Patrick Smeets
Game-enthousiast, tech blogger en presentator. Was ooit rockster. Local celebrity in Limburg maar ziet graag veel van de wereld. Er zijn niet genoeg kattenGIFjes in de wereld.
XCOM is altijd al een strategie-serie geweest die het spelers niet makkelijk maakte: het eerste deel maakte het al mogelijk dat je na je allereerste gevecht maar beter opnieuw kon beginnen omdat al je soldaten gesneuveld waren. Dit laatste deel, het vervolg op de reboot van de serie Enemy Unknown uit 2012, gaat in dat opzicht terug naar de basis.
Niet alleen is het mechanisch een moeilijk, bij vlagen gemeen spel, ook het verhaal doet mee: de oorlog tegen de aliens is verloren, en nu is er slechts een groepje menselijke rebellen die het moeten opnemen tegen de buitenaardsen die de touwtjes stevig in handen hebben in de vorm van ADVENT, een organisatie die ook genetisch aan de slag is gegaan en hybride mens/aliens in zijn gelederen heeft. Maak je borst dus maar nat, want elke beurt, elk vakje dat je soldaten zich verplaatsen, elke schermutseling waar ze in terecht komen zou wel eens hun laatste kunnen zijn.
Als je Enemy Unknown hebt gespeeld weet je in de basis wat je kunt verwachten van XCOM 2. Jij een beurt, de aliens een beurt, en wie als laatste overblijft heeft gewonnen, als er tenminste (en dat gebeurt meer dan eerder) geen specifiek doel in het gevecht is benoemd. Die doelen brengen vaak ook als extra angel een tijdslimiet met zich mee; het betekent dat het saaie maar veilige ‘ik-schuif-twee-vakjes-op-en-zet-iedereen-op-overwatch-tot-de-aliens-bewegen’-strategie niet meer werkt. Je wordt gedwongen er relatief hard in te gaan, met alle gevolgen van dien en dan helpt het zelfs niet dat je nu als guerrilla-groep het slagveld opsneakt en dus onzichtbaar bent totdat het eerste schot gelost wordt of je gezien wordt door de aliens.
Want niet alleen zijn de aliens in grotere getale aanwezig en zijn er veel meer soorten om onmiddellijk van in de broek te schijten als je ze uit de fog of war ziet verschijnen (Vipers, Berserkers, Codexes en aloude favoriet Sectopods), de AI van de vijanden is ook nog steeds van het keihard afstraffen van verkeerde bewegingen. Sterker nog: ik kan me niet onttrekken aan het idee dat de game altijd nieuwe vijanden erbij gooit du moment dat je het er echt even niet bij kunt hebben, wat intens frustrerend kan zijn. Het zit echt nooit mee: de percentages die je ziet als je schiet kun je realistisch ook met een kwart verlagen, er is altijd een lucky shot van de aliens, ga zo maar door. Het houdt niet op.
De gevechten zijn echter maar de helft. Je moet tussen de bedrijven door wel ook zorgen dat het samengeraapte stel rebellen met het gepikte buitenaardse schip als basis de zaakjes geregeld krijgt. Dus moet er financiële hulp gezocht, contact met andere cellen gemaakt, onderzoek gedaan en bewapend worden. Het regelaspect van de game is ook grofweg hetzelfde als in Enemy Unknown, maar past thematisch eigenlijk een stuk beter nu.
Het blijft, zowel aan het front als erachter, wel de hele tijd struggelen. Je moet in beide gevallen altijd je prioriteiten stellen en hoewel je die tijdens de gevechten theoretisch zou kunnen ondervangen door veel te saven (al is elke arena waarin je vecht elke keer at random gegenereerd) moet je bij de keuze tussen nieuwe wapens, betere soldaten of een goed functionerende basis keiharde keuzes maken. Hoe je het ook probeert te draaien, je loopt altijd achter de feiten aan.
De opeens opduikende evenementen die je aandacht vragen moet je balanceren met de altijd aanwezige dreiging van het Avatar-project, dat je koste wat kost moet tegenhouden (want anders is het Game Over.) Niet alleen dat, je moet ook voor je personeel, geld en andere broodnodige zaken steeds aan de bak (het systeem van de satellieten uit het vorige deel die je automatisch draaiende hielden is er niet meer) en dus is het constant kiezen uit allerlei kwaden.
Hoe goed de balans ook is, je moet daar wel tegen kunnen en zeker je eerste run zal vies tegenvallen. Laat ik het zo zeggen: de kans dat je niet na een paar uur helemaal opnieuw begint is verdomde klein, tenminste niet als je enige kans van slagen wil hebben. Maar ja, dan komen we weer aan het beginpunt van de cirkel: XCOM is een serie die bekend staat om de ervaring die ik net beschrijf. Ontwikkelaar Firaxis heeft het boek niet herschreven, niet voor strategiegames, en niet voor XCOM. Alles in deze game is een verder uitgekristalliseerde versie van de vorige game en diens expansie en dat zal voor de meeste mensen prima zijn. Mijn grootste klacht? Dat er alleen maar een PC-versie is, want waarom deze prima met een controller te spelen game (nog) niet naar de Playstation en Xbox komt is me een compleet raadsel. Verder is er niet heel veel af te dingen op XCOM 2, zolang je geen (succesvolle) revolutie verwacht.