Social Media23.09.2012

Project X Haren – wat je vraagt is wat je krijgt


Als je je vrienden uitnodigt voor een 80’s party, dan komen ze met afro-pruik en op plateauzolen. Nodig je ze uit voor een Halloween-party dan komen ze als weerwolven en mummies. En nodig je ze uit voor een Project X Party, dan krijg je een Project X Party – een uit de hand lopend American-style-mega-big puberfeest waar de sensatie van sex, drugs en het mogen vernielen van rijkeluishuizen, auto’s en alles wat je tegenkomt van afdruipt. Doe dat als eerste in Nederland, in flashmob-style via Facebook, in een Gooi-achtig dorpje in een saaie regio en je hebt nieuws waar de pers wereldnieuws van maakt. Probeer al die opgepompte energie vervolgens te stoppen met een duidelijk “nee”, een noodverordening en een ME-korps en je hebt oorlog: tientallen gewonden, honderden slachtoffers en meer dan een miljoen euro materiële schade. In deze post vraag ik me af: watskeburt, who is to blame, en hoe voorkom je het een volgende keer?

project-x-haren-wat-je-vraagt-is-wat-je-.jpg
project-x-haren-wat-je-vraagt-is-wat-je-.jpg

Het Harense meisje Merthe organiseert haar sweet sixteen party. Ze maakt een event aan op Facebook en nodigt vrienden uit. Een aantal van hen merkt op dat het event ‘public’ is en denkt grappig te zijn door heel veel meer vrienden uit te nodigen. Binnen een dag zijn er 20.000 mensen uitgenodigd. Merthe schrikt en besluit het event te verwijderen. Een paar rakkers laten zich dat feestje niet zo maar ontnemen, maken een nieuw Facebook-event aan en dopen het ProjectX Haren – vrij naar de filmkomedie van regisseur Nima Nourizadeh. De regionale media pikt het op en de kern van het kwaad is gelegd.

Meer jongeren ruiken sensatie en helpen het event groot te maken. Ze uploaden filmpjes naar Youtube, posten links op blogs en fora en nodigen – handig als ze zijn – radio-DJ’s, rappers en andere jeugdiconen uit om aan te haken. De ene DJ brengt het als opmerkelijk nieuws. Een andere DJ kan de onverantwoorde puber in zich niet onderdrukken en roept alle luisteraars op vooral naar Haren te komen. Tienduizenden jongeren kijken met twinkelende oogjes uit naar wat er te gebeuren staat in Haren. Ondernemers ruiken handel en vullen het aanbod aan met afterparties in de stad Groningen.

De gemeente Haren raakt in paniek en burgemeester Rob Bats en zijn mensen buigen zich woensdagavond serieus over het fenomeen. Zoiets hebben ze nog niet eerder meegemaakt. De gemeente is het middelpunt van een jongerenhype. Dit kunnen ze niet overzien. Bats kiest voor veiligheid en een traditionele aanpak. Hij verbiedt alles wat op een feest lijkt. De pubers waar je duidelijk “Nee” tegen zegt zijn hiermee geactiveerd. Meer jongeren en nieuwsmakers haken aan. Haren en ProjectX is in heel Nederland het gesprek van de dag. In heel Nederland staan auto’s en bussen klaar om naar Haren af te reizen.

De dag van het feest breekt aan. Burgemeester Bats kiest voor zekerheid en kondigt een noodverordening af. Hij verklaart hiermee zijn gemeente officieel tot oorlogsgebied. Het wereldnieuws is daar. Meer cameraploegen melden zich in Haren. En ook dat heeft een extra aanzuigende werking op sensatie-bezoekers.

De avond begint gemoedelijk. Enkele duizenden mensen verzamelen zich in en rond de Stationsweg. Ze maken het gezellig. Ze kijken wat, ze drinken wat, ze zingen wat, ze joelen wat en ze stoken een vuurtje. De politie probeert het gezellig te houden, maar de sfeer wordt grimmiger. Zoveel energie van zoveel mensen die eigenlijk komen voor sensatie, maar niets krijgen, hou je niet tegen. De politie grijpt in. Platte petten worden vervangen door ME-peletons. Er wordt met fietsen en dranghekken gegooid. Er blijken voetbalhooligans tussen te zitten. Een groep haalt straatstenen uit de straat. Een andere groep gooit ermee. Alsof het van tevoren zo bedacht is. Een auto gaat in de hens. Meer jongeren voelen zich uitgenodigd en ‘blijven nog even’. Ruiten van winkels worden ingegooid. De Albert Heijn wordt geplunderd. Haren is rampgebied. En het American-style puberfeest, wat uit de hand moest lopen is, een feit. Net als in de film, maar dan iets groter en werkelijker.

