​‘Hardware-designers moeten zelf meer verantwoordelijkheid nemen’

Begonnen als crowdfunding-initiatief, wil het Nederlandse initiatief Fairphone laten zien dat het mogelijk is op een eerlijke manier een duurzame en eerlijke mobiele telefoon te produceren. Van de eerste editie van deze smartphone zijn alle 60.000 exemplaren verkocht, en maar liefst 40.000 mensen schaften zijn opvolger aan, de Fairphone 2. Op Campus Party vertelt oprichter en CEO Bas van Abel over duurzaam ondernemen, en de verantwoordelijkheid die ontwikkelaars daarin hebben. “Je moet je goed realiseren dat een glanzend omhulsel ten koste kan gaan van de gezondheid van fabrieksmedewerkers.”

Consumenten doen gemiddeld zo’n twee jaar met een mobiele telefoon. Vaak omdat dat de duur is van een mobiel abonnement, maar ook omdat de meeste smartphones na 24 maanden hun beste tijd wel gehad hebben. Niet echt milieuvriendelijk, want op die manier produceren we met z’n allen een enorme afvalberg van elektronische materialen. Om een smartphone te produceren, is bovendien een grote hoeveelheid grondstoffen nodig, en het winnen van daarvan gebeurt niet altijd op een manier die het milieu ten goede komt. Om nog maar te zwijgen over de arbeidsomstandigheden in bijvoorbeeld de tinmijnen.

Duurzaamheid

Voor Fairphone reden om meer in te zetten op duurzaamheid. Door voor zijn smartphone gebruik te maken van modulair design, waarbij onderdelen langer meegaan of makkelijk te vervangen zijn. Maar ook door het gebruik van materialen die voor een minder grote druk op het milieu zorgen, en te houden met de arbeidsomstandigheden in het productieproces. En dat begint al in de ontwerpfase.

“Hardware-designers houden zich over het algemeen met twee zaken bezig: de gebruiksvriendelijkheid en of het er mooi uitziet”, vertelt Van Abel. “Beide zijn natuurlijk belangrijke aspecten, maar als designer heb je eigenlijk ook de morele plicht om stil te staan bij de gevolgen van je ontwerp. Heb je wel voor de meest milieuvriendelijke materialen gekozen? En zo’n glanzend omhulsel van een telefoon ziet er misschien mooi uit, maar je moet je wel goed realiseren dat het gevolg is dat fabrieksmedewerkers in ontwikkelingslanden daarvoor met giftige stoffen moeten werken. Vaak zonder de juiste veiligheidsmaatregelen.”

Fairphone maakt daarom zoveel mogelijk gebruik van milieuvriendelijke materialen, en zet zich er samen met leveranciers voor in dat medewerkers in het productieproces een eerlijk salaris krijgen en werken onder goede arbeidsomstandigheden. Bovendien is het voor consumenten mogelijk om bepaalde onderdelen van de telefoon, zoals de batterij, het scherm en andere onderdelen die bij een smartphone het snelst kapot gaan, na te bestellen en zelf te vervangen. Daardoor hoeven zij de telefoon minder snel te vervangen dan een reguliere smartphone, wat helpt bij het terugdringen van afval en er hoeven minder telefoon geproduceerd te worden.

Realistisch

“Wij willen de elektronica-industrie inspireren zo ethisch en duurzaam mogelijk te werken”, zegt Van Abel. Critici zullen echter tegenwerpen dat het voor hardware-ontwerpers niet altijd een realistische optie is om met al die zaken rekening te houden. Het gebruik van duurzame en eerlijke materialen is meestal immers niet de goedkoopste oplossing, zo zeggen zijn, en dat betekent dat bedrijven concessies zullen moeten doen aan de winst.

Maar die angst is nergens voor nodig, vindt Van Abel en wijst op zijn eigen bedrijf. “Het gebruik van duurzame materialen hoeft helemaal niet duurder te zijn, en de materiaalkosten vormen maar een deel van de kosten die je als onderneming maakt.” Door middel van crowdfunding heeft de onderneming kunnen groeien, zonder financieel afhankelijk te zijn van winstgedreven investeerders. “Zo blijven we financieel onafhankelijk, niet geheel onbelangrijk voor wie sociaal verantwoord wil ondernemen. Met oons verhaal willen we laten zien dat het wel degelijk mogelijk is om zowel op commercieel als op sociaal en milieuvlak succesvol te zijn.”

Campus Party

Technologische innovaties volgen elkaar en rap tempo op en hebben een grote impact op onze maatschappij. Voor innovators is dit het tijdperk van onbegrensde mogelijkheden en perspectieven. Dutch Cowboys spreekt de komende weken een aantal inspirerende, innovatieve partijen – met een Nederlands tintje – in de aanloop naar Campus Party.

Tijdens dit vijfdaagse 24/7 techfestival werken 5.000 jonge techtalenten 25 tot en met 29 mei aan de oplossingen voor de toekomst in hackatons, workshops en challenges. Er is uitgebreid aandacht voor nieuwe technologieën zoals 3D-printen, virtual reality en robotica, en digitaal entertainment in de vorm van gametoernooien, droneraces en cosplayclubs. Kijk voor meer informatie op www.campusparty.nl