21st century skills: Wat moet de product owner weten en kunnen?

21st century skills: Wat moet de product owner weten en kunnen?

Vorig artikel Volgend artikel

De wereld verandert sneller dan ooit tevoren. Dit betekent voor professionals dat ze zich moeten aanpassen. De benodigde vaardigheden voor succes in de 21ste eeuw worden ook wel de ‘21st century skills’ genoemd. In dit artikel leggen we uit wat deze skills precies zijn en welke een belangrijke rol spelen voor projectmanagers en product owners.

Wat zijn de 21st century skills?

De 21st century skills is een lijst met competenties die belangrijk zijn om als werkend mens goed te kunnen functioneren, nu en straks. Zie deze competenties als een cocktail van houding, gedrag, vaardigheden en kennis.

Deze lijst van vaardigheden wordt door een breed gamma van internationale organisaties (die samenwerken via de organisatie 'P21') gezien als dé lijst van persoonlijke en academische vaardigheden om in het werkveld van de 21e eeuw succesvol te kunnen zijn.

Voor product owners en projectmanagers zijn de volgende 11 skills het meest relevant.

Kritisch denken

Het beoordelen of analyseren van data of informatie en daar zelf een oordeel, conclusie of taak aan kunnen verbinden, zonder dat het ingefluisterd moet worden. Het raakt daarmee een stukje eigenaarschap nemen, een competentie die we vaker in deze lijst terug zien komen.

Creatief denken

Het vermogen om nieuwe ideeën te bedenken waarmee problemen opgelost kunnen worden. ‘Nieuw’ is in deze context niet altijd een leeg blaadje, het kan ook het toepassen van een oplossing in scenario B zijn dat eerder goed werkte in scenario A (bijvoorbeeld een andere sector), of een samenvoeging van twee bestaande concepten.

Probleem oplossen

Termen als ‘brandjes blussen’, ‘troubleshooting’, ‘fiksen’ en ‘regelen’ zijn aan de orde van de dag in bijna ieder bedrijf. Het oplossen van een probleem bestaat uit alle stapjes die zitten tussen het erkennen van een probleem tot aan het scenario dat het probleem niet meer bestaat of op een andere manier is afgezwakt. Wederom wordt oplossingsgericht denken gestimuleerd door teamleden een stukje eigenaarschap te geven.

‘Computational thinking’

De letterlijke vertaling is ‘denken als een computer’, maar dat is volgens ons niet de strekking. Een probleem vormgeven op een bepaalde manier, waardoor het vervolgens met techniek kan worden opgelost, dekt de lading beter.

Mediawijsheid

Het vermogen om (digitale) media te consumeren, interpreteren op een kritische manier &om media te maken en/of te distribueren. Zeer relevant voor de tijd waar we nu in leven. Het internet was ooit bedoelt als een oneindige bron van informatie, maar nu lijkt het tegenovergestelde soms eerder waar. Met al het ‘fake news’ en ‘click bait’ is het makkelijk om jezelf te verliezen en niet meer te herkennen welke informatie betrouwbaar is en welke niet.

Digitale vaardigheden

De lat voor digitale vaardigheden komt steeds hoger te liggen. In de tijd van floppydisks was er minder nodig om digi-vaardig te zijn dan in 2022. Wij zien het als de skills om zelfstandig te kunnen werken met technologische hulpmiddelen en de applicaties die op dat hulpmiddel aanwezig zijn.

Informatievaardigheden

Hoe goed kan je data en/of informatie zoeken, vinden, interpreteren en verwerken? Niet alleen online, maar ook offline. Het verschil tussen data en informatie is dat wij data zien als het belangrijkste ingrediënt van informatie. Data moet worden geïnterpreteerd om er informatie van te maken. Vandaar dat het niet gek is dat de vraag naar data-analisten in uiteenlopende branches steeds groter wordt.

Communiceren

Op school leerden we dat communicatie het proces is waarbij iemand informatie overdraagt van A naar B. In een wereld waar communicatie steeds vaker via ‘appjes’ en ‘mailtjes’ gaat, is het belangrijk dat we onze manier van communicatie hierop aanpassen. Een bericht als tekst versturen zorgt ervoor dat het haar toon verliest en de intentie achter het bericht soms niet duidelijk is. Tegelijkertijd communiceren mensen nu zoveel digitaal dat een ‘normaal gesprek’ voeren minder vaak plaatsvind dan voorheen.

Samenwerken

Hoewel thuiswerken de norm lijkt te worden, is het onvermijdelijk dat je binnen een organisatie met collega’s samen moet werken om een groter doel te behalen. Hierbij is het belangrijk dat in een snel veranderende wereld teamleden leren accepteren dat niet iedereen dezelfde meningen of manieren van werken delen, maar je toch samen tot een oplossing moet komen.

