Technology20.02.2024

​Awww: de kleinste ster ooit is ontdekt


En hij komt niet alleen...

Misschien heb je wel eens gehoord van dwergsterren. Wist je dat er ook sub-dwergsterren zijn? Diverse astronomen zijn tot de conclusie gekomen dat de kleinste ster ter wereld zo’n sub-dwergster is. Vergis je echter niet: die sterren mogen dan kleine puntjes in onze nachtelijke lucht lijken, de ster is zeven maal de grootte van aarde. In ieder geval is de rode dwergster EBLM J0555-57Ab niet meer de kleinste ster ooit gespot. Wel is die met 600 lichtjaar vanaf de aarde een stuk dichterbij.

TMTS J05626B

De ster heet TMTS J0526B en hij is kleiner dan Saturnus en Jupiter. In een persbericht is te lezen dat dit ukkie ongeveer 2.760 lichtjaren bij de aarde vandaan is. Ze spotten het hemellichaam met de Tsinghua University-Ma Huateng Telescope for Survey (TMTS), vandaar dat deze ster ook de ‘voornaam’ TMTS draagt.

Echter is dat sub-dwergsterretje niet het enige dat door de wetenschappers werd gespot. Ze denken ook meer te weten te zijn gekomen over de vorming van hete sub-dwergsterren. Chinese astronomen hebben twintig jaar geleden al gesteld dat kleine, lichtgewicht sterretjes zoals J0526B zijn gecreëerd door een massa-wisseling binnen een binair systeem. J0526B is namelijk niet alleen. Hij heeft die B aan het einde van zijn naam omdat er ook nog een A is.

Sterren dansen in de lucht

De wetenschappers spotten dat J0526 vele variaties in zijn felheid heeft, zeker vergeleken bij andere sterren. De A-versie is een wat grotere witte dwergster en de twee doen een soort dansje: elke 20 minuten doen ze een rondje om elkaar heen. Echter is A helemaal niet te zien als je direct kijkt, maar de zwaartekracht trekt daar zodanig hard aan die J0526B dat er geen twijfel mogelijk is dat daar nog een ster is. Normaliter zou B een cirkelvorm hebben, maar door de zwaartekracht van A is die helemaal misvormd naar een soort ovaal.

Een bijzondere vondst, want dit is nooit eerder waargenomen. Er is dus zeker reden om nog meer onderzoek te doen naar deze kleinste ster die we kennen, en zijn grote zus die we waarschijnlijk nooit ‘direct’ zullen zien met onze meet- en kijkapparatuur. Aan de andere kant zijn sterren vooral oud licht dat reist, dus of we dat überhaupt kunnen stellen over een ster kun je je afvragen.

Gevaar voor B?

In ieder geval kan de TMTS enorm veel sterren tegelijk bekijken: 27 miljoen sterren heeft hij al in de smiezen. Of er nog meer van dit soort dansende sterren zijn, dat moet haast wel. Eerder schreven we al over sterrenparen en het kannibalisme dat plaatsvindt. Zou J0526 daar ook toe in staat zijn? Het lijkt er wel op dat A daarmee bezig is, gezien de enorme zwaartekracht die het voortbrengt. Hopelijk hebben de wetenschappers nog genoeg tijd om meer onderzoek te doen naar deze bijzonder kleine ster.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Space

De Artemis-maanlanding is weer uitgesteld door NASA

De Artemis-maanlanding gaat in 2025 niet gebeuren, maar nu ook de ‘rondrit’ in de baan rond de maan niet meer.

Technology05.12.2024

De Artemis-maanlanding is weer uitgesteld door NASA

De maan lijkt weer een stukje verder weg
Zoek niet langer: het beste tv-haardvuur is hier

NASA heeft een acht uur durende loop gemaakt met een haard die bestaat uit brandende raketten.

Technology29.11.2024

Zoek niet langer: het beste tv-haardvuur is hier

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Weet je nog de James Webb-ruimtetelescoop die tijdens kerst 2022 werd gelanceerd? Wat is er nu veranderd, want we horen niet zoveel meer over James Webb?

Technology07.11.2024

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Het is inmiddels al een tijdje wat stiller rondom de maanmissies Artemis, maar nu is het Prada-pak onthuld.

Technology21.10.2024

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

et ruimtebedrijf schoot om ongeveer half 3 vanmiddag (Nederlandse tijd) Starship met de Super Heavy de ruimte in, om de twee vervolgens uit elkaar te laten gaan, waarna Super Heavy met de twee armen werd opgevangen.

Technology13.10.2024

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Een astronaut genaamd Matthew Dominick, die keek vanuit het raam van de Dragon Endeavour bekeek het Noorderlicht eens van de andere kant.

Technology10.10.2024

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Het is gedaan: de eerste ruimtewandeling door een privébedrijf en privépersoon is een feit. SpaceX kan over een succes spreken met Polaris Dawn.

Technology12.09.2024

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Verder lezen over Wetenschap

DeepMind introduceert GenCast: AI-Revolutie in weersvoorspellingen

DeepMind, het AI-onderzoeksbedrijf van Google, heeft GenCast gelanceerd: een geavanceerd AI-model dat niet alleen weersvoorspellingen naar een hoger niveau tilt, maar ook levens kan redden door sneller en nauwkeuriger extreme weersomstandigheden te voorspellen.

Technology05.12.2024

DeepMind introduceert GenCast: AI-Revolutie in weersvoorspellingen

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

NASA lanceert NASA AI Earth Copilot, waarmee je eigenlijk toegang krijgt tot NASA’s gigantische database aan informatie.

Online15.11.2024

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Weet je nog de James Webb-ruimtetelescoop die tijdens kerst 2022 werd gelanceerd? Wat is er nu veranderd, want we horen niet zoveel meer over James Webb?

Technology07.11.2024

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

De webshooters van Spider-Man kun je straks gewoon kopen. Niet die van de speelgoedwinkel die je zelf even later meer moet oprapen, maar zo goed als echte die 80 keer zijn eigen gewicht kan tillen.

Technology23.10.2024

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

De onvoorspelbaarheid zit hem in de extremen die extremer worden en korter op elkaar plaatsvinden. Hoe kunnen we erop anticiperen?

Nieuws10.10.2024

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Wraakporno richt de meeste schade aan in de eerste 48 uur. Dat is problematisch, want zo snel kun je het vaak niet offline laten halen.

Social Media09.10.2024

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen