‘Dit zou wel eens de grootste concurrent van de krant kunnen worden’, zei een krantenbaas bij het zien van de iPad-app Flipboard. Het is één van de applicaties die slim inspeelt op de behoefte van mensen aan een relevantere, persoonlijkere selectie van het grote aanbod van nieuwsverhalen. Voor veel nieuwsconsumenten is dit niet de toekomst, maar het heden van nieuwsconsumptie. De generatie die zich nooit op kranten zal abonneren, is ook niet gehecht aan een bepaald merk en wil vooral snel en makkelijk de krenten uit de pap van het gigantische aanbod gepresenteerd krijgen.
Presentatie wordt hierbij een steeds belangrijker element, en ‘personal news’ apps en netwerken zoals Flipboard, Tweeted Times en nu ook FdForward spelen hierop in. Deze systemen bundelen de voordelen van het relevantie-filter van het sociale netwerk met een prettige leeservaring. Hiervoor is het nodig om content in zijn geheel of grotendeels te presenteren, iedere keer op een linkje klikken en in een andere omgeving komen is onwenselijk. Maar daar schuilt ook meteen het gevaar, want is het scrapen van content op nieuwssites wel legaal? NEE
Het korte antwoord zou nee zijn. Zo bepaalde het hof van beroep in Brussel vorige maand dat Google geen berichten uit Franse of Belgische kranten mag publiceren op Google News. Het zonder toestemming plaatsen van krantenberichten is strijdig met het auteursrecht, stelt het hof. Wat mag dan wel? Een lagere rechter heeft een uitspraak gedaan dat er tot 151 tekens tekst overgenomen mag worden, in dat geval is het een citaat en wordt er geen inbreuk gepleegd op het auteursgerecht. Maar volgens auteursrecht-advocaat Douwe Linders van SOLV slaat dit helemaal nergens op. ‘Het hangt af van vele andere feiten en omstandigheden, zoals de nieuwswaarde van de content en de vraag of er een auteursrechtvoorbehoud is gemaakt door de uitgever.’
Vaak presenteren de applicaties meerdere alinea’s van een artikel, of zelfs het hele artikel. De advertenties die om de originele tekst staan, worden niet meegenomen. Ook geldt het bij sommige applicaties niet als pageview. Er staat wel altijd een link naar het originele verhaal, maar hoeveel mensen er doorklikken, is niet bekend. Bij FdForward worden in de alphatestfase de artikelen vooralsnog ook in hun geheel getoond, omdat dit de beste en meest consistente leeservaring oplevert. Een consistente leeservaring heeft bij FdForward de hoogste prioriteit. De gebruikers nemen niet meer per uitgeefkanaal het nieuws tot zich, maar via een persoonlijk en zelf of met vrienden gecreëerd kanaal. Het originele verhaal zit er nog steeds achter via een duidelijke navigatieoptie en dit kan worden gebruikt als men verder wil graven in dat specifieke uitgeefkanaal.
Schade
Volgens Linders is het lastig om aan te tonen dat er schade wordt geleden door een applicatie, en dus om een sterke zaak te maken voor uitgevers. ‘Je moet een boel aantonen. Als er geen stuitende dingen worden gedaan, waarbij doelbewust het businessmodel van anderen wordt ondermijnd, kunnen uitgevers zich beter de gang naar de rechter besparen. Omdat de meeste applicaties gratis zijn en er geen winst wordt gemaakt, wordt het lastig om bijvoorbeeld schade te verhalen.’
Ook in de Google News-zaak wordt er geen schadevergoeding uitgekeerd. Het enige wat de uitgevers winnen, is minder bezoek naar hun sites. Google News is namelijk de belangrijkste manier waarop mensen worden doorverwezen naar nieuwssites. De verwachting is dat sociale netwerken zoekmachines binnen een paar jaar ingehaald zullen hebben als belangrijkste verwijsbron. Een aantal nieuwssites stellen hierom hun content bewust beschikbaar zodat applicaties er nieuwe dingen mee kunnen doen. Zo biedt The Guardian een uitgebreide API, die derden kunnen gebruiken om Guardian-nieuws op nieuwe wijzes te presenteren.
Uitgeefkanalen zelf zullen steeds meer versnipperen. Het gaat om de content zelf en de mensen die het verdelen. Dat is steeds meer het publiek zelf en niet de kanalen. Maar hoe verdienen uitgevers hier dan direct geld aan? Flipboard heeft modellen voor het delen van advertentie-inkomsten met uitgevers. FdForward vindt ook dat als er direct aan content geld verdiend wordt, het delen van opbrengsten met uitgevers wel terecht zijn. Dan werpt zich wel de vraag op wat het dan waard is. Zorgt het netwerk alleen voor meer verkeer, of wordt de ervaring in het algemeen verhoogd, dus wordt een artikel meer waard per lezer?
Stap terug
Toch vindt FdForward dit deelmodel te makkelijk en onverstandig. Op die manier conformeren de uitgevers zich aan de oude situatie en dat is weer een stap terug. FdForward ziet meer heil in de curatie als vorm, omdat de waarde steeds meer in mensen en steeds minder in de content zelf gaat zitten. Om toch direct profijt te hebben van het extra bereik, zouden uitgevers bijvoorbeeld advertenties tussen de tekst kunnen zetten, die meekomen in de applicaties. Tegen advertenties in de tekst meegestuurd door de nieuwsbronnen, heeft FdForward in ieder geval geen enkel bezwaar.
Linders is van mening dat de uitgevers de juridische middelen om het scrapen tegen te gaan beter spaarzaam kunnen inzetten. ‘Het zou mooi zijn als de partijen zouden gaan samenwerken om meerwaarde voor de miljoenen gebruikers van dergelijke applicaties te creëren. Er moet goed worden nagedacht voordat er bijvoorbeeld wordt overgegaan tot het aanschrijven van applicaties dat zij de content niet mogen gebruiken. Dan kunnen er beter dingen worden bedacht hoe de content te gelde kan worden gemaakt binnen de applicaties.’
Er zullen steeds meer diensten en apps verschijnen. FdForward vindt het dus zaak voor uitgevers hun model en distributie beter af te stemmen op deze ontwikkelingen, in plaats van het proberen tegen te houden. Nieuwsorganisaties en sociale media kunnen een krachtig team vormen. Nieuwsorganisaties leveren de beste nieuwsverhalen en de sociale media zijn de portals naar de deze verhalen. Ze kunnen hiermee een publiek bereiken dat de krant allang gedag heeft gezegd, waarmee kwaliteitsjournalistiek relevant kan blijven in een vrij en open internet waar iedereen informatie kan toevoegen. De krantenbaas had het dus mis: dit zou wel eens in de grootste bondgenoot van de nieuwsorganistatie kunnen worden.
Dit artikel is onderdeel van de DutchCowboys startupserie ‘Van alpha naar beta’ en is geschreven door sociale-mediaredacteur Heleen van Lier voor FdForward. In deze eerste serie kun je de ontwikkelingen volgen van FdForward, een nieuw ‘personal news network’ voor het ontdekking, curatie en verspreiding van nieuws. Volg hoe wij van alpha naar beta gaan. Wil jij deel uitmaken van dit proces en ons nieuwe platform testen, ben je van harte welkom op FdForward.com.