Technology09.06.2023

Herstel van de ozonlaag vertraagt


Stikstofoxiden en een rustige stratosfeer worden als oorzaken genoemd

Toen ik op school zat, begin jaren 80, was het gat in de ozonlaag net zo’n grote bedreiging voor het milieu en het leven op aarde als de klimaatverandering waar we nu mee te maken hebben. De uitstoot van CFK’s (Chloor-Fluor-Koolstof-verbindingen), die vooral veel gebruikt werden als drijfgas in spuitbussen, zoals deo’s, haarlak, verf en zelfs brandblussers, ontstonden met name boven de polen grote gaten in de ozonlaag. En die laag was, en is, essentieel voor het leven op aarde. Het voorkomt namelijk dat (te veel) schadelijke UV-straling van de zon het aardoppervlak kan bereiken.

Ozonlaag 40 jaar geleden in groot gevaar

De wereld besefte in de jaren nadat duidelijk werd dat we de ozonlaag aan het vernielen waren dat er iets moest gebeuren. Toen hadden we natuurlijk nog geen Twitter, Facebook, Instagram en ook het wereldwijde web was nog niet meer dan een (gesloten) computernetwerk voor wetenschappers. Met andere woorden: het was een tijd waarin nog niet letterlijk iedereen met één druk op de knop zijn of haar mening, voor of tegen, en complottheorieën onder miljoenen mensen kon verspreiden.

Beleidsmakers, (klimaat)wetenschappers en bedrijven konden dus zonder al te veel afleiding aan een oplossing gaan werken. Dat was een hele klus, uiteraard met vele belangen, haken en ogen, die ook de nodige jaren in beslag nam. Maar, uiteindelijk werd in de jaren 90 het gebruik van die schadelijke gassen verboden en kon het herstel van de ozonlaag beginnen. In de jaren die volgden werd duidelijk dat de genomen maatregelen hun vruchten afwerpen.

Toch weer meer schadelijke UV-straling

Wetenschappers berekenden de afgelopen decennia, gebaseerd op metingen van de dikte van de ozonlaag, de grootte van de gaten en de mate van herstel, dat de ozonlaag tegen het midden van deze eeuw weer volledig hersteld zou zijn. Goed nieuws. Totdat onlangs een nieuw rapport verscheen. Daaruit blijkt dat het herstel van de ozonlaag lijkt te vertragen. Dat is althans wat wetenschappers concluderen uit het feit dat de afgelopen jaren weer meer schadelijke UV-straling de aarde bereikt. Dat speelt zich met name af op het Noordelijke halfrond van onze planeet. Dat deel is veel dichter bevolkt, met veel meer (agrarische) industrieën dan het Zuidelijke halfrond.

Uiteraard is de belangrijkste vraag; Hoe komt dat? Welnu, volgens de wetenschappers heeft het onder andere te maken met de uitstoot van stikstofoxiden die de afgelopen decennia toegenomen is. Als belangrijke veroorzaker wordt mest genoemd, zowel kunstmest als echte mest die door de veeteelt geproduceerd wordt. Ja, precies… onder andere ook die stikstof waarvoor we in Nederland met name ook de boeren de schuld van geven. Terecht of niet, daar ga ik mijn vingers niet aan branden. Feit is wel dat de constatering in het nieuwe ‘ozonrapport’ wel weer de nodige social media posts van voor- en tegenstanders zal ontlokken. Om over mogelijk nieuwe complottheorieën maar te zwijgen.

De wetenschappers noemen overigens ook nog een andere reden waarom het herstel van de ozonlaag vertraagt. Geconstateerd is dat de luchtstromen in de stratosfeer minder actief zijn. Daardoor wordt ozon minder (goed) verdeeld vanuit de tropen, waar meer ozon aanwezig is.

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist, blogger en tekstschrijver. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. De Mobile Cowboys is back! Met lasso en zweep in de aanslag om de ingeslapen telecommarkt weer eens goed wakker te schudden en met scherp te schieten!

Verder lezen over Duurzaam

Crikorama verkozen tot winnaar James Dyson Award 2024

Crikorama is een compact thuissysteem om zelf krekels te kweken. De levenscyclus van krekels kan volledig worden beheerd door het systeem waardoor het een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief biedt voor vlees. De uitvinder van het systeem wint hiermee de James Dyson Award 2024 in Nederland.

Technology11.09.2024

Crikorama verkozen tot winnaar James Dyson Award 2024

zelf krekels kweken!
5 cadeaus die altijd leuk zijn om te krijgen

Een cadeau voor iemand kopen kan een grote uitdaging zijn. Misschien is iemand helemaal duurzaam en vallen daardoor veel cadeautjes af, of heb je te maken met een religie waardoor de standaard fles drank die je altijd meeneemt naar een feestje niet geschikt is. Er zijn cadeaus die altijd leuk zijn om te krijgen. Dit zijn ze.

Lifestyle04.09.2024

5 cadeaus die altijd leuk zijn om te krijgen

Challenge: Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst

In de kassen van Wageningen University & Research in Bleiswijk zijn vijf teams van over de hele wereld begonnen aan de volgende fase van de Autonomous Greenhouse Challenge. De opdracht? Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst.

Technology04.09.2024

Challenge: Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst

Consument is onvoldoende geïnformeerd over duurzaamheid van online winkelen

De Nederlandse consument geeft steeds meer geld uit online, maar ook steeds meer waarde aan duurzaamheid. Er is alleen wel werk aan de winkel voor webwinkels. Uit onderzoek van Thuiswinkel.org  blijkt namelijk dat consumenten niet voldoende zijn geïnformeerd over duurzaamheid van online winkelen. Daarnaast wordt de impact van het gedrag van consumenten ook nog vaak onderschat.

Online04.09.2024

Consument is onvoldoende geïnformeerd over duurzaamheid van online winkelen

Fairphone 5 6GB-versie, een meer betaalbare telefoon

Fairphone kondigt vandaag de lancering aan van een nieuwe versie van de Fairphone 5. Dit nieuwe model is verkrijgbaar met 6GB RAM en 128GB intern geheugen en komt in twee kleuren: mosgroen en matzwart. De prijs begint vanaf €549, dat is dus 24% lager dan de originele 8GB-versie bij lancering.

Mobile04.09.2024

Fairphone 5 6GB-versie, een meer betaalbare telefoon

Dit is de innovatieve Shark NeverChange luchtreiniger

Schone lucht in huis, het is iets waar we niet vaak bij stilstaan. Toch is het wel degelijk belangrijk. Met al die regen van het afgelopen jaar is de luchtvochtigheid in huis vaak niet op orde. Iets dat je zelf niet in de gaten hebt maar pas zult merken als je een luchtreiniger in huis hebt.

Gadgets15.08.2024

Dit is de innovatieve Shark NeverChange luchtreiniger

Negatieve stroomprijsuren zijn dit jaar hoger dan ooit tevoren

Een negatieve stroomprijs klinkt nadelig, maar dat is het niet als je een dynamisch energiecontract hebt. Die komt zeker dit jaar erg goed van pas.

Nieuws15.08.2024

Negatieve stroomprijsuren zijn dit jaar hoger dan ooit tevoren

Dé oplossing voor energie uit de toekomst is mayonaise

Er zijn meerdere manieren om kernfusie mogelijk te maken. Eén ervan is ‘inertial confinement’, inertiële opsluiting. Onderzoekers proberen dit mogelijk te maken met een wel heel bijzonder ingrediënt: mayo.

Technology12.08.2024

Dé oplossing voor energie uit de toekomst is mayonaise