Who is to blame? Ten eerste Warner Bros voor het uiterst sensationele basisconcept voor de film. Ten tweede de rakkers die het nieuwe event aanmaakten op Facebook, het feest ProjectX doopten en het slim via social media groot maakten. Ten derde de gemeente die wat onhandig reageerde. Ten vierde de media die de sensatie opbliezen. En natuurlijk iedereen die net even iets langer bleef dan goed was en zich zo zwaar beschamend heeft gedragen. Shame on you!

Hoe voorkom je het een volgende keer? Gemeente en politie kan door gebruik te maken van social media monitoring tools zoals Radian6, Simplify360 of Buzzcapture in een vroeg stadium meer zicht krijgen op de aard en omvang van een dergelijke project, de grote stemmingmakers vinden en met hen ‘in gesprek’ gaan. Via Twitter lukraak reageren op iedereen die aankondigt naar #ProjectX te gaan, werkt niet. Zoek uit waar het gesprek plaats vindt, probeer je daar in te mengen en probeer het af te buigen naar iets waar je tevreden mee bent. En als er zo’n enorme bak energie naar je dorp of stad komt: zorg er dan voor dat je het de feestballon langzaam laat leeglopen in plaats van dat je hem laat knappen in je gezicht. Laat – als daar oor naar is bij de bezoekers – een alternatief feest organiseren of doe iets anders om die ballon met al die druk leeg te laten lopen.

Merthe, de familie, Haren: sterkte. Het zal niet weer gebeuren, denk ik.

Deze blogpost is tot stand gekomen na sparren met onder andere Bram Willemse, Bart Breij en Folkert de Jong.

Ritzo ten Cate

Loop m'n nieuwsgierigheid achterna, blog en geef er lezingen over. Wroet in de samenleving om't leuker, blijer mooier en beter te maken. @gewoonkoffie en @SocialLabs050.

Verder lezen over Facebook

​Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads

De wereld van social media verandert steeds meer. Enerzijds omdat Meta nu eenmaal de meeste succesvolle social media-platforms in handen heeft, anderzijds omdat de EU ook zijn zegje doet. En dat zegje komt met veel regel...

Social Media22.02.2024

​Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads

Raar geluid bij het scrollen op Facebook? Zo zet je het uit

Facebook kampt met een technisch probleem waardoor het ineens een heel vervelend voortbrengt wanneer je door je tijdlijn scrollt. Het is ontzettend vreemd en je vraagt je in eerste instantie misschien wel af of het aan j...

Social Media14.02.2024

Raar geluid bij het scrollen op Facebook? Zo zet je het uit

​Facebook, Instagram en Threads geven AI-afbeeldingen een label

Meta gaat op zijn platforms Facebook, Instagram en Threads een label geven aan content die is gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie. Dit moet voor meer transparantie zorgen, en hopelijk minder social media-los...

Online07.02.2024

​Facebook, Instagram en Threads geven AI-afbeeldingen een label

​Mark Zuckerberg zegt sorry voor mentale schade social media

Er is een klein mirakel gebeurd. Meta-CEO Mark Zuckerberg heeft zijn excuses aangeboden voor de geestelijke problemen die social media kunnen veroorzaken bij vooral jongeren. Sowieso is het vrij uniek dat hij überhaupt...

Social Media02.02.2024

​Mark Zuckerberg zegt sorry voor mentale schade social media

​Social medium Facebook wordt 20 jaar: is het nog vernieuwend?

Het kopieert van anderen en het komt zelf met weinig nieuws: het wordt regelmatig gezegd over Facebook, het social medium dat geleid wordt door Mark Zuckerberg. Is dat helemaal terecht, is Facebook inderdaad niet vernieu...

Social Media29.01.2024

​Social medium Facebook wordt 20 jaar: is het nog vernieuwend?

Feestboek, maar dan echt
Bewust omgaan met social media overload: 8 tips voor mindful telefoongebruik

In de drukte van het TikTokken, het delen van Stories en het uitdelen van likes, eisen de uren die we op sociale media doorbrengen hun tol. Een verlaagd zelfbeeld, voortdurende druk om het 'perfecte leven' te leiden en m...

