen met andere vliegtuigen te voorkomen. Maar wat als het misgaat? Wat als de robot voor een moreel dilemma komt te staan? Je kunt daarop niet alleen acteren door je op de feiten te richten. Een ander dilemma dat vaak ter sprake komt is dat van de zelfrijdende auto. Misschien wijkt de auto uit voor een kind, maar botst hij daardoor met een bejaarde. Welke keuze maak je dan?

Wanneer het gaat om robotethiek, dan wordt er vaak verwezen naar Isaac Asimov. Hij is de man die al in 1942 in een kort verhaal drie ‘wetten’ voor robots voorstelde. Het zijn:

  1. Een robot mag geen mens pijn doen of door interactie zorgen dat een mens pijn lijdt
  2. Een robot moet aan de regels voldoen die een mens heeft vastgelegd, behalve wanneer deze in strijd zijn met de eerste wet
  3. Een robot moet zijn eigen voortbestaan beschermen zolang dit niet in strijd is met de eerste of tweede wet.

Robots

Nu stelde Asimov dat zich zo voor voor het jaar 2015, maar nog steeds zijn ze in zekere mate wel van toepassing. Alleen moeten ze verder worden doorontwikkeld, zeker op het moment dat we robots steeds meer inzetten voor defensie of in de zorg. Het feit dat mensen soms bang zijn voor robots zit hem niet in of de robot wel het werk doet waarvoor hij is opgeleid: mensen zijn bang voor de ‘gedachten’ van robots, denkende aan een soort iRobot. Pas als mensen begrijpen dat robots succesvol zullen zijn bij ethische kwesties, zal de maatschappij ze accepteren.

Er wordt vandaag de dag veel onderzoek gedaan naar wat er precies voor intelligentie nodig is voor een robot om ethische beslissingen te nemen en hoe je dat het apparaat vertelt of voorprogrammeerd. Zo is er bijvoorbeeld een medicatierobot genaamd Nao die ouderen helpt hun medicijnen te geven. Wat doet zo’n robot als iemand weigert zijn medicatie te nemen? Het kan niet goed voor iemand zijn om een dosis te skippen, maar het komt tegelijkertijd enorm dreigend over als de robot wat strenger optreed en iemand toch dringend verzoekt de medicatie wel te nemen.

Machine learning

Via machine learning wordt Nao geleerd met meerdere van dit soort situaties om te gaan. Dat kan vooral door de robot zoveel mogelijk situaties voor te schotelen. De vraag is alleen: is het verstandig om een robot allemaal bestaande situaties voor te kauwen en hem dus eigenlijk oude beslissingen te laten herhalen, of moet je hem ruimte geven zelf een beslissing te laten nemen? Ook daarover zijn onderzoekers het nog niet eens. Vooral veel mensen in juridische zaken zijn voorstander van het laten baseren van de beslissingen op eerdere beslissingen, omdat je dan altijd kunt herleiden waarom een besluit is genomen.

Uiteindelijk is het dus niet zozeer de vraag of een robot een gevoel van ethiek kan hebben: het is de vraag in hoeverre wij robots überhaupt ruimte geven om zelf iets te bedenken. Zolang we het daar met zijn allen niet over eens zijn, zal de ontwikkeling van robots waarschijnlijk toch iets minder snel gaan dan we zouden willen.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over Kunstmatige Intelligentie

AI is gearriveerd in gaming – hoe wordt de technologie gebruikt?

De AI-hype brak pas echt uit met modellen als ChatGPT. Kunstmatige intelligentie is echter geen nieuwe rage op de markt! In 1996 gebruikte de schaakcomputer “DeepBlue” bijvoorbeeld zijn veldstukken om de koning van toenmalig wereldkampioen Garry Kasparov schaakmat te zetten.

Gaming17.04.2024

AI is gearriveerd in gaming – hoe wordt de technologie gebruikt?

SAP opent een experience center dat volledig is gericht op AI

SAP Labs France, een SAP-dochteronderneming die zich bezighoudt met R&D-activiteiten, kondigt de opening aan van haar Customer Experience Center in het Zuid-Franse technologiepark Sophia Antipolis.

Technology17.04.2024

SAP opent een experience center dat volledig is gericht op AI

AI in de Zorg: Inzichten van HLTH Europe Roadshow 2024

Na de verhelderende presentaties tijdens de HLTH Europe Roadshow 2024 blijft één ding onmiskenbaar: de toekomst van de gezondheidszorg is nauw verweven met technologische innovatie.

Technology17.04.2024

AI in de Zorg: Inzichten van HLTH Europe Roadshow 2024

Dit is de nieuwe edge generatie van Motorola

Motorola kondigde vandaag 3 nieuwe toestellen aan uit het premium assortiment: de motorola edge 50 ultra, motorola edge 50 pro en motorola edge 50 fusion.

