Facebook treedt nauwelijks op tegen fake news en misbruik in kleine landen

Facebook treedt nauwelijks op tegen fake news en misbruik in kleine landen

Overheden en politici kunnen vrijuit fake accounts aanmaken en tegenstanders lastig vallen

Vorig artikel Volgend artikel

The Guardian heeft na een knap staaltje onderzoeksjournalistiek weten bloot te leggen dat facebook nog altijd niet alles doet om de verspreiding van fake news en het lastig vallen van gebruikers aan te pakken. Sterker nog, wereldwijd maken vooral politici en overheden in kleinere landen gebruik van een maas in de handhaving-policies van facebook om fake support voor hun standpunten en ideeën te creëren en tegenstanders lastig te vallen.

De krant kwam in het bezig van interne documenten en sprak met een voormalige datawetenschapper van facebook om de misstanden aan de kaak te stellen. Uit die gesprekken en documenten blijkt dat facebook slechts selectief optreedt tegen fake news en (politieke) pesterijen.

Aanpakken niet altijd ‘rendabel’

Het sociale netwerk is er vrijwel altijd als de kippen bij wanneer deze praktijken in grote, wereldnieuws genererende, landen zoals de VS, Korea en Taiwan, ontdekt worden, maar geeft vaak ‘niet thuis’ wanneer hetzelfde misbruik in, bijvoorbeeld, Afghanistan, Irak of Mexico, gepleegd wordt. De reden daarvoor? Optreden tegen misbruik dat niet of nauwelijks iemand interesseert kost wel geld, maar levert facebook niets op. Bovendien is de kans op reputatieschade in dat soort kleine markten nihil voor het sociale netwerk.

"Er wordt veel schade aangericht op Facebook waarop niet wordt gereageerd omdat het niet voldoende wordt beschouwd als een PR-risico voor Facebook," aldus Sophie Zhang, een voormalig data-wetenschapper van het sociale netwerk.

Maas in de policy

De maas in de policy die Zhang ontdekte betreft het gebruik van Pages om nep-volgers en -likes te creeren die vervolgens door politici en overheden gebruikt worden als populaire medestanders, onder andere om tegenstanders in diskrediet te brengen.

Hoewel Facebook mensen verbiedt om meer dan één account te gebruiken, kan iedereen wel meerdere Pages aanmaken. Die worden meestal gebruikt om bedrijven, liefdadigheidsinstellingen, non-profitorganisaties of andere organisaties te vertegenwoordigen, maar kunnen gemakkelijk worden aangepast zodat ze er uitzien als accounts van individuen.

Misbruik in kleinere landen

The Guardian noemt een voorbeeld uit Honduras. Daar maakten de beheerders van de facebook-pagina van de president – Juan Orlando Hernández, honderden ‘individueel ogende’ Pages die vervolgens allemaal berichten van de president gingen ‘liken’ om zo de indruk te wekken dat hij razend populair was. Daarbij moet je in ogenschouw nemen dat de verkiezing van Hernández in 2017 alom bekritiseerd werd vanwege (vermeende) fraude. Een ander voorbeeld is dat van Azerbeidzjan, waar de regeringspartij dummy Pages aanmaakte om zo de oppositie lastig te vallen en met fake news te ondermijnen.

Zhang: ‘Ik heb gefaald’

Saillant detail in dit hele verhaal is het feit dat Zhang een half jaar geleden door facebook ontslagen werd omdat ze haar werk niet goed zou doen. Zhang was op dat moment actief bij de integriteitscommissie van facebook die juist dit soort praktijken moest opsporen en ontmantelen. Echter, zo vertelt Zhang, werd met haar meldingen over het misbruik door voornamelijk kleinere overheden en politici nauwelijks iets gedaan. Het duurde bijna een jaar voordat de fake accounts in Honduras verwijderd werden en veertien maanden voordat de campagne in Azerbeidzjan aangepakt werd. Andere misstanden die Zhang ontdekte, onder andere in Bolivia en Albanië werden zelfs helemaal ongemoeid gelaten.

Nog een saillant detail. Zhang weigerde de aangeboden ontslagvergoeding van 64.000 dollar. Zo’n vergoeding gaat meestal gepaard met het ondertekenen van een overeenkomst dat je niets naars of belastends over je ex-werkgever mag zeggen of publiceren. Zhang besloot dat echter wel te willen doen. "Ik kwam bij facebook omdat ik de hoop had dergelijke problemen van binnenuit de organisatie op te lossen. Ik maak het nu openbaar omdat ik in die oorspronkelijke opzet gefaald heb", aldus Zhang

Reactie facebook

Facebook beroept zich in een reactie op de grote hoeveelheid fraude- en misbruik meldingen en dat het bedrijf de capaciteit ontbeert om overal even snel op te acteren. Daarom wordt gefocussed op de grote, spraakmakende, incidenten. Op zich valt daar wel wat voor te zeggen natuurlijk, maar volgens Zhang spelen er dus ook andere (commerciële) belangen mee.

Overigens distantieert facebook zich in een statement van de uitspraken van Zhang. “We zijn het fundamenteel niet eens met de karakterisering van mevrouw Zhang van onze prioriteiten en inspanningen om misbruik op ons platform uit te bannen. We gaan agressief achter misbruik aan over de hele wereld en hebben gespecialiseerde teams die zich op dit werk richten", aldus facebook-woordvoerder Liz Bourgeois tegenover The Guardian.

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist,...

Reageren is uitgeschakeld omdat er geen cookies opgeslagen worden.

Cookies toestaan Meer informatie over cookies