Technology17.11.2023

James Webb spot zandwolken en waterdamp op een exoplaneet


Onze nog altijd relatief nieuwe ‘oog’ dat verder en gedetailleerder dan ooit in de ruimte kan kijken, de James Webb telescoop, heeft weer een bijzondere ontdekking gedaan. Althans, een aantal wetenschappers hebben met behulp van observaties van de telescoop onder andere wolken van zand en waterdamp ontdekt op een exoplaneet die op zo’n 200 lichtjaar van de aarde om een kleine zon draait.

Exoplaneet met een ijle atmosfeer

De betreffende exoplaneet, WASP-107b, is onderzocht door een team van astronomen onder leiding van de KU in Leuven. De planeet, die lijkt op onze eigen gasreus Neptunus, werd al in 2017 ontdekt, maar kon met behulp van de James Webb ruimtetelescoop nu nader bestudeerd worden. Doordat WASP-107b een ijle atmosfeer heeft, konden de astronomen de chemische samenstelling daarvan bestuderen.

Ze ontdekten onder andere dat de ijle atmosfeer van de exoplaneet zwaveldioxide bevat, een broeikasgas dat typisch is voor een planeet met en hete kern. De afwezigheid van een ander broeikasgas, methaan, bevestigd dat. Maar nog opzienbarender was de ontdekking van wolken met zand (silicium) en waterdamp. Die zandwolken kunnen zich op de exoplaneet overigens voortbewegen met snelheden van enkele kilometers per seconde.

Het team van astronomen van de KU Leuven maakten onderstaande animatie van de exoplaneet die om zijn zon draait.

Cruciale mijlpaal

“De ontdekking van zandwolken, waterdamp en zwaveldioxide in de ijle atmosfeer van deze exoplaneet door het MIRI-instrument van James Webb is een cruciale mijlpaal. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat we de samenstelling van de wolken kunnen achterhalen”, aldus Leen Decin, professor aan de KU Leuven en een van de hoofdauteurs van het onderzoek.

De James Webb-ruimtetelescoop “brengt in een ongekend tempo een wetenschappelijke revolutie teweeg op het gebied van de bestudering van de samenstelling van exoplaneten”, aldus Decin.

Of deze ontdekking betekent dat de exoplaneet geschikt is voor het ontstaan van leven, valt nog te bezien. Daarvoor zijn ook andere bouwstoffen, zoals zuurstof en koolstof nodig. En die zijn voor zover bekend niet aanwezig op WASP-107b.

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist, blogger en tekstschrijver. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. De Mobile Cowboys is back! Met lasso en zweep in de aanslag om de ingeslapen telecommarkt weer eens goed wakker te schudden en met scherp te schieten!

Verder lezen over Space

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

LEGO heeft er zelf nog geen boekje over opengedaan, maar het moge duidelijk zijn: er komt een set aan van de maanrover, en nog Technic ook.

Entertainment01.05.2024

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

James Webb heeft zijn scherpste infraroodfoto tot nu toe aangeleverd. Maar, klopt dat wel met die kleuren? Dit is hoe het werkt.

Technology30.04.2024

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Voyager 1 heeft een teken van leven gegeven. Niet spontaan, maar door de noeste arbeid van NASA.

Technology23.04.2024

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA