Technology05.04.2023

James Webb ruimtetelescoop ontdekt een ‘oerknal’ zwart gat


De nog altijd relatief nieuwe James Webb ruimtetelescoop blijft verbazen met bijzondere ontdekkingen. Zijn meest recente wapenfeit is de ontdekking van een oeroud zwart gat. Volgens wetenschappers is het zelfs het oudste zwarte gat dat ooit ontdekt is.

‘Kort’ na de oerknal ontstaan

Behalve de ouderdom is ook het gewicht van het zwarte gat indrukwekkend. Hij is namelijk 10 miljoen keer zwaarder dan onze zon. Het zwarte gat zou ‘kort’ na de geboorte van het heelal ontstaan zijn. Kort is in deze wel een relatief begrip, want we hebben het hier over 570 miljoen jaar na de oerknal.

Het zwarte gat werd opgemerkt door een wetenschapper van de Universiteit van Texas en haar team. Zij gebruikten de James Webb telescoop voor het nader observeren van een van de helderste sterrenstelsels die onlangs door de Hubble ontdekt was. Tijdens hun observaties, ontdekte het team, door analyse van de verschillende golflengten van het door de sterrenstelsels uitgezonden licht, dit gigantische nieuwe zwarte gat dat dicht bij het centrum van het heelal ligt.

De ontdekking is volgens wetenschappers van grote waarde om kennis op te doen over het ontstaan en de ontwikkeling van zwarte gaten in ons heelal. Zo wordt onder andere gespeculeerd dat zwarte gaten van deze omvang mogelijk gevormd zijn door het samensmelten van meerdere kleine zwarte gaten. Een andere theorie spreekt over een proces waarbij extreme hoeveelheden gas implodeert en dat daaruit dan een dergelijk zwart gat geboren wordt.

Zwarte gaten worden steeds vaker opgemerkt

Doordat telescopen, zowel op aarde als in de ruimte, steeds beter (gedetailleerder) en verder kunnen kijken, worden ook regelmatig nieuwe zwarte gaten ontdekt. Eind vorig jaar nog, ontdekten astronomen van NOIRlab het Gaia BH1 zwarte gat.

In tegenstelling tot het nieuwe zwarte gat, ligt Gaia BH1 juist heel dicht bij de aarde, op 1600 lichtjaar. Nog steeds een heel eind reizen en voor ons onbereikbaar. Maar toch, het is bijna half zo dichtbij dan het tot dan toe dichtstbijzijnde zwarte gat dat 3000 lichtjaar van onze zon verwijderd ligt, in het sterrenbeeld Monoceros.

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist, blogger en tekstschrijver. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. De Mobile Cowboys is back! Met lasso en zweep in de aanslag om de ingeslapen telecommarkt weer eens goed wakker te schudden en met scherp te schieten!

Verder lezen over Space

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

LEGO heeft er zelf nog geen boekje over opengedaan, maar het moge duidelijk zijn: er komt een set aan van de maanrover, en nog Technic ook.

Entertainment01.05.2024

Gelekt: de LEGO maanrover met een mooie open structuur

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

James Webb heeft zijn scherpste infraroodfoto tot nu toe aangeleverd. Maar, klopt dat wel met die kleuren? Dit is hoe het werkt.

Technology30.04.2024

Zo zit het met de kleurenpracht in foto’s van James Webb

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Voyager 1 heeft een teken van leven gegeven. Niet spontaan, maar door de noeste arbeid van NASA.

Technology23.04.2024

NASA’s Voyager 1 geeft weer een teken van leven

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Ergens in de uitgestrektheid van de ruimte zou zomaar een onopgemerkte asteroïde op koers kunnen liggen voor een frontale botsing met de aarde.

Technology15.04.2024

Die botsproef in de ruimte heeft een Nederlands tintje

Dit is HyperScout H.
De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Er wordt al veel gepland voor op de maan. Er komen zelfs robothonden aan te pas. Die zijn bedoeld om de Sint Bernards van de maan te worden.

Technology10.04.2024

De maan krijgt zijn eigen Sint Bernards: robothonden

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

Het is één van de meest besproken ruimte-onderwerpen allertijden: is de maanlanding nou echt of niet? Het maakt niet uit tot welk kamp je behoort, waarschijnlijk zal je plezier halen uit de nieuwe film Fly Me To The Mo...

Entertainment09.04.2024

Scarlett Johansson wil maanlanding faken in Fly Me To The Moon

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

Het lijkt een verlate 1 april-grap, maar het is toch zo: de maan krijgt zijn eigen tijdzone. NASA heeft van het Witte Huis de opdracht gekregen om die te gaan bedenken. De deadline? Eind 2026. Wanneer de langverwachte A...

Technology05.04.2024

​GMT+Maan: De maan krijgt zijn eigen tijdzone

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA

Waar we eerst al blij waren wanneer we een stapje op de maan zetten, willen we nu een hele bolide naar de maan meenemen om de boel te herkennen. De astronauten die tijdens de Artemis V-missie voet op de maan zetten, zull...

Technology04.04.2024

​Drie bedrijven mogen zich wagen aan de maanauto voor NASA