Martijn Steinpatz
Martijn Steinpatz schrijft al jaren over games en speelt ze nog veel langer. Wil meer dan alleen standaard artikelen schrijven.
Gamergate. De hashtag klinkt de lezer misschien bekend in de oren, voor veel gamers voelt het meer aan als een hard gelag. Iedereen probeert deze veenbrand op forums en social media met man en macht te blussen. Vandaag stellen we u voor aan een van de brandstichters: Anonymous.
Wat is Gamergate? Kort samengevat: een enorm uit de hand gelopen ruzie tussen hardcore gamers en progressievelingen over onder andere diversiteit en journalistieke ethiek. Online intimidatie wordt vooral in het eerste kamp niet geschuwd. Deze groep noemen we Gamergaters, we kennen hem ook als Anonymous.
(Voordat we beginnen: we hebben het hier niet over de hacktivist beweging. Naar ons weten heeft deze groepering niets met Gamergate te maken.
Lees overigens ook deel 1 van de serie)
De term komt van de website 4chan. Sinds de oprichting was het mogelijk om anoniem berichten op de imageboard te plaatsen. De post kwam dan op naam van ‘Anonymous’. Regels waren er nauwelijks, wat leidde tot een plek waar (bijna) alles kon worden gezegd én geupload.
Vooral
/b/ (het algemene forum) is berucht. Bovenaan de pagina wordt gewaarschuwd ‘alles als fictie en bedrog te beschouwen’. Gawker omschrijft het als een plek waar ‘mensen elkaar proberen te choqueren, entertainen en porno te ontfutselen’. Vooral het eerste hebben de /b/tards tot een kunstvorm verheven. Grof, kwetsend en racistisch taalgebruik is aan de orde van de dag.
Dit is overigens maar een deel van het verhaal. Naast
/b/, typische ‘nerd’ interesses, een politiek incorrect forum en erotische imageboards bestaan er platformen voor fotografie, mode, literatuur en zelfs homoseksuelen. De nieuwkomer zal 4chan verrassend divers vinden.
Wie de harde taal kan tolereren merkt dat sommige delen van 4chan open staan voor verschillende meningen en over zeer boeiende kennis beschikken. Op andere dagen kan de stemming echter compleet omslaan. Zoals tekenaar Ashleigh Briljant ooit zei:
‘my sources are unreliable but their information is fascinating’.
Anonyomous is een bom van tegenstrijdigheden. Bill ‘O Reilly en Michael Moore. Judge Dredd en Guy Fawkes. Anon redeneert, raast en trollt tegelijk. Dat maakt hem zeer lastig te plaatsen. Iedereen kan alles over hem schrijven, omdat er altijd één ‘Anon’ aan het profiel voldoet.
Als Anonymous echter als collectief ergens van overtuigd is dan zal je hem niet snel van het tegendeel kunnen overtuigen. Onder het motto
because none of us are as cruel as all of us gaan ze er keihard tegenin. Omdat het op anonieme basis is, wordt er extreem grove taal gebruikt. Het laatste is zo gebruikelijk op de ‘Chans’, dat het kwetsende ervan niet meer wordt gezien.
Groepsdenken komt vaker voor op forums, maar nergens is het zo extreem als op 4chan of een van de soortgelijke imageboards. En waar iedereen ongeremd en ongestraft alles mag zeggen, men elkaar regelmatig opjut/opnaait en supervisie meestal afwezig is volgen problemen al snel.
Zoals voor Zoe Quinn. Haar ex, Eron Gjoni, beschuldigde haar ervan een affaire te hebben met Kotaku journalist Nathan Grayson. Dat zou volgens Gjoni tot positieve kritieken voor Quinn’s game Depression Quest hebben geleid. Anonymous zou zijn ‘ingehuurd’ om Quinn aan te vallen, eerst vanuit 4chan later vanuit 8chan. Dat leidde uiteindelijk tot Gamergate.
Waarom ging Anon tot de aanval over? Het populaire verhaal luidt als volgt: decennialang bestond de games industrie voornamelijk uit jonge blanke mannen. Met de komst van de
Nintendo Wii kwam er echter een nieuwe type gamer bij: oma’s, tante’s, casuals. Jonge vrouwen waren er al, maar met de komst van mobiele games namen ook die in omvang toe.
Daarnaast zagen we de opkomst van de indie developer. Deze maakte meer artistiekere games, zonder de traditionele kenmerken van een AAA-game. Er kwamen daarom stemmen op om vrouwen en minderheden meer hoofdrollen in spellen te geven.
Dit was tegen het zere been van de hardcore gamer. Deze voelde zich bedreigd en besloot tot de aanval over te gaan. Hun ethische zorgen zijn, volgens
Gamasutra journalist Leigh Alexander, ‘gebaseerd op samenzweringstheorieën’. Collega Chris Ip noemt het zelfs ‘een voortzetting van de Amerikaanse Culture War’ door de Republikeinen.
