Op naar de stembus. Op 29 oktober is het zover, dan kun je je stem uitbrengen op de politieke partij of zelfs specifiek politicus die dezelfde dingen belangrijk vindt als jij. Misschien was je niet van plan om te gaan stemmen, of heb je er nog vragen over: we beantwoorden vijf veelgestelde vragen over de verkiezingen.
Als je blanco stemt, dan vul je geen enkel vakje op het stembiljet in. Het uitbrengen van een blanco stem gaat gepaard met mythe, namelijk dat je stem dan naar de grootste partij zou gaan. Dat is niet zo. Een blanco stem heeft net als helemaal niet stemmen geen invloed op de zetelverdeling. Waarom je dan wel blanco zou stemmen? Omdat je dan wel meetelt in de opkomst van de verkiezingen. Het aantal blanco stemmen wordt afzonderlijk vermeld in de rapportage van de verkiezingen.
Zeker, als jij een stembiljet op de mat hebt ontvangen dat aan jou geadresseerd is, dan kun je iemand anders voor je laten stemmen. Let wel op dat er een kopie van jouw paspoort of identiteitsbewijs moet worden overlegd (al mag dat tegenwoordig ook via smartphone). Daarnaast moet je zorgen dat je de achterkant van je stembiljet invult en ondertekent en de persoon die voor jou gaat stemmen dat ook doet. Let wel, die persoon mag alleen voor jou stemmen op het moment dat hij of zij zelf ook gaat stemmen.
Uiteraard. Elke stem heeft zin en door op een kleien partij te stemmen laat je zien welke inhoud en overtuiging voor jou belangrijk zijn. Kleine partijen zijn vaak heel goed in staat om het debat te beinvloeden en kunnen ook met weinig zetels toch allerlei onderwerpen op de politieke agenda zetten. Een goed voorbeeld hiervan zijn de begindagen van de Partij voor de Dieren: hoe klein ze ook waren, ze bleven maar met punten komen, soms tot ergernis van andere politieke partijen.
Je zou denken dat het een heel logische oplossing is om te stemmen met je DigiD: dat is immers de manier om jezelf bij de overheid te identificeren als het om de online wereld gaat. Echter is het stemgeheim hier de factor die roet in het eten gooit: bij DigiD gaat het juist om identificatie, terwijl bij stemmen juist veel meer anonimiteit komt kijken. Ook moet het controleerbaar zijn dat iemand maar een keer stemt en dat werkt beter in een fysiek stemlokaal, stelt de overheid. Het brengt ook bepaalde beveiligingsrisico’s met zich mee, naast dat iemand van je huishouden zich enorm kan bemoeien en je misschien zelfs onder druk kan zetten bij het stemmen: dat zijn ook dingen die worden voorkomen door fysiek en op papier te stemmen.
Veel mensen zeggen: ik ga niet voor de partij kiezen waar ik het meest achtersta, ik ga strategisch stemmen. Toch heeft het bij de Tweede Kamerverkiezingen niet altijd heel veel zin, omdat elke stem even zwaar telt en er ook geen kiesdrempel is. Maar denk je dat de partij waar jij op gaat stemmen het misschien niet redt, dan kun je hiermee wel zorgen dat je stem niet ‘verloren’ gaat. Ook als je wil dat een bepaalde partij het grootst wordt, dan is het slim om strategisch te stemmen als je wil dat een bepaald persoon premier wordt.
Deze woensdag heb jij de kans om je stemrecht uit te oefenen, nu weet je er in ieder geval wat meer over.
