Gaat het ooit lukken om nepnieuws in zijn geheel te verbannen?

Facebook maakte eerder deze week bekend 115 accounts te hebben geblokkeerd omdat die aan ‘buitenlandse entiteiten’ gelinkt zouden zijn. Twitter maakte van zijn kant bekend vorige week meer dan 10.000 bots te hebben verwijderd. Die berichten hadden gepost, ogenschijnlijk door Democraten gemaakt, waarin mensen opgeroepen werden om bij de tussentijdse verkiezingen in de VS niet te gaan stemmen.

Ondanks dat sociale media, maar ook journalisten en academici vaak grote middelen inzetten om de tsunami van nepnieuws tegen te gaan, wordt duidelijk dat sommigen er altijd in zullen slagen om dit systeem te snel af te zijn.

Van Facebook naar LinkedIn

Zo werd deze week ook duidelijk dat de boosdoeners in de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen hun actieterrein inmiddels verlegd hebben. Alle hypersensationele en valse posts plaatsen ze nu op het zakelijke netwerk LinkedIn.

Het verspreiden van misinformatie is een politiek wapen zo oud als de straat. Gebruikt door mensen die de waarheid willen verhullen of hun tegenstanders in diskrediet willen brengen. De Italiaanse Vijfsterrenbeweging van vice-premier Luigi Di Maio verspreidde deze week een filmpje waarin Jeroen Dijsselbloem, de voormalige voorzitter van de eurogroep, door een voice over valse uitspraken in de mond worden gelegd.

President Trump is een meester in het verspreiden van valse informatie en heeft verschillende politici rondom hem geïnspireerd om hetzelfde te doen. Menig internationaal leider draait zijn hand er dan ook niet voor om.

Trump Trap

Maar ook de media gaat zeker niet vrijuit en verspreiden steeds vaker informatie zonder die op haar waarheidsgehalte te controleren. In dat verband is er ook sprake van de ‘Trump Trap‘, een term die duidelijk moet maken dat de president gebruik maakt van de hem aangeboden rechtstreekse zendtijd om valse informatie te verspreiden, omdat hij weet dat het onmogelijk is in real time alles wat hij zegt op waarheidsgehalte te checken.

Datzelfde geldt ook voor Facebook en co die haat en ‘fake news’ verspreiden, maar niet de technologische oplossingen hebben om te voorkomen dat die berichten zich als een lopend vuurtje verspreiden.

2025

Het verspreiden van misinformatie is dus de norm geworden en mediabedrijven staan onder enorme druk om te controleren wat de machtshebbers zeggen, terwijl techbedrijven worden gepusht om real time alle valse berichtgeving tegen te houden.

Bloomberg voorspelde begin dit jaar dat in 2025 op het web niemand nog zal weten wat waar is en wat niet, en dat Facebook, Twitter en Google zoals we die nu kennen ophouden te bestaan.

Dus komt er een oplossing?

Of het ooit gaat lukken om fake news in zijn geheel te verbannen? Voorlopig lijkt het erop van niet. Maar wie weet komt er de komende jaren iemand met een ingenieuze oplossing voor dit steeds groter wordende probleem.

Duidelijk is dat de meeste mediabedrijven en vooral de sociale media onvoldoende gewapend zijn om deze dreiging in real time tegen te gaan. Mediakenners zien in de toekomst dan ook een cruciale rol weggelegd voor fact-checkers en het gerecht.

[Afbeelding © Chaiyawat – Adobe Stock]