Nieuws15.12.2022

Wat zijn microplastics en zijn ze gevaarlijk?


Microplastics. Het klinkt als iets heel wetenschappelijks, maar het zijn gewoon minuscule plastic deeltjes. Deeltjes die je soms niet eens met het blote oog kunt zien. Maar, guess what: ze zijn overal. Waar veel mensen denken dat plastic ‘een probleem van de oceaan’ is, is het toch wel iets groter dan dat. Het zit in je spullen, op je lijf en zelfs in je lijf. Toch helemaal niet zo’n ver-van-je-bed-show dus, die microplastics.

Microplastics zijn overal

Of het nu gaat om de vis die je ‘s avonds op je bord hebt, zelfs op het zout op de vis, de tandpasta waarmee je die vis vervolgens tussen je tanden vandaan poetst of de lippenstift die je op je lippen doet om je mond extra mooi te accentueren: in allemaal zitten microplastics. Maar, wat zijn het precies en hoe komen ze overal in terecht? We spreken van een microplastic wanneer het plastic stukje 5 millimeter of kleiner is en niet afbreekbaar is.

Ze ontstaan wanneer er een stuk plastic in de natuur belandt, maar bijvoorbeeld ook door slijtage van autobanden. Denk aan een plastic zakje dat via de wind bij je vandaan waait, snoeppapiertjes die achteloze tieners op straat gooien en natuurlijk de visnetten (zoals we hebben kunnen zien in Seaspiracy). Die stukjes vallen uiteen en worden zo steeds kleinere stukjes die op een gegeven moment nagenoeg niet met het blote oog te zien zijn. Daarnaast zitten microplastics bijvoorbeeld ook in synthetische kleding zoals polyester, acryl en nylon, die je in de was doet waarna ze zo met het waswater in het riool komen en uiteindelijk weer in de zee. Zo blijft het verspreid worden.

Plastic in je eten

Dan maar geen vis meer eten? Helaas is het niet alleen de oceaan en het leven in de oceaan die last heeft van de microplastics. Ze zitten ook in medicijnen, schoonmaakmiddelen, verf en bouwmateriaal, naast shampoo, make-up en tandpasta. En ze zijn onmogelijk te verwijderen: ze zitten overal, ze zijn klein en daardoor onverwijderbaar. Dieren gaan dood omdat hun buiken vol zitten met microplastics en mede daarom lijkt het een probleem te zijn: ‘ons’ voedsel gaat er ook van dood. Dan moet dat toch ook negatieve impact hebben op onszelf?

Microplastics heten niet altijd microplastics, want de cosmetische industrie worden het microbeads genoemd. Het voordeel daarvan is dat de microbeads vaak bekend zijn. Op onder andere de website (of in de app) Beat the Micro Bead kun je kijken of je cosmetica van microbeads is voorzien en deze eventueel links laten liggen. Of, als je het al hebt gekocht, in ieder geval zorgen dat je het goed weggooit en liever niet meer koopt om te zorgen dat je niet bijdraagt aan de plastic soup. Liever zelf kijken? Dat kan ook, soms staan microbeads op de verpakking vermeld of kun je ze vinden onder namen die ‘poly’ heten. Of kijk of een product NaTrue, demeter of Nordic Ecolabel: dat betekent namelijk dat er geen microbeads in het product zitten.

Waarom ze schadelijk kunnen zijn

Maar ja, is dat echt zo schadelijk? Daar wordt nog volop onderzoek naar gedaan. Zo zouden microplastics ervoor zorgen dat longweefsel niet groeit als er nylon microplastics in de longen aanwezig zijn en dat sommige immuuncellen van mensen er niet tegen opgewassen zijn. Microplastics kunnen via de wortels van planten zelfs onze planten binnendringen. Microplastics zwemmen ook rond in onze bloedbaan. Onnatuurlijke deeltjes vol weekmakers en stabilisators: dat wil je niet in je lijf hebben, zou je denken. Het kan naast invloed uitoefenen op het immuunsysteem ook effecten hebben op de hormonen in het lichaam. Tegelijkertijd is er tot nu toe geen onderzoek bekend waaruit blijkt dat het levensgevaarlijk is voor mensen.

