Eerste Nederlandse onderzoek naar ’the App effect’

Het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT) van Sogeti publiceerde gisteren het eerste Nederlandse onderzoek naar ‘The App Effect’. Daarmee lopen ze vooruit op het Symposium over hetzelfde thema op 7 juni 2011 in ’t Spant in Bussum. Uit het onderzoek blijkt dat iedereen informatieverslaafd is in 2020. “Dat heeft zowel positieve als negatieve gevolgen voor onze samenleving“, aldus Menno van Doorn, directeur van VINT.
 
In samenwerking met een internationaal team van technologie- en gedragsexperts heeft Sogeti’s VINT vier toekomstbeelden uitgewerkt die inzage geven in gedragspatronen in onze samenleving in 2020.

De belangrijkste conclusie is in ieder geval dat iedereen in 2020 volledig verslaafd is. Informatiegedrag en gewoon gedrag zijn niet meer van elkaar te onderscheiden. Andere media stonden altijd op afstand, maar door de komst van apps staat alleen het individu centraal. Of anders gezegd, iedereen en alles wordt een medium. De auto, de koelkast, een bloemenvaas en de mens. In 2020 is er geen onderscheid meer tussen oude en nieuwe media. Er is alleen maar media.

Traagheid van organisaties wordt onmiddellijk afgestraft. Daar kan de consument niet meer mee omgaan. En de veeleisende consument en medewerker zet alles in organisaties op spanning. Bij bedrijven staat niet de klant maar vooral zijn of haar gedrag centraal.
 
Uit het onderzoek blijkt dat mensen niet meer zonder kunnen en willen. Nu al blijkt uit het Nielsen onderzoek dat 60% van de iPad gebruikers het apparaat mee naar bed neemt. Bij vrienden of familie pakt 44% zijn iPad erbij en 58% zijn smartphone. Uit een recente studie van “The World unplugged” onder 1.000 studenten in vier continenten die 24 uur hun mobiele apparaat moesten uitzetten, bleek dat er feitelijk craving gedrag optrad zoals bij heroïneverslaving. Een meerderheid moest toegeven dat het niet gelukt was te voldoen aan de eis. “Nu wordt daar nog lacherig over gedaan. In 2020 is dit de normaalste zaak van de wereld,” aldus van Doorn. “Het mag misschien heftig klinken dat iedereen in 2020 volledig app-verslaafd is. Tegelijkertijd is het een logisch gevolg van het feit dat de laatste fysieke ‘digital nerds’ generatie dan vergrijst. In 2020 heeft iedere individu bewust of onbewust de app als verlengstuk van de zintuigen,” vervolgt de directeur van VINT.
 
Vier toekomstbeelden van 2020
 
De vier toekomstbeelden zijn als volgt omschreven in het onderzoek:
 
– Het systeem; leven in de technopolis
Een alleszins betaalbare en superefficiënte maatschappij vol met e-dossiers en databanken die op afstand worden bestuurd, gecontroleerd en toegankelijk zijn. Individuen lopen daarmee in de pas. Geen papieren krant, geen onnodig bezoek van huisarts of aan kantoor. Wij worden niet alleen onderdeel van het systeem, maar zijn ook het systeem. Individuen zijn niet meer dan een set gegevens die te programmeren zijn.
 
– Counter culture: living a free life
Mensen in de ‘counter culture’ komen op voor het individu. Vergelijkbaar met de jaren zestig van de flower power. Het systeem is de oorlog waartegen men vecht. Het is een wereld van duizenden Wikileaks. Alles is openbaar ongeacht de consequenties. Mensen komen op voor persoonlijke vrijheid tegen het systeem. De wet die onlangs in IJsland is aangenomen (Icelandic Modern Media Initiative – IMMI) is in dit verband illustratief. Een vrijhaven voor whistleblowers en privacybescherming. En tegelijkertijd rugdekking voor Wikileaks-sites. De gewenste transparantie leidt echter niet tot meer vertrouwen.
 
– Samenleving van superego’s; living my own life
In een wereld waarin niet organisaties maar individuen de dienst uitmaken, wordt narcisme leidend. Het managen van de eigen identiteit is een belangrijk vak op de lagere school. Het wordt een uitdaging om merken te bashen met tweets en domme engagement managers om de tuin te leiden. Traditionele kanalen zijn niet meer nodig om een autoriteit, superster of ander bekende persoonlijkheid te worden.
 
– New commons: de balans zoeken.
Bij deze richting speelt de vraag waar zowel het individu als de samenleving mee zit. Niet de vraag of we dommer of slimmer worden want dat doet er niet toe. We vragen ons af wat nog dom of slim is. Dom is bijvoorbeeld controle over jouw leven verliezen door de verslavingsfactor. Deze situatie wordt aangegrepen om de nieuwe mogelijkheden een doel mee te geven. Sociaal gedrag in relatie tot People Planet en Profit worden leidend. Organisaties die niet meegaan in duurzaamheid hebben geen bestaansrecht meer.
 
De positieve en negatieve effecten op een rij:

Negatief – Positief
Privacy is overleden – Mijn digitale ik helpt me verder
Concentratie steeds moeilijker – Kennisverspreiding steeds sneller
Dommer – Slimmer
Vertrouwen is dood – Transparantie dwingt goed gedrag af
Efficiency leidt tot infobesitas – Gedrag van mens staat centraal
Narcisme bloeit als nooit tevoren – Social Business makkelijker realiseerbaar
Onbeperkt veeleisende klant – Betere dienstverlening
Economische groei – Economische groei
Doorgaan op oude voet – Nieuw waardesysteem