Nieuws05.03.2024

​Wat hebben we eigenlijk aan Antarctica?


Antarctica: erheen reizen is al een flink karwei, waardoor maar weinig mensen het ondernemen. Dat het er ook nog eens heel erg koud is, maakt het ook niet een favoriete reisbestemming. Toch zijn er wel degelijk mensen die op de Zuidpool wonen, al zijn dat wel vaak onderzoekers. Wat hebben we eigenlijk aan Antarctica?

Antarctica

Antarctica lijkt een plek waar je eigenlijk weinig mee kunt: er zijn weinig dieren (walvissen, pinguïns en zeehonden), het is er constant koud, er zijn maar een paar plantensoorten (wat gras, mos en een anjer) en er valt weinig te halen. Zou je denken. Er wordt namelijk wel degelijk veel gedaan in Antarctica waar we over de hele wereld profijt van hebben. Antarctica (Grieks voor ‘tegenover het noorden’) is groot, maar wel het een-na-kleinste continent: 14 miljoen vierkante kilometer, wat het groter maakt dan Australië, maar verder kleiner dan de rest. Wel is het vergeleken bij andere continenten het meest afwijkende continent. Niet alleen wonen er weinig mensen, het is ook volledig bedekt met een ijskap van gemiddeld 2200 meter dik. 90 procent van het ijs op Aarde is te vinden op Antarctica.

Dit maakt het geen warme bestemming: op sommige plekken is het wel -90 graden Celsius en dat maakt het voor mensen onbewoonbaar. Het waait er ook constant vrij hard (gemiddeld 70,2 kilometer per uur wind). Het is dan ook het koudste gebied op onze planeet. Vrij recent heeft het werelddeel een nieuw warmterecord behaalt: 18,3 graden Celsius, maar dat komt zelden voor. Wel blijkt ook Antarctica tekenen te vertonen van klimaatveranderen: het KNMI stelt dat het jaargemiddelde van -55 graden langzaam maar zeker verhoogt. Op dit moment is dat 0,1 graden per 10 jaar en dat komt vooral door het warmere zeewater. Die opwarming zorg in het midden van het continent voor meer neerslag en de aangroei van meer ijs, terwijl het aan de randen juist toont dat het ijs smelt. En dat smeltende ijs merken wij ook: de zeespiegel stijgt er een meter door. Hoe snel het gaat, dat is onbekend.

Onderzoekers op de Zuidpool

De mens op Antarctica is eigenlijk altijd een onderzoeker of een toerist. In 1897 werd er voor het eerst overwinterd op het continent en wel door een aantal Belgische onderzoekers met de Belgica. Daarna waren er diverse expedities, maar uiteindelijk is het land geclaimd door Argentinië, Australië, Chili, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, Noorwegen en Groot-Britannië. Rusland wil ook nog steeds land opeisen, maar dit wordt door veel landen helemaal niet erkend. China lijkt ook vrij extreem te bouwen op het ijs. Er is echter een Anarctisch Verdrag dat betekent dat iedereen actief mag zijn in het gebied, waardoor ook Belgen, Nederlanders en Amerikanen er naartoe kunnen gaan en onderzoek kunnen doen.

Maar wat levert dat onderzoek dan op? Volgens een Australische onderzoeker levert het continent de mensheid zo’n 167 miljard euro per jaar op, schrijven ze in Nature (via Scientias). Dat komt onder andere door de visserij en toerisme, maar ook door zaken die wat minder makkelijk meetbaar zijn. Denk aan het reflecteren van zonlicht om de aarde te koelen en het circuleren van het water, waardoor gezond water verspreid wordt. En heel cru gezegd: als Antartica helemaal zou smelten, dan zouden veel kuststeden overstromen, om over het deels onder zeeniveau levende Nederland maar te zwijgen. Utrecht aan Zee.

Wat levert Antarctica op?

Maar goed, hoe zit het precies met dat geld wat Antarctica oplevert? Het toerisme is ten eerste booming: in de jaren ‘90 kwamen er amper toeristen naar Antarctica: 8.000 per jaar, maar dat is nu al meer dan 100.000 per jaar ter waarde van 760 miljoen euro per jaar. Tandvis- en krillvangst zorgt voor 340 miljoen euro per jaar. De opgeslagen koolstof, het op peil houden van de zeespiegel en dat koelen met zonlicht zou wel 166 miljard euro per jaar opleveren. En dat is nog krap genomen, omdat andere zaken simpelweg echt niet goed te berekenen zijn, zoals het zorgen voor stromen in de zee. En, wat wij dan weer een beetje opmerkelijk vinden, het resultaat van al dat wetenschappelijk onderzoek wordt ook niet meegerekend. Nu is dat ook moeilijker te meten, maar de waarde van wetenschappelijke wijsheden die we dankzij Antarctica op andere plekken op de wereld kunnen toepassen moet gigantisch zijn.