Moet je nu meteen alles laten staan? Dat is geen beginnen aan: ze zitten zelfs in theezakjes. Uit onderzoek blijkt dat elke week minder dan 1 korreltje zout aan microplastics binnenkrijgt (0,0041mg), Het kan ook veel meer zijn: 1 op de 20 mensen schijnen 676 mg microplastics per week binnen te krijgen. Het kan wel zinvol zijn om te bedenken wat je zoal eet en gebruikt: zitten er microplastics in? En: hoe kun je zelf zorgen dat microplastics zoveel mogelijk worden teruggedrongen?

Zelf doen

We weten nog niet helemaal hoe schadelijk ze zijn, maar tegelijkertijd weten we ook dat ze niet bepaald natuurlijk zijn. Probeer dus eens geen plastic zakje om een appel te doen in de supermarkt, koop geen synthetische kleding en neem je eigen beker mee naar de Starbucks. Gelukkig is er nog veel meer dat we kunnen doen om te zorgen dat het aantal microplastics in ieder geval niet groeit en groeit. Niet alles tegelijk, maar elke dag een beetje kan al helpen om die zoutkorrel steeds kleiner te maken.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over Duurzaam

VN komt met actieplan na weer een hitterecord

De Verenigde Naties komt nu zelfs met een ‘call to action’, een soort actieplan nu het merkt dat arbeiders vaker in de problemen komen door extreme hitte.

Nieuws26.07.2024

VN komt met actieplan na weer een hitterecord

Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee

Met steun van energieproducent RWE heeft het Nederlands-Noorse bedrijf SolarDuck haar Offshore Floating Photo-Voltaic (OFPV) platform geïnstalleerd - een op zee drijvend platform dat zonne-energie opwekt.

Nieuws04.07.2024

Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee

Zo denken Nederlandse datacenters energie te kunnen besparen

Vertegenwoordigers van de datacenters in Nederland hebben de koppen bij elkaar gestoken om energie te besparen.

Nieuws27.06.2024

Zo denken Nederlandse datacenters energie te kunnen besparen

Zonnepanelen lonen nog altijd

In een wereld waar duurzaamheid en energiebesparing steeds belangrijker worden, blijven zonnepanelen een populaire keuze voor huiseigenaren. De afschaffing van de salderingsregeling roept echter vragen op over de rendabiliteit van deze investering.

DC Business24.06.2024

Zonnepanelen lonen nog altijd

5 x waarom een goede verpakking telt bij webshops

Als je iets bij een kleine webwinkel bestelt, zeker als het een op papierwaren of cadeautjes toegespitste webshop is, dan weet je dat je vaak dat beetje extra kunt verwachten.

Online17.06.2024

5 x waarom een goede verpakking telt bij webshops

Zo haal je magnesium uit je voeding

Ben je wat meer aan het sporten, heb je last van je zenuwen of wil je gewoon bijdragen aan een goede gezondheid? Dan is magnesium uit voeding een essentieel mineraal om je lijf te helpen.

Lifestyle17.06.2024

Zo haal je magnesium uit je voeding

Huizen worden met speciaal energiecement een soort giga-accu’s

De knappe koppen van MIT hebben cement ontwikkeld dat vol energie zit. Hiermee maak je in één keer een giga-accu van je woning.

Technology14.06.2024

Huizen worden met speciaal energiecement een soort giga-accu’s

Terugleverkosten bij zonnepanelen: zo verminder je ze

De slimste manier om je terugleverkosten laag te houden, is door zoveel mogelijk van je eigen energie zelf te gebruiken. Wat je immers zelf gebruikt, hoef je niet terug te leveren. En kost je dus niets extra’s. Zo houd je grip op je energierekening.

Technology13.06.2024

Terugleverkosten bij zonnepanelen: zo verminder je ze

Houd je energierekening laag