Social Media12.01.2024

Bewust omgaan met social media overload: 8 tips voor mindful telefoongebruik

​Waarom je even geen Bumble-ads op Instagram ziet

Bumble is het vrouwvriendelijke antwoord op Tinder, maar het bleek niet zo vriendelijk op Instagram te staan. Tinder ook niet trouwens. Moederbedrijf Match heeft daarom besloten om zich geheel terug te trekken van Instag...

Social Media28.11.2023

​Waarom je even geen Bumble-ads op Instagram ziet

​WhatsApp-stickers bewijzen dat AI altijd moet worden gecheckt

WhatsApp is tegen een beschamend probleem aangelopen: als je de WhatsApp-sticker-AI gebruikt om nieuwe stickers te laten genereren, dan voegt het als je op Palestijnse kinderen zoekt geweren toe aan de figuurtjes van kin...

Social Media06.11.2023

​WhatsApp-stickers bewijzen dat AI altijd moet worden gecheckt

Verder lezen over Jongeren

​Versturen van intieme beelden loopt in 1 op de 50 gevallen verkeerd af

Het gegeven dat diefstal fout is en dat de dief daarvoor bij uitstek verantwoordelijk is, zorgt dat er soms voor dat jij alles maar gerust laat slingeren, jij jouw ramen niet langer sluit en jij jouw voor- en achterdeur...

Online22.02.2024

​Versturen van intieme beelden loopt in 1 op de 50 gevallen verkeerd af

Waarom hanteert Rutgers geen gezond tweesporenbeleid in relatie tot sexting?
​Mark Zuckerberg zegt sorry voor mentale schade social media

Er is een klein mirakel gebeurd. Meta-CEO Mark Zuckerberg heeft zijn excuses aangeboden voor de geestelijke problemen die social media kunnen veroorzaken bij vooral jongeren. Sowieso is het vrij uniek dat hij überhaupt...

Social Media02.02.2024

​Mark Zuckerberg zegt sorry voor mentale schade social media

Veel jongvolwassenen betalen niet meer met een fysieke betaalpas

Met contant geld ergens betalen is al flink afgenomen. Want met je pinpas is toch veel makkelijker. Maar ook dat gebruik begint nu in rap tempo af te nemen. Zeker onder jongeren. Uit nieuw onderzoek blijkt dat jongvolwas...

Mobile17.11.2023

Veel jongvolwassenen betalen niet meer met een fysieke betaalpas

gebruiken we de betaalpas over vijf jaar nog?
Jongeren zien regelmatig misinformatie over het klimaat op TikTok

Het klimaat blijft een flink discussie punt. Het is iets dat uiteraard ook weer op de agenda staat richting de nieuwe verkiezingen. Want nog altijd werken we in Nederland toe naar de doelstelling om in 2050 klimaatneutra...

Search30.10.2023

Jongeren zien regelmatig misinformatie over het klimaat op TikTok

TikTok onderneemt actie
​Solliciteren doe je tegenwoordig gewoon via TikTok

Vroeger als je in een vacature las dat je een video van jezelf moest maken, dan zou je er bijna de baan van je dromen voor opgeven: het was allemaal wat ongemakkelijk. Tegenwoordig leven we in een wereld die aan elkaar h...

Social Media25.09.2023

​Solliciteren doe je tegenwoordig gewoon via TikTok

Minderjarigen kunnen nu ook een Uber bestellen

Uber kun je alleen gebruiken als je 18 jaar of ouder bent. Tenminste, dat was altijd de regel. Nu introduceert het bedrijf ook profielen voor mensen van 13 tot 17 jaar. Zo kunnen jongeren bijvoorbeeld veilig thuiskomen n...

Online18.05.2023

Minderjarigen kunnen nu ook een Uber bestellen

Niet overal even welkom
Dit is de ideale headset voor jonge leerlingen & onderwijsinstellingen

Logitech heeft voor de Benelux de Logitech Learn uitgebracht: dat zijn bedrade headsets die op maat zijn gemaakt voor jonge leerlingen. Vooral om hen te helpen gefocust te blijven, langdurig te studeren en optimaal klaar...

Gadgets05.04.2023

Dit is de ideale headset voor jonge leerlingen & onderwijsinstellingen

Snapchat komt met nieuwe ‘content controls’ voor ouders

Snapchat geeft ouders meer mogelijkheden om te zorgen dat hun tieners geen zaken op Snapchat zien die niet voor tieners bestemd zijn. Tieners krijgen wel een melding wanneer hun ouders gebruik willen maken van deze conte...

Social Media15.03.2023

Snapchat komt met nieuwe ‘content controls’ voor ouders