We weten nu wat we economisch gezien aan Antarctica hebben, maar de waarde in hoe het onze wereld helpt voort te bestaan is dus nog veel groter, dankzij onder andere dat zorgen dat de oceaanstromen blijven gaan en ‘rijk’ water circuleren over onze aarde. Dus wat hebben we aan Antarctica? Veel, heel veel: maar hoeveel precies, dat blijft van onschatbare waarde.

Zuidpooldag! Hoe internet je op Antarctica?Airbnb stuurt vrijwilligers op wetenschappelijke onderzoeksmissie naar AntarcticaSmeltende ijskappen zijn een groter probleem dan gedacht
Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Deel dit artikel

Verder lezen over Duurzaam

VN komt met actieplan na weer een hitterecord

De Verenigde Naties komt nu zelfs met een ‘call to action’, een soort actieplan nu het merkt dat arbeiders vaker in de problemen komen door extreme hitte.

Nieuws26.07.2024

VN komt met actieplan na weer een hitterecord
Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee

Met steun van energieproducent RWE heeft het Nederlands-Noorse bedrijf SolarDuck haar Offshore Floating Photo-Voltaic (OFPV) platform geïnstalleerd - een op zee drijvend platform dat zonne-energie opwekt.

Nieuws04.07.2024

Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee
Zo denken Nederlandse datacenters energie te kunnen besparen

Vertegenwoordigers van de datacenters in Nederland hebben de koppen bij elkaar gestoken om energie te besparen.

Nieuws27.06.2024

Zo denken Nederlandse datacenters energie te kunnen besparen
Zonnepanelen lonen nog altijd

In een wereld waar duurzaamheid en energiebesparing steeds belangrijker worden, blijven zonnepanelen een populaire keuze voor huiseigenaren. De afschaffing van de salderingsregeling roept echter vragen op over de rendabiliteit van deze investering.

DC Business24.06.2024

Zonnepanelen lonen nog altijd
5 x waarom een goede verpakking telt bij webshops

Als je iets bij een kleine webwinkel bestelt, zeker als het een op papierwaren of cadeautjes toegespitste webshop is, dan weet je dat je vaak dat beetje extra kunt verwachten.

Online17.06.2024

5 x waarom een goede verpakking telt bij webshops
Zo haal je magnesium uit je voeding

Ben je wat meer aan het sporten, heb je last van je zenuwen of wil je gewoon bijdragen aan een goede gezondheid? Dan is magnesium uit voeding een essentieel mineraal om je lijf te helpen.

Lifestyle17.06.2024

Zo haal je magnesium uit je voeding
Huizen worden met speciaal energiecement een soort giga-accu’s

De knappe koppen van MIT hebben cement ontwikkeld dat vol energie zit. Hiermee maak je in één keer een giga-accu van je woning.

Technology14.06.2024

Huizen worden met speciaal energiecement een soort giga-accu’s
Terugleverkosten bij zonnepanelen: zo verminder je ze

De slimste manier om je terugleverkosten laag te houden, is door zoveel mogelijk van je eigen energie zelf te gebruiken. Wat je immers zelf gebruikt, hoef je niet terug te leveren. En kost je dus niets extra’s. Zo houd je grip op je energierekening.

Technology13.06.2024

Terugleverkosten bij zonnepanelen: zo verminder je ze

Houd je energierekening laag 

Verder lezen over Onderzoek

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Deze week is in Brussel de eerste Factcheck-marathon van de Lage Landen van start gegaan. Pointer (KRO-NCRV) gaat samen met 6 redacties 10 dagen lang beweringen van politici controleren. Naast partner AD doen dit keer 5 Belgische partijen mee: VRT, RTBF, Factcheck Vlaanderen, Knack en deCheckers.

Nieuws27.05.2024

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon
Google: Nederlandse retailer blinkt uit in loyaliteit en marketing

Nederlandse retailers zijn goed in het binden van klanten aan hun merk en digitale marketing, maar schieten nog regelmatig tekort als het aankomt op SEO-optimalisatie en websiteprestatie.