Mobile16.04.2024

Dit is de nieuwe edge generatie van Motorola

aangedreven door moto AI
Adobe geeft indrukwekkend voorproefje van AI in videobewerking

Adobe maakt het mensen die video's bewerken steeds makkelijker: ze kunnen nu hele objecten veranderen, verwijderen of erbij zetten in hun video. En er is meer.

Online15.04.2024

Adobe geeft indrukwekkend voorproefje van AI in videobewerking

Waarom zou elk modern bedrijf moeten overwegen een Document Management Systeem te implementeren?

In de snel evoluerende digitale wereld van vandaag is het beheren van bedrijfsdocumenten efficiënter en veiliger geworden dankzij Document Management Systemen (DMS). Maar wat is een DMS precies?

Technology15.04.2024

Waarom zou elk modern bedrijf moeten overwegen een Document Management Systeem te implementeren?

5 dingen die de Humane Ai Pin niet hét antwoord voor AI maken

Toen dit apparaat werd onthuld werd meteen gedacht: is dit de nieuwe smartphone? Helaas, dat zal Humane Ai Pin niet gaan lukken. Dit is waarom.

Gadgets15.04.2024

5 dingen die de Humane Ai Pin niet hét antwoord voor AI maken

Grappig: AI toont hoe gamepersonages eruitzien als ze bejaard zijn

Heb je er wel eens bij stilgestaan dat Mario al meer dan 40 jaar exact dezelfde leeftijd heeft? Wat als dat niet zo was? AI weet het.

Gaming14.04.2024

Grappig: AI toont hoe gamepersonages eruitzien als ze bejaard zijn

Verder lezen over Robot

De Atlas-robot van Boston Dynamics is onherkenbaar geworden

Boston Dynamics heeft zijn nieuwe Atlas-robot geïntroduceerd en die ziet er heel anders uit dan zijn voorganger. Vooral het gezicht is een wereld van verschil.

Technology18.04.2024

De Atlas-robot van Boston Dynamics is onherkenbaar geworden

Facelift of faceswap?
Gerucht: Apple ontwikkelt een huisrobot

Het leek gek toen Apple een VR-bril bleek te maken, maar ook toen bekend werd dat het populaire gadgetmerk een auto in productie had. Nu is dat laatste ook afgeblazen, maar nu is er weer een andere tak van sport waar App...

Technology04.04.2024

Gerucht: Apple ontwikkelt een huisrobot

De mens-achtige robot van Unitree kan eng goed traplopen

Het Chinese Unitree heeft een robot ontwikkeld die op twee benen staat en dat eigenlijk nog beter doet dan mensen. Je kunt hem schoppen en hij vindt zijn evenwicht snel weer. Ook kan hij snel traplopen en zelfs pirouette...

Technology04.03.2024

De mens-achtige robot van Unitree kan eng goed traplopen

​Xiaomi onthult zijn nieuwe robothond CyberDog 2: flinke upgrade

Het apparaat heeft 19 sensoren om te zorgen dat hij kan kijken, aanraking kan ‘voelen’ en kan horen. Waar honden normaal bekend staan om hun reuk is dat bij de Xiaomi CyberDog 2 niet het geval. Daar merk je verder we...

Gadgets28.02.2024

​Xiaomi onthult zijn nieuwe robothond CyberDog 2: flinke upgrade

Roomba blijft van Roomba: 5 redenen waarom dat beter is

Robotstofzuigermerk Roomba wordt niet overgenomen door Amazon. Het trekt zich terug omdat grote overheidsinstanties aangeven dat ze het niet zien zitten en willen onderzoeken. Hoewel dat voor Amazon ongetwijfeld een domp...

Gadgets01.02.2024

Roomba blijft van Roomba: 5 redenen waarom dat beter is

​Tijdmachine: Sony robothond Aibo was een gewild apparaat

Aibo: zegt het jou iets? Waarschijnlijk heb je er wel eens eentje gezien. Aibo is de robothond van Sony. Hij werd geïntroduceerd in 1999, maar met de eerste Aibo was de kous niet af, er volgden er meer. We stappen in de...

Technology29.01.2024

​Tijdmachine: Sony robothond Aibo was een gewild apparaat

Maar hij is niet dood hoor
​Stofzuiger of steelstofzuiger: wat past beter bij jou?

Je stofzuiger heeft het begeven, of misschien droom je gewoon al een tijdje van een steelstofzuiger. Is die echt zoveel beter dan de goede oude ‘hond’-stofzuiger die je achter je aan sleept? We zetten de twee typen s...

Lifestyle23.01.2024

​Stofzuiger of steelstofzuiger: wat past beter bij jou?

Deze huisrobot ploegt door de sneeuw en haalt het weg

We kennen de robotstofzuiger, we kennen de robotgrasmaaier, maar wist je dat er ook een robotsneeuwploeg is? We bedoelen dan niet een enorme bouwwerktuig-achtige variant zoals je in skigebieden ziet, maar een klein exemp...

Technology17.01.2024

Deze huisrobot ploegt door de sneeuw en haalt het weg

Voor als het nog langer blijft sneeuwen