Expositie ‘Robots & Space Toys’ in Museum van de Twintigste Eeuw

Twee bijzondere collecties zijn de basis voor een nieuwe tentoonstelling “Robots & Space Toys” in het Museum van de Twintigste Eeuw (van 17-11-2012 t/m 28-4-2013). Wijlen ‘kunstverteller’ Pierre Janssen hield niet alleen van kunst maar ook van speelgoed-robots en zijn collectie is nu in het museum te zien. Verder worden zeldzame en unieke jaren ’50 en ’60 robots en ‘space toys’ van verzamelaar Marco van Gimst getoond.

Samen geven de twee collecties een prachtig beeld van het populaire speelgoed met het thema robots en ruimtevaart uit de jaren ’50, ’60 en ’70 van de vorige eeuw. Het was de “Golden Age” voor robots en space toys. Eerst, (jaren ‘50 en ‘60) werden de robots en space toys hoofdzakelijk van blik gemaakt, voornamelijk in Japan. Later (jaren ‘70) werd er steeds meer plastic gebruikt om kosten te besparen en werd de productie verlegd naar Hong Kong en later China.

In de getoonde verzamelingen zijn unieke en zeldzame exemplaren te bewonderen zoals de legendarische Gang of Five, een serie van zogenaamde Skirted Robots, gemaakt in Japan tussen 1957 en 1965. Hieronder bevindt zich de allereerste radiografische robot (Radicon Robot) alsmede een van de meest zeldzame robots uit dit tijdperk: Machine Man. Deze robot en 5e member van de Gang werd overigens pas in 1997 bij toeval ontdekt. Er zijn momenteel wereldwijd nog 12 exemplaren bekend.

Verder toont de verzameling legendarische robots zoals Mr Atomic in de zeldzame blauwe kleur, Diamond Planet Robot, de complete Gang of Five en vele zeldzame variaties met prachtige originele dozen en bijbehorende artwork. Daarom is de expositie niet alleen voor een breed publiek interessant maar ook voor verzamelaars en liefhebbers.

Sciencefiction
Tussen alle robots en space toys door worden ook affiches en fragmenten getoond van klassieke sciencefiction films. Sommige robot-figuren zijn namelijk te herleiden tot (cult)films uit de jaren ’50 en ’60, zoals “Forbidden Planet”, “Flying Saucers Attack!” en “The Invisible Boy”.

Kinderen van nu
Hoewel het meeste speelgoed veilig achter glas staat, kunnen kinderen ook met enkele moderne robots spelen. Met de afstandsbediening kunnen ze enkele middelgrote robots anno 2012 besturen. Ook is er een speeltafel met enkele retro blikken robots die nog traditioneel met een sleutel opgewonden moeten worden. Opa kan daar met kleinzoon gerust even een ruimte-conflict simuleren. Ook zal het museum op verschillende middagen kinderen zelf een robot laten bouwen met behulp van o.a. wc-rollen, blikjes en zilverpapier.

Spoetnik
Sciencefiction films en de lancering van de Russische Spoetniks maakten in de jaren ’50 ruimtevaart razend populair. Films als Destination Moon ( 1950 ), The day the Earth stood still (1952) en Forbidden Planet (1956) zorgden er voor dat vliegende schotels, raketten en robots niet alleen bij kinderen, maar ook onder volwassenen gewild werden. 

Mercury
Eind jaren ’50 starten de Amerikanen hun Mercury-programma met als doel de eerste mens in een vlucht om de aarde te krijgen. De Russen lukt dat net iets eerder met Yuri Gagarin die een nationale held werd. Met de ruimterace tussen de twee machtige staten was ruimtevaart niet alleen iets voor stripboeken en speelgoedfabrikanten. Er waren, zowel voor kinderen als speelgoedontwerpers, nu echte voorbeelden van ruimtevoertuigen. Mercury, Gemini en later Apollo, waren voorbeelden voor gedetailleerde ontwerpen.