Marketing06.05.2024

Google: Nederlandse retailer blinkt uit in loyaliteit en marketing

maar de website kan vaak beter
Twijfelen leidt gemiddeld genomen tot betere besluiten

Over twijfelaars wordt soms met een zekere minachting gesproken. Ze zouden dralen, nauwelijks doorpakken of niet durven te beslissen. Uit verschillende onderzoeken van de afgelopen jaren blijkt echter dat wij twijfelaars letterlijk het voordeel van de twijfel zouden moeten gunnen.

Online01.05.2024

Twijfelen leidt gemiddeld genomen tot betere besluiten
Dit is wat er gebeurt met microplastics die je eet en drinkt

Je eet ze niet bewust, maar je krijgt ze toch volop binnen: microplastics. Waar denk je dat die uiteindelijk terechtkomen? Ja, daar ook. Maar niet alleen daar...

Nieuws24.04.2024

Dit is wat er gebeurt met microplastics die je eet en drinkt

Het is niet wat je denkt
Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen

Uit onderzoek blijkt dat veel mensen zich zorgen maken over nepnieuws in het kader van verkiezingen. Iets wat veel voorkomt op social media.

Social Media23.04.2024

Veel consumenten bezorgd om nepnieuws rondom verkiezingen
Neemt de interesse in elektrische auto’s af? [Infographic]

De interesse in elektrisch rijden is aan het dalen. Voor het eerst in jaren is de groep die niet (28%) van plan is elektrisch te gaan rijden, groter dan de groep die dit binnen vijf jaar wel (27%) van plan is.

Automotive17.04.2024

Neemt de interesse in elektrische auto’s af? [Infographic]

ANWB zegt van wel
​Sommige mensen zien de wereld echt in een andere framerate

Wetenschappelijk onderzoek bewijst dat sommige mensen de wereld echt in een andere framerate zien. Het zou specifiek bij gamers zelfs een kleine voorsprong geven, stellen de onderzoekers.

Nieuws03.04.2024

​Sommige mensen zien de wereld echt in een andere framerate

Sneller zien
Pacemaker-batterijen nooit meer vervangen dankzij je eigen lijf

Als je een pacemaker hebt, dan ben je niet na één operatie klaar. Je moet regelmatig opnieuw onder het mes, namelijk om de batterij van het essentiële apparaat te vervangen. Daar komt in de toekomst mogelijk veranderi...

Technology01.04.2024

Pacemaker-batterijen nooit meer vervangen dankzij je eigen lijf

Verder lezen over Wetenschap

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe

Het is een eeuwenoud cliché dat je goed moet slapen, maar net als dat beweging essentieel is, is slaap dat absoluut ook.

Nieuws24.07.2024

5 redenen waarom je goed moet slapen en 5 tips hoe
De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?
Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren

Nu is dat vooral omdat een kunstenaar dit eist, maar wist je dat een wit dak bijvoorbeeld echt een verschil maakt in temperatuur?

Nieuws05.07.2024

Witte daken zijn ruim een graad koeler dan andere kleuren
Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?

Er zijn dan minder ongelukken en je komt sneller op je bestemming aan met een zelfrijdende auto. Klopt dat?

Automotive20.06.2024

Zijn zelfrijdende auto’s inderdaad veiliger dan menselijke chauffeurs?
We hebben geen idee wanneer we met een robot praten

Jij denkt dat je op de chat de robot er altijd uitpikt? Vergeet het maar, we blijken gesprekken te hebben met robots zonder dat we het weten.

Online20.06.2024

We hebben geen idee wanneer we met een robot praten
NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder

Voyager 1 is weer helemaal up and running nadat de knappe koppen van NASA het op tientallen miljarden kilometers hebben gefikst.

Technology17.06.2024

NASA’s ruimtesonde Voyager 1 verricht een klein wonder
Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?

Er is meer onderzoek nodig naar het menselijk lichaam in de ruimte en ruimtetoerisme. Maar in hoeverre mag je dat verwachten?

Technology14.06.2024

Mag je van ruimtetoeristen verwachten dat ze aan onderzoek meedoen?
De kern van de aarde remt af

De kern van de aarde doet het steeds wat rustiger aan. Hoe beïnvloedt dat ons? En: hoe weten wetenschappers dit?

Nieuws13.06.2024

De kern van de aarde remt af