​Technofobie of dreigende dystopie?

​Technofobie of dreigende dystopie?

Vorig artikel Volgend artikel

In China worden grote stappen gezet richting een maatschappij waarin burgers continu worden gevolgd, gemonitord en beoordeeld. Een sociale score moet ervoor zorgen dat men netjes wacht op het stoplicht, vaak op bezoek gaat bij familie en op tijd op het werk verschijnt. Overtredingen leveren strafpunten op en daarmee een lagere score waarmee je minder recht hebt op een goede baan of een appartement. Het is nu nog optioneel, maar in 2020 ontkomt de Chinese burger er niet meer aan. De Volkskrant schrijft in een artikel over de Chinese technologie dat wij, in het westen, nog ‘huiverig’ zijn qua technologische vooruitgang. Een opmerkelijke woordkeuze, want het suggereert dat China op het juiste pad zit en dat wij ‘nog’ niet durven. Onzin, want de ontwikkelingen in China zijn opvallend en laten weinig over van het begrip privacy zoals wij dat kennen en waar wij, met recht, veel waarde aan hechten. Ik vraag mij oprecht af of wij eenzelfde richting op gaan als China, en of het tijd is om ons tegen de ontwikkelingen te verzetten.

Totalitair en privacy-loos

In de pop-cultuur zijn samenlevingen zoals het toekomstige China huiveringwekkend beschreven. Voorbeelden te over, zoals 1984, Blade Runner, We en The Circle. Verhalen zoals deze beschrijven een bedrukkende maatschappij waarin technologie het dagelijks leven vormgeeft, wat resulteert in een totalitaire staat waarin een gebrek aan privacy en vrijheid realiteit wordt. Dystopische verhalen zoals deze spreken tot de verbeelding van een groot publiek, juist omdat er altijd een kern van waarheid en reële dreiging huist in de situatie die wordt geschetst. De situatie vandaag de dag is al beduidend anders dan de situatie van 20 jaar geleden. Anno 2018 kan iedereen met een smartphone elkaar filmen. Dit gebeurt ook al massaal met drones. Dit heeft al geleid tot een verschuiving in de privacy-grens van de moderne mens. We zijn er steeds meer aan gewend geraakt en hebben dat zelf niet per se door, tot het te ver gaat. Denk bijvoorbeeld aan de topless vrouw op de Amsterdamse Gay Pride. Een video van haar stond binnen no-time op het internet. Je kan je afvragen of ze daar rekening mee had moeten houden, maar feit blijft dat haar privacy geschonden is. Hoe vrij ben je dan nog in de moderne maatschappij?

Langzame verschuiving

Grenzen vervagen en normen verschuiven. Dat geeft voorgaand voorbeeld wel aan. Dit gaat echter zo geleidelijk dat men zich simpelweg op termijn aanpast aan de nieuwe normen en deze eigenlijk voor lief neemt. Is een individu überhaupt in staat zich te verzetten hiertegen? In China is dat zeker niet het geval. Burgers in China zijn niet in staat zich echt te verzetten tegen de snelheid waarmee de overheid en tech-bedrijven de maatschappij veranderen. Daar wordt de nieuwe norm opgelegd en misschien is dat ook waarom ‘wij in het westen’ zo ‘huiverig’ zijn. Ik durf wel te stellen dat onze samenleving langzaamaan steeds meer gaat lijken op zoals die in China nu realiteit wordt. Dat gaat zo langzaam dat we het misschien pas door hebben als het zover is. Ik ben benieuwd of er toch ergens een grens getrokken gaat worden of dat iedereen lijdzaam zijn nieuwe lot onder ogen zal zien.

Technofobie?

De Volkskrant suggereert dat wij huiverig zijn. Is er in het westen dan sprake van technofobie, de angst voor technologie en een gebrek aan vertrouwen? Integendeel. Ontwikkelingen gaan ook hier sneller dan de consument of burger zich aan weet te passen. We halen voice assistenten onze woonkamer binnen, nog voordat we er het nut van inzien. We filosoferen erop los over de toepassingen van blockchain en crypto’s, maar daar blijft het grotendeels bij. Moderne technologie heeft een tendens om ons leven makkelijker, productiever, zekerder en veiliger te maken. We gebruiken activity trackers om gezond te blijven en zijn als gevolg de hele dag aan het wandelen. Een moderne slaaf van de technologie.

Echt nuttige toepassingen van nieuwe technologieën worden vaak pas na het in de markt zetten duidelijk. Neem bijvoorbeeld Boston Dynamics. Dit bedrijf gaat binnenkort robothonden verkopen, meldt Nu.nl. In dit artikel staat letterlijk: “Het is niet duidelijk wat voor toepassingen het bedrijf precies op het oog heeft.” Toch hebben we er allerlei verwachtingen van en wordt het toegejuicht. Ik hoop maar dat mensen de Black Mirror aflevering hebben gezien waarin precies zo’n hond in actie komt. Om terug te komen tot de kern: er is geen sprake van technofobie in het westen. En ik sluit ook zeker niet uit dat wij een Chinese realiteit tegemoet gaan. Ik ben benieuwd hoe jij daar tegen aankijkt. Wordt het tijd om in opstand te komen en grenzen te trekken? Of zie jij ook voornamelijk voordelen in de technologische vooruitgang?

Deze blogpost is geschreven door: Gosse de Reus, PR en Marketing consultant bij Marcommit.

[Afbeelding © Brian Jackson - Adobe Stock]
Reageren is uitgeschakeld omdat er geen cookies opgeslagen worden.

Cookies toestaan Meer informatie over cookies