Dit verhaal klopt tot op zekere hoogte. De hardcore gamer vond de populariteit van de Wii maar niets. Hij moest ook maar weinig hebben van media darlings als
Dear Esther en Gone Home, die hij denigrerend walking simulators noemde. En misogynie is absoluut aanwezig in de industrie.
John ‘TotalBiscuit’ Bain vraagt zich echter af waarom diverse websites dan hun redactieregels hadden aangepast als het niet om de journalistieke ethiek ging. En volgens developer David Rickey is Gamergate een nieuw front van de Culture War voor conservatieven én feministen. (De komende weken meer hierover).
Bovendien kwam Gamergate pas écht op gang na een artikel van Leigh Alexander met de titel
‘Gamers’ don’t have to be your audience.Gamers are Over. Ze kreeg bijval van een aantal journalisten die vervolgens zélf de aanval openden. Niet op de stalkers van Quinn maar álle blanke mannelijke gamers. Een explosie was het gevolg, die Adam Baldwin tot #Gamergate doopte.
Escapist Magazine interviewde een groep developers die Gamergate steunden. Hun beweegredenen: ze irriteren zich hevig aan elitaire, activistische journalisten, een ’te hechte band tussen de media en andere developers’ en teveel beledigingen richting de gamers. (Ook hier komen we de komende weken op terug).
Maar Alexander’s artikel was de druppel voor Anonymous. Jarenlang stonden hij en de pers zij aan zij tegen
Jack Thompson, tabloids en discutabele uitgevers en nu
stonk hij. Anon reageerde op dat ‘verraad’ zoals alleen hij kan: met hoge woorden over journalistieke corruptie, politieke agenda’s en te innige banden met developer. Hij besloot als wraak de vuile was naar buiten te brengen.
Zodra Anonymous zich echter hierover uitspreekt gaat er iets mis. De woorden die zo goed klinken op de forums en chatkanalen, worden door de welbespraakte elite als warrig gezien. Zijn ‘bewijs’ wordt weerlegd als “niet bewezen”, zijn argumenten keihard onderuit gehaald.
Erger nog, de media
lachen hem uit, noemen hem een warhoofd en zeggen dat het met Gamers gedaan is. Dan worden ze kwaad en beschuldigen ze hem van misogynie, racisme en homohaat. De vlucht van Zoe Quinn, Anita Sarkeesian en Brianna Wu wordt hem verweten. En dan keren ze hem de rug toe.
Zweeds onderzoeker
Anders Sandberg zegt dat er een groot verschil bestaat tussen de ‘Chan-cultuur’ en andere internet subculturen. Door de grovere omgangsvormen en de extreme neiging naar groepsdenken begrijpt de eerste niet wat de laatste onder een discussie verstaat.
Met andere woorden: Anonoymous spreekt de taal van de ander niet. Hij weet weinig van de achtergronden omdat zijn bronnen beperkt zijn tot forums en tweets. Anon kan ook zijn emoties niet in bedwang houden. Hij ziet in alles en iedereen een bedreiging waardoor hij teveel energie aan randzaken besteed. En als Gamergater is hij net zo koppig. Dat maakt zijn aanvallen makkelijk te pareren, ongeacht of hij wel of niet gelijk heeft.
Dat spreekt hem niet zomaar vrij. Online intimidatie gebeurde al lang voor Gamergate begon – en het ging toen niet over diversiteit of ethiek.
Ex-medewerkers van Bioware herinneren zich de storm van woede over Mass Effect 3 en Dragon Age 2 maar al te goed. En uiteraard was daar een Anonymous daarbij betrokken.
Het praat ook de haattweets, die
Anita Sarkeesian bijna op uurbasis, krijgt niet goed. Of het feit dat Gamergaters actief Twitter, forums en artikelen afspeuren, op zoek naar een foute uitspraak van een tegenstander. Laat staan de term ‘Social Justice Warrior’ die te pas en te onpas wordt gebruikt. Anonymous is dus verre van schoon.
De vraag alleen is…
welke Anon? Dit is het probleem rond Anonymous / de Gamergater; niemand kan het precies zeggen. Zoals Youtuber ‘Angry’ Joe Vargas zegt: ,,Een hashtagbeweging is bijna niet te leiden. (…) En sommige trolls en schoften waren ook zonder Gamergate doorgegaan met online intimidatie.”
Dat geeft hun tegenstanders de kans om ze allemaal als idiote vrouwenhaters af te schilderen, waardoor verontwaardigde Gamergaters hen nog harder willen aanpakken. Want zoals regel 5 van het internet luidt:
Anonymous never forgives. Voorlopig zitten we dus nog met Gamergate opgescheept.
Maar zoals het gezegde luidt: ‘waar twee vechten hebben twee schuld’. Anonymous kan dan ‘een vreselijk, gevoelloos, onverschillig monster zijn’ (regel 6), zelfs een linkse journalist als
Jonathan Chait stelt nu vragen bij de politiek-correcte beweging die door de V.S. (en de games industrie) raast. Volgende week daarover meer.