Nieuws18.08.2022

Negatieve waterstand in de Rijn bij Emmerich, hoe dan?


Kunnen we straks 'wadlopen' van oever naar oever?

Dat het droog is, hoef ik jullie niet te vertellen. De natuur kampt al maanden met een enorm tekort aan regenwater. Sinds begin deze maand heeft het Management Team Watertekorten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zelfs een ‘nationaal feitelijk watertekort’ afgekondigd. De foto’s van kurkdroge velden en extreem lage waterstand in rivieren zoals de Maas en de Rijn kennen we inmiddels wel. Maar deze week is waterstand van de Rijn bij Emmerich (vlak voordat de rivier Nederland bereikt) tot onder het nulpunt gedaald, naar -4 centimeter. Uhhm, hoe dan?

Rijn niet ‘leeg’ bij 0 centimeter

Je zou denken dat een negatieve waterstand betekent dat de Rijn bij Emmerich nu helemaal droog staat. Dat is echter niet het geval. De waterstand – Pegel in Duitsland – wordt namelijk gemeten in een ‘Pegelhaus’. Dat is een meethuis waar de waterstand bijgehouden wordt met een systeem dat gebaseerd is op de wet van de communicerende vaten. Omdat de bodem van de Rijn, zoals elke natuurlijk gevormde rivier, niet mooi glad en gelijkmatig is, wordt de 0-stand net boven de bodem bepaald.

Wanneer het dus zo extreem droog is als nu, kan het voorkomen dat het waterpijl tot onder dat meetpunt daalt. Tot nu toe was dat alleen een theoretische gebeurtenis. Sinds het begin van de metingen, eind 18e eeuw, is het in de praktijk namelijk nog nooit voorgekomen dat in de Rijn een negatieve ‘Pegelstand’ gemeten is. Tot nu toe was de laagste stand ooit gemeten +7 centimeter, op 30 oktober 2018.

Straks ‘wadlopen’ in de Maas en Rijn?

In de winter hoorde ik als kind al de verhalen van compleet dichtgevroren rivieren tijdens strenge winters in de jaren 40, 50 en 60. Je kon toen dus de Rijn of Maas oversteken zonder te hoeven zwemmen. Kunnen we dat straks ook weer doen? En dan niet omdat ze dichtgevroren zijn, maar omdat de waterstand zo laag is dat je min of meer naar de overkant kunt ‘wadlopen’?

Die kans is echter heel gering, aangezien de rivieren ook bij een waterstand van 0 centimeter altijd nog een vaargeul hebben van minimaal 2 meter diepte hebben. Dat is althans de theorie, want zakt de waterstand nog verder, dan kunnen de meeste basketballers en andere mensen van 2 meter al bijna zonder snorkel lopend de overkant bereiken.

Lopen `in` de Maas bij Grevenbicht
Lopen `in` de Maas bij Grevenbicht
Op sommige plekken kun je al bijna zonder natte voeten de Maas oversteken.
Op sommige plekken kun je al bijna zonder natte voeten de Maas oversteken.

Al zes maanden nauwelijks regen

Zelf heb ik vorige week ook al eens langs, of eigenlijk ín de Maas bij Grevenbicht (Limburg) en Rijn bij Sankt Goarshausen (Duitsland) gelopen (foto’s hierboven). En de regenmeter van mijn eigen weerstation in Hoensbroek registreerde de afgelopen zes (!) maanden slechts 140 millimeter regen. Dat is amper een derde van wat er normaal in die periode valt, volgens het langjarig gemiddelde (1991 – 2020).

Ron Smeets

Ron verdiende zijn sporen in de Telecom als Mobile Cowboy. Na bijna 15 jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging als zelfstandig freelance journalist, blogger en tekstschrijver. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. De Mobile Cowboys is back! Met lasso en zweep in de aanslag om de ingeslapen telecommarkt weer eens goed wakker te schudden en met scherp te schieten!

Verder lezen over Wetenschap

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe

Het is een eeuwenoud cliché dat je goed moet slapen, maar net als dat beweging essentieel is, is slaap dat absoluut ook.

Nieuws24.07.2024

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren

Nu is dat vooral omdat een kunstenaar dit eist, maar wist je dat een wit dak bijvoorbeeld echt een verschil maakt in temperatuur?

Nieuws05.07.2024

Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren

Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?

Er zijn dan minder ongelukken en je komt sneller op je bestemming aan met een zelfrijdende auto. Klopt dat?

Automotive20.06.2024

Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?

We hebben geen idee wanneer we met een robot praten

Jij denkt dat je op de chat de robot er altijd uitpikt? Vergeet het maar, we blijken gesprekken te hebben met robots zonder dat we het weten.

Online20.06.2024

We hebben geen idee wanneer we met een robot praten

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Voyager 1 is weer helemaal up and running nadat de knappe koppen van NASA het op tientallen miljarden kilometers hebben gefikst.

Technology17.06.2024

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

Er is meer onderzoek nodig naar het menselijk lichaam in de ruimte en ruimtetoerisme. Maar in hoeverre mag je dat verwachten?

Technology14.06.2024

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

De kern van de aarde remt af

De kern van de aarde doet het steeds wat rustiger aan. Hoe beïnvloedt dat ons? En: hoe weten wetenschappers dit?

Nieuws13.06.2024

De kern van de aarde remt af