Technology06.12.2023

​Kernfusie: de grootste kernfusiereactor staat aan, en nu?


De Japanse plaats Naka heeft een wereldprimeur: daar staat sinds kort de meest moderne kernfusiereactor ter wereld. De reactor, JT-60SA, is een samenwerking tussen de EU en Japan en moet uiteindelijk misschien wel het begin worden van een heel nieuw tijdperk op het gebied van energie.

Kernfusie

Om te weten waarom dit gebouw zo bijzonder is, moet je weten hoe kernfusie in elkaar zit. Nu zullen we niet in de details treden (want eerlijk is eerlijk, dat kunnen we zelf ook niet), maar het idee is dat er twee atoomkernen zijn. De atoomkern is het centrum van een atoom, bestaande uit twee soorten nucleonen: een positief geladen proton en een neutrale neutron. Die twee atoomkernen worden bij kernfusie samengesmolten (gefuseerd dus). Zo creëer je niet alleen één zware kern, er komt een flinke hoeveelheid energie bij vrij.

Dat fuseren van die kernen is niet makkelijk. Het vergt een grote hoeveelheid druk en extreem hoge temperaturen: 200 miljoen graden Celsius heet. Het is dus enorm gevaarlijk. Het is echter nodig om die fusie voor elkaar te boksen. Het klinkt allemaal spannend, maar het is uiteindelijk een van de meest schone manieren om energie te creëren, menen wetenschappers. Dat is vooral omdat er geen broeikassen vrijkomen. Dat is bovendien niet het enige: het zijn ook de ingrediënten die ervoor nodig zijn: water en lithium. Dit is beiden nog duizenden jaren beschikbaar op aarde.

JT-60SA

JT-60SA heeft dit jaar al wat laten zien, maar er is nog niet gezegd wat de uitkomsten van de eerste experimenten zijn. De mensen van JT-60SA moeten hoe dan ook aan de bak, want ze moeten mogelijk maken wat tot dusver niet is gelukt. Dat is namelijk zorgen dat er zowel een grote hitte is, als een lange periode waarin die fusie kan plaatsvinden. Er zijn andere organisaties die het hebben geprobeerd, maar ofwel de temperatuur was niet hoog genoeg, of de tijd dat er kon worden gefuseerd was te kort. De kans dat het de Japanners lukt is heel klein: vooral die tijdsperiode is lastig, maar het kan wel bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek om dichterbij die oplossing te komen.

Ondertussen zijn er namelijk meerdere projecten bezig om kernfusie mogelijk te maken. Zo ook door het grote internationale fusie-experiment ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor), waaraan onder andere Japan, Rusland, de EU en China meedoen. Een vrij bijzonder gezelschap, maar dat mag de wetenschappelijke pret niet drukken. Voordat het echter echt zover is, zitten we waarschijnlijk alweer in het jaar 2035: de verwachting is dat de ITER dan 500 megawatt zal produceren. Die reactor komt echter niet in Azië te staan, maar wordt momenteel gebouwd in Cadarache, een plaats in Zuid-Frankrijk. Zou het ITER straks wel lukken? Kernfusie is, net als de ruimtewetenschap, een project van de lange adem, maar in ieder geval lijken we dankzij Japan weer een teugje te kunnen nemen.

.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Verder lezen over Onderzoek

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Deze week is in Brussel de eerste Factcheck-marathon van de Lage Landen van start gegaan. Pointer (KRO-NCRV) gaat samen met 6 redacties 10 dagen lang beweringen van politici controleren. Naast partner AD doen dit keer 5 Belgische partijen mee: VRT, RTBF, Factcheck Vlaanderen, Knack en deCheckers.

Nieuws27.05.2024

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Google: Nederlandse retailer blinkt uit in loyaliteit en marketing

Nederlandse retailers zijn goed in het binden van klanten aan hun merk en digitale marketing, maar schieten nog regelmatig tekort als het aankomt op SEO-optimalisatie en websiteprestatie.

