Nieuws06.10.2021

​Broeikaseffect: hoe zit het met het gat in de ozonlaag?


Deodorantsprays waren uit den boze (rollers gelukkig niet), het broeikaseffect was een ding en mensen spraken constant over een gat in de ozonlaag. Tegenwoordig hebben we het vaak over klimaatverandering. Wat is er gebeurt met het gat in de ozonlaag?

Uitstoot

In de jaren ‘80 vierde het gat in de ozonlaag hoogtij en dat ging in de nineties nog wel even door. Tenminste, het gesprek erover, want het gat in de ozonlaag zelf was pas echt op zijn top in het jaar 2006. Het gat boven antarctica was op dat moment een recordgrootte van 11,4 miljoen vierkante mijl. Klinkt problematisch, maar toch horen we er de laatste jaren weinig van. Plus: hoe kan het op dat moment op zijn top zijn geweest, als we niet bepaald minder zijn gaan uitstoten?

Dat komt omdat wetenschappers zich over het gat hebben gebogen. Ze meten constant de dikte van de ozonlaag. Dat gat is er vooral gekomen door chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK), specifieke gassen die dus inderdaad vroeger in deodorantbussen werd gebruikt. Je vond dit chemische component bijvoorbeeld ook in koelkasten. Inmiddels is daar vaak een alternatief voor in de plaats gekomen. Eentje die niet de lucht in gaat en boven ons één van de belangrijkste beschermingslagen van aarde laat verdampen.

Ozonlaag

Wetenschappers hebben wonderen verricht waar het gaat om onze ozonlaag. Op dit moment is de ozonlaag namelijk bijna volledig hersteld. Het gat wordt erlke keer een beetje kleiner, hoewel 2020 helaas een minder jaar was, waarin het juist weer wat groeide. Zonde, want in 2019 was het sinds jaren op een record qua verkleining. De drie wetenschappers die we mogen bedanken voor het verkleinen van de ozonlaag, dat zijn Susan Solomon, Joseph Farman en Stephen Anderson.

Stiekem was het gat in de ozonlaag niet helemaal een gat. Het was een dun gedeelte waar ozon maar liefst 30 procent minder was geworden in nog geen tien jaar tijd. Geen wonder dus dat wetenschappers bang waren dat die ozonlaag best eens een langdurig project zou gaan worden, eentje waar eeuwen voor nodig was om ook maar enig herstel te zien.

Gelukkig bleek dat heel erg te veranderen, maar dat had niet gekund als we ons op aarde niet anders waren gaan gedragen: lees, als we op aarde die CFK’s niet hadden uitgeband. En: als de drie zojuist genoemde wetenschappers niet een lans hadden gebroken voor de toekomst van die ozonlaag.

UV-straling

De ozonlaag is zo belangrijk omdat die ervoor zorgt dat we niet al die UV-stralen van de zon in één keer op ons gezicht krijgen en levend verbranden, of kankers in ons lijf teweegbrengen. De ozonlaag heeft dus in zekere zin niet direct met klimaatverandering te maken, maar ook weer wel. Het gaat beide om emissies, om uitstoot, van gassen die we hier op aarde fabriceren. Alleen moet het verhaal over de ozonlaag een les zijn voor klimaatverandering. Immers bewijst dit het verhaal dat we als mensen door actie te ondernemen iets kunnen doen aan de teloorgang van aarde. Dan moeten alleen wel alle neuzen dezelfde kant op staan en op dit moment wijzen die nog iets teveel op de persoon zelf, in plaats van alles om ons heen.

Fotocredits: Caniceus

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over Duurzaam

2024 is hét jaar om te investeren in een thuisbatterij

Weet je hoeveel van de stroom die je zonnepanelen opwekken je zelf gebruikt? 30 procent. De rest gaat terug het net op.

Technology12.04.2024

2024 is hét jaar om te investeren in een thuisbatterij

En dit is waarom
135.000 voetstappen voor een duurzame boodschap in de sneeuw

Marketing12.04.2024

135.000 voetstappen voor een duurzame boodschap in de sneeuw

in de strijd tegen plastic
Het nieuwe plastic-alternatief komt van dit verrassende materiaal

Er wordt nog steeds volop gezocht naar alternatieven voor plastic. We hebben bijvoorbeeld in de supermarkt al geen weggooibordjes meer van plastic, maar alleen van karton. Weggooi-messen? Die zijn van hout. Bomen geven o...

Nieuws29.03.2024

Het nieuwe plastic-alternatief komt van dit verrassende materiaal

​Zonneplan gaat je zonnepanelen uitschakelen op piekmomenten

Zonneplan heeft iets nieuws bedacht om te zorgen dat het elektriciteitsnetwerk minder snel overbelast raakt: het schakel tijdelijk de omvormers van de zonnepanelen van klanten uit als het te veel wordt. Het gaat dan om d...

Nieuws22.03.2024

​Zonneplan gaat je zonnepanelen uitschakelen op piekmomenten

Benzine, diesel of elektriciteit: wat is milieuvriendelijker?

Vandaag de dag is een auto niet meer weg te denken uit onze wereld. En hoeveel problemen er ook aan verbonden zijn (files, brandstofprijzen, milieuschade, ongelukken, enzovoort), de mensheid blijft steeds meer nieuwe voe...

DC Business21.03.2024

Benzine, diesel of elektriciteit: wat is milieuvriendelijker?

Correlatie tussen prijs en milieuvriendelijkheid van brandstof in Nederland
​Nvidia maakt een tweede planeet aarde om levens te redden

Nvidia is bekend van chips, maar ook van intelligentie. Het heeft nu een tweede versie van aarde gecreëerd: een digitale tweeling, die kan laten zien hoe klimaatverandering eruitziet. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het...

Technology20.03.2024

​Nvidia maakt een tweede planeet aarde om levens te redden

Het gaat niet goed met het vertrouwen van Nederlanders in duurzaamheid

Volgens de nieuwste gegevens van de Sustainable Brand Index heeft het vertrouwen van Nederlanders in de duurzaamheid van bedrijven inmiddels een dieptepunt bereikt. In het onderzoek scoort Tony Chocolonely wederom als de...

Marketing16.03.2024

Het gaat niet goed met het vertrouwen van Nederlanders in duurzaamheid

Tony Chocolonely nog steeds op één
​Drones & AI helpen boeren bij het voldoen aan Europese milieuregels

Onderzoekers van Unmanned Valley, Greenport Duin- en Bollenstreek en NL Space Campus zijn erin geslaagd om een AI-model te ontwikkelen waarmee drones botrytis kunnen herkennen. Het model gebruikt kunstmatige intelligenti...

Nieuws07.03.2024

​Drones & AI helpen boeren bij het voldoen aan Europese milieuregels