​Onze gedachten kunnen worden gekaapt

​Onze gedachten kunnen worden gekaapt

Vorig artikel Volgend artikel

"Aan het begin van dit decennium bloeide de Arabische Lente met behulp van sociale media. Dat is het soort verhaal dat de tech-industrie graag over zichzelf vertelt: het brengt vrijheid, verlichting en een betere toekomst voor de gehele mensheid," zo begint een artikel in the New York Times.

Tegenwoordig worden veel techbedrijven in Silicon Valley beschuldigd van het creëren van problemen in plaats van ze op te lossen. Er wordt bijv. gerefereerd aan de Russische inmenging in de presidentsverkiezingen in de VS. De macht en invloed van techbedrijven is zeer groot geworden. Amazon bepaalt hoe mensen winkelen, Google hoe ze kennis verwerven, Facebook hoe ze communiceren.

Filosoof en internetpionier Marleen Stikker gaf een interview aan Intermediair waarin ze het volgende deelt: "Nu zijn er een paar dominante spelers die hun businessmodel baseren op data-extractie. Dan gaat het per definitie mis. Door datasets op te bouwen, mensen te profileren en te manipuleren, ontneem je mensen hun zelfbeschikking. Onze waarden worden met voeten getreden door de verdiendrift van techbedrijven."

Gedachten

Het meest verontrustende artikel verscheen in The Guardian met als titel: “Onze gedachten kunnen worden gekaapt': zeggen de tech-insiders die een smartphone dystopia vrezen”

Justin Rosenstein krijgt hierin uitgebreid het woord: hij was de Facebook ingenieur die in de 'like' knop heeft gecreëerd. Het was helemaal niet zijn bedoeling om mensen verslaafd te maken. Maar soms vinden mensen wat uit met een positieve bedoeling en zien ze achteraf dat het op een negatief manier wordt ingezet. Op een gegeven moment kocht Rosenstein een nieuwe iPhone en gaf zijn assistent de opdracht om er een ouderlijk toezichtfunctie op te zetten om te voorkomen dat hij apps kon downloaden. Rosenstein is het meest bezorgd over de psychologische effecten op mensen die, volgens onderzoeken, hun telefoon 2.617 keer per dag gebruiken.

Verslaving

Steeds meer deskundigen geven aan dat verslaafden aan smartphones en/of social media bijdragen aan zogenaamde "continue gedeeltelijke aandacht." Het vermogen van mensen om zich te concentreren wordt ernstig beperkt en het kan zelfs het IQ verlagen. Een recent onderzoek toonde aan dat de aanwezigheid van smartphones de cognitieve capaciteit beschadigt - zelfs als het apparaat uitgeschakeld is.

Rosenstein en een groot aantal andere technici vinden dat het bijzonder belangrijk is om hier nu over na te denken en te praten. De laatste generatie mensen die een tijd hebben gekend zonder een mobiel telefoon en zonder social media kanalen lopen nog rond op de aardbol. Zij kunnen de twee werelden met elkaar vergelijken. In een interview gaf wijlen Steve Jobs aan dat zijn kinderen nooit een iPad mochten, notabene is Steve Jobs degene die de iPad op de markt heeft gezet. Steeds meer technici sturen hun kinderen naar scholen waar iPhones, iPads en zelfs laptops verboden zijn. Zie artikel in Business Insider.

Nir Eyal, de auteur van 'Hooked: How to Build Habit-Forming Products,' heeft jarenlang advies gegeven aan de tech-industrie, over hoe tech bedrijven mensen kunnen manipuleren om meer gebruik te maken van hun producten.

Smartphone

"De technologieën die we gebruiken hebben mensen in dwangmatige gebruikers veranderd, of niet volwaardige verslaafden," schrijft Eyal. In the Athlantic verscheen laatst een artikel met als titel: 'Hebben Smartphones een generatie vernietigd?' Er komt steeds meer aandacht voor de negatieve gevolgen van overmatig gebruik van de smartphone.

Er is een sterke impuls om meldingen van bijv. WhatsApp, Facebook, Snapchat te checken. Je denkt 'dat doe ik wel in een paar minuten,' tot je tot de ontdekking komt dat je nog steeds aan het checken bent, een uur later! Niets hiervan is toeval, schrijft Eyal. Het is allemaal in lijn wat hun ontwerpers ermee bedoeld hebben.

Eyal vertelde ook wat hij doet om zijn eigen familie te beschermen. Hij heeft in zijn huis een stopcontact geïnstalleerd die verbonden is met een router die elke dag op een bepaalde tijd de toegang tot internet afsluit. Hij wil hiermee duidelijk maken dat de mensheid nog steeds controle kan uitoefenen.

Geen controle

Tristan Harris, een 33-jarige voormalig medewerker van Google gelooft niet dat wij nog de controle hebben. Harris meldt: "Al onze gedachten kunnen worden gekaapt. Onze keuzes zijn niet zo vrij als we denken dat ze zijn.

Ik weet geen dringender probleem dan dit," zo zegt Harris. "Het verandert onze democratie, en het verandert ons vermogen om gesprekken en relaties met elkaar hebben te hebben."

Harris onderzocht hoe LinkedIn de behoefte aan sociale wederkerigheid misbruikt om zijn netwerk te verbreden; hoe YouTube en Netflix video's automatisch afspelen naar de volgende afleveringen, waardoor gebruikers geen keuze hebben over het feit of ze willen blijven kijken of niet; hoe Snapchat zijn verslavende Snapstreaks-functie heeft gecreëerd, waarbij bijna constant communicatie tussen zijn meestal tienergebruikers wordt aangemoedigd.

Harris eindigt zijn interview in the Guardian met: "Ik heb twee kinderen en ik heb elke minuut spijt van dat ik er geen aandacht voor heb, omdat mijn smartphone mij heeft ingesluisd."

[Afbeelding © stokkete - Adobe Stock]
Erdinç Saçan

Senior Docent ICT & Business, Coördinator Minor Digital Marketing @ Fontys Hogescholen Eindhoven. Voorheen gewerkt bij Corendon, TradeDoubler en Prijs...

Reageren is uitgeschakeld omdat er geen cookies opgeslagen worden.

Cookies toestaan Meer informatie over cookies