Marketing06.05.2024

Google: Nederlandse retailer blinkt uit in loyaliteit en marketing

maar de website kan vaak beter
Twijfelen leidt gemiddeld genomen tot betere besluiten

Over twijfelaars wordt soms met een zekere minachting gesproken. Ze zouden dralen, nauwelijks doorpakken of niet durven te beslissen. Uit verschillende onderzoeken van de afgelopen jaren blijkt echter dat wij twijfelaars letterlijk het voordeel van de twijfel zouden moeten gunnen.

Online01.05.2024

Twijfelen leidt gemiddeld genomen tot betere besluiten

Dit is wat er gebeurt met microplastics die je eet en drinkt

Je eet ze niet bewust, maar je krijgt ze toch volop binnen: microplastics. Waar denk je dat die uiteindelijk terechtkomen? Ja, daar ook. Maar niet alleen daar...

Nieuws24.04.2024

Dit is wat er gebeurt met microplastics die je eet en drinkt

Het is niet wat je denkt
Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen

Uit onderzoek blijkt dat veel mensen zich zorgen maken over nepnieuws in het kader van verkiezingen. Iets wat veel voorkomt op social media.

Social Media23.04.2024

Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen

Neemt de interesse in elektrische auto’s af? [Infographic]

De interesse in elektrisch rijden is aan het dalen. Voor het eerst in jaren is de groep die niet (28%) van plan is elektrisch te gaan rijden, groter dan de groep die dit binnen vijf jaar wel (27%) van plan is.

Automotive17.04.2024

Neemt de interesse in elektrische auto’s af? [Infographic]

ANWB zegt van wel
​Sommige mensen zien de wereld echt in een andere framerate

Wetenschappelijk onderzoek bewijst dat sommige mensen de wereld echt in een andere framerate zien. Het zou specifiek bij gamers zelfs een kleine voorsprong geven, stellen de onderzoekers.

Nieuws03.04.2024

​Sommige mensen zien de wereld echt in een andere framerate

Sneller zien
Pacemaker-batterijen nooit meer vervangen dankzij je eigen lijf

Als je een pacemaker hebt, dan ben je niet na één operatie klaar. Je moet regelmatig opnieuw onder het mes, namelijk om de batterij van het essentiële apparaat te vervangen. Daar komt in de toekomst mogelijk veranderi...

Technology01.04.2024

Pacemaker-batterijen nooit meer vervangen dankzij je eigen lijf

Verder lezen over Wetenschap

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe

Het is een eeuwenoud cliché dat je goed moet slapen, maar net als dat beweging essentieel is, is slaap dat absoluut ook.

Nieuws24.07.2024

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren

Nu is dat vooral omdat een kunstenaar dit eist, maar wist je dat een wit dak bijvoorbeeld echt een verschil maakt in temperatuur?

Nieuws05.07.2024

Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren

Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?

Er zijn dan minder ongelukken en je komt sneller op je bestemming aan met een zelfrijdende auto. Klopt dat?

Automotive20.06.2024

Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?

We hebben geen idee wanneer we met een robot praten

Jij denkt dat je op de chat de robot er altijd uitpikt? Vergeet het maar, we blijken gesprekken te hebben met robots zonder dat we het weten.

Online20.06.2024

We hebben geen idee wanneer we met een robot praten

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Voyager 1 is weer helemaal up and running nadat de knappe koppen van NASA het op tientallen miljarden kilometers hebben gefikst.

Technology17.06.2024

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

Er is meer onderzoek nodig naar het menselijk lichaam in de ruimte en ruimtetoerisme. Maar in hoeverre mag je dat verwachten?

Technology14.06.2024

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

De kern van de aarde remt af

De kern van de aarde doet het steeds wat rustiger aan. Hoe beïnvloedt dat ons? En: hoe weten wetenschappers dit?

Nieuws13.06.2024

De kern van de aarde remt af