Sociale en culturele vaardigheden

Hoe goed ben je in de (non)verbale interactie met anderen? En hoeveel blijft daarvan over als de ander op etnisch of sociaal niveau verschilt van jou? Of er andere waarden op na houdt? Dat bepaalt je sociale en culture vaardigheden. In een wereld waar veel werk wordt uitbesteed aan landen als India of Oost-Europa, is het belangrijk om te leren hoe je succesvol bent met teamleden uit verschillende culturen.

Zelfregulering

Hier staat het woord ‘zelf’ centraal. In welke mate kan je zelfstandig denken en handelen en daarvoor ook verantwoordelijkheid nemen in een bepaalde situatie? Ons favoriete woord is ‘ownership’ en daar zit een hele grote overlap in met zelfregulering.

21st-century-skills

Welke skills zijn het belangrijkst voor de product owner?

In de tweede helft van 2021 hebben we een kwantitatief onderzoek uitgevoerd onder 1.000+ product owners in Nederland. Het was daarmee het eerste grote kwantitatieve onderzoek onder deze snelgroeiende beroepsgroep.

We vroegen de product owners in het onderzoek welke 21st century skills ze het belangrijkst vinden in de uitvoering van hun werk.

85% van de stemmen ging naar één van de volgende 5:

  1. Communiceren
  2. Samenwerken
  3. Problemen oplossen
  4. Kritisch denken
  5. Creatief denken

De organisatie achter de 21 century skills benoemde eerder een kernlijst, die ze ‘the 4 C’s’ noemden. In hun ogen waren dit de 4 meest belangrijke in de lijst. Die 4 (Communicate, Collaberate, Critical thinking, Creativity) komen ook nu terug. De lijst wordt gecompleteerd met de vaardigheid om problemen op te lossen.

Vanuit onze ervaring en samenwerking met honderden product owners en bedrijven zien we een enorme overlap tussen de objectieve onderzoeksdata en ons eigen onderbuikgevoel.

Verbinden

In onze ogen is een product owner vooral in staat om mensen te verbinden met elkaar om zo samen de problemen op te lossen. Het behoeft geen betoog dat communicatie hierin het toverwoord is. Kritisch en creatief denken zijn noodzakelijk omdat de product owner vanuit zijn/haar rol wordt geacht input te verzamelen vanuit alle stakeholders, om vervolgens gewogen beslissingen te nemen over de doorontwikkeling van de dienst of het product.

In ons onderzoek werd dit nog een keer bevestigd; 44% ziet stakeholder management als belangrijkste taak en nog eens 31% vond samenwerking met de opdrachtgever of het (project- of SCRUM) team het belangrijkste.

Stakeholder management

Uit ons onderzoek blijkt dat 40% van de product owners doorgroeit vanuit een andere functie. Bij deze groep zien we dat hun grootste uitdaging ligt rond stakeholder management. Zo lukt het ze vaak niet om voldoende aandacht te krijgen van de beslissers, hebben ze vaak veel moeite om (interne en externe) resources vrij te spelen – want de urgentie is onvoldoende aanwezig - en lukt het ze maar slecht om intern nieuwe paden te ontdekken waarlangs te bewegen.

De vaardigheden echt leren

Training en coaching kan zeer effectief zijn, maar mentorschap is minstens net zo belangrijk. Iedere starter heeft iemand nodig waar hij/zij naar op kan kijken. Iemand die het goede voorbeeld geeft en die (pro)actief het zetje in de juiste richting geeft. We zouden de leidinggevenden van deze product owners willen oproepen om deze taak heel serieus te nemen.

Hoe dit zich gaat ontwikkelen is giswerk. Wij zijn hoopvol dat met het maken van veilige ‘vlieguren’ het deze groep gaat helpen te stijgen in hun ‘business maturity’, waardoor ze gaandeweg deze set skills gaan ontwikkelen.

Samenvatting

Al sinds de jaren 80 is er een heldere lijst met wat we tegenwoordig moeten kunnen om goed te zijn in ons werk; de 21st century skills. Voor de product owner is dat een cocktail van communiceren, samenwerken, creativiteit en kritisch denken om samen problemen te vertalen naar oplossingen. Desondanks moeten we ons beseffen dat veel product owners de vlieguren en support missen om deze skills snel genoeg te ontwikkelen. Training en coaching zijn nuttig, maar intern mentorschap is minstens net zo belangrijk.

[Fotocredits - PAPALAH © Adobe Stock]
Jochem Nuij

Jochem Nuij is de eigenaar van Productowner.nl. In 2008 was hij voor het eerst verantwoordelijk voor het op tijd en binnen budget opleveren van een webshop. Sindsdien...

Reageren is uitgeschakeld omdat er geen cookies opgeslagen worden.

Cookies toestaan Meer